 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
9. Hukuk Dairesi
E: 1977/15737
K: 1977/17567
T: 22.12.1977
DAVA : Akort ücretle çalışan davacı, haftalık mesai saati içinde kalan, Cumartesi günleri saat 11-11,30 arasında üretimde çalıştırılmayarak makine bakım ve temizlik işlerinin gördürülmesi sebebile noksan ücret aldığını iddia ederek bunun 7/5834 sayılı tüzük hükümlerine göre % 50 zamlı ödetilmesini istemiştir.
Davalı diğer savunmaları yanında böyle bir uygulama yapılmadığını, ancak 5,6 ve 7. Dönem Toplu İş Sözleşmelerinin 101/42. maddesine göre kendisine verilen alet, malzeme veya vasıtanın bakım ve temizliğini ihmal etmemek zorunda olduğunu, bunun verim düşmesine neden olmayacağına aksine verimin şartlarından bulunduğunu ve makina bakım ve temizliğini iş değerlendirilmesinde, işçilik sınıf ve ücret yükselmesinde puan unsuru olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkeme isteği hüküm altına almıştır.
KARAR : 1.7.1975 tarihli işletme müdürlüğü tamininden önce de makine bakımı ve temizliği için günlük ve haftalık çalışma süresi içinde belirli bir zaman ayrılıp ayrılmadığının araştırılıp tesbit edilmesi gerekir.
Gerçekten makina bakım ve temizliği için derece ve ücret yükseltilmesinde puan unsuru olarak değerlendirmeye tabi tutularak akort ücret ödenmiş veya akort esasına göre çalışma günlük veya haftalık bir zaman birimine göre düzenlenerek makina temizliği işi de bu zaman birimine dahil olarak akort ücret tesbit edilip ödeme yapılmış ise artık davacı anılan şekilde bir istekte bulunmaz.
Bu hususlar üzerinde yeterince durulup gerekli araştırma ve inceleme yapılmadan karar verilmiş olması isabetsizdir.
1475 sayılı İş Kanununun 66 ve 7/5834 sayılı Hazırlama, Tamamlama, Temizlik İşleri Tüzüğü hükümlerine göre, hazırlama, tamamlama, temizlik işlerinin yapılması nedenile bu süreye ilişkin ücretin % 50 fazlasıyla ödenebilmesi için, bu işlerin asıl işe ilişkin günlük çalışma saatlerinden önce veya sonra yapılması gerekmektedir.
Oysa, davacının cumartesi günleri 30 dakikalık makina temizliği işini asıl işe ilişkin günlük çalışma saatleri içinde yaptığı anlaşılmaktadır. Esasen bu temizlik işinin günlük mesai saatleri içinde yapıldığında taraflar arasında bir uyuşmazlık yoktur.
Bu durumda Hazırlama, Tamamlama, Temizlik İşleri Tüzüğüne göre, % 50 zamlı ücret ödemesinden söz edilemez.
Ancak, normal akort işi verilmemesinden dolayı noksan ücret ödenmiş ise bu ücreti alabilir.
SONUÇ : Temyiz olunan kararın yukarda gösterilen sebeplerden BOZULMASINA, 22.12.1977 gününde oybirliğiyle karar verildi.
