 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
9. Hukuk Dairesi
E: 1977/14908
K: 1977/16274
T: 15.11.1977
DAVA : Davacı, hizmet zammı, çocuk ve ayakkabı parası ile fazla çalışma parasının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir. Mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm, süresi içinde davalı avukatınca temyiz edilmekle dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü :
KARAR : 1 - ..........................
2 - Toplu iş Sözleşmesinin ücret zamlarını düzenleyen 41. maddesinde hizmet zammı işçinin işe alındığı veya son hizmet zammını gördüğü tarihten itibaren bir senelik hizmeti sonunda 250 iş günü fiilen çalışmış olan ve işinde başarı gösteren işçilere sınıflarının limiti dahilinde verilen zam olarak tanımlanmıştır. Bu tanımlamaya göre hizmet zammı alabilmesi için:
a) İşe alındığı veya son hizmet zammı gördüğü tarihten itibaren bir senelik hizmeti sonunda 250 iş günü fiilen çalışmış olması,
b) İşinde başarı göstermiş bulunması,
c) Sınıflarının limiti dahilinde verilmesi gerekir.
Aynı maddenin 2. fıkrasında da yukarıdaki fıkraya göre (Bir senelik hizmet sonunda fiilen) çalıştığı günler adedi 250 ye baliğ olmayan işçinin zammının bu müddeti doldurmasına kadar talik olunur hükmü yer almıştır.
O halde bir senelik hizmet zammında 250 fiilen çalışılan gün den az çalışma için orantılı olarak zam verilmeyecek, ancak bu müddet dolduktan sonra yukarıda yazılı diğer koşullarda gerçekleştiğinde alabilecektir.
Bu nedenle, görevli ve senelik ücretli izinler dışındaki izinler fiilen çalışılmış gibi sayılamıyacağı gibi, iş kazalarında tedavi süreleri dışındaki raporlu veya çalışılmayan hafta ve genel tatillerin ve sözleşmede sınırlı biçimde belirlenen hallerin dışındaki diğer şekilde çalışılmayan günlerinde fiilen çalışmış gibi sayılması ilgili hükmün düzenleme ve amacına aykırı düşer.
Mahkemenin bu amaca yönelik olmayan bilirkişi raporuna dayanarak hüküm tesis etmiş olması bozmayı gerektirmiştir.
3 - Davacı, islah yolu ile dahi olsa dava olunanı (müdeabihi) miktar olarak arttıramaz. Buna karşın mahkemece, fazla çalışma parası ve hizmet zammının dava dilekçesinde istenen belirli miktardan fazlaya hükmedilmesi HUMK.'nun 74. maddesine aykırıdır.
4 - Davacının istenen hakları yönünden bilirkişi raporu ve hesapları dayanakları gösterilmeden izlemeye ve denetlemeye elverişli değildir. Sicil dosyası veya pozisyon ve ücretlerini, mesailerini ve fiili çalışmalarını gösteren belgeler veya örnekleride dosya içine konmamıştır. bu yönden de kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ : Temyiz olunan kararın yukarıda gösterilen sebeplerle davalı idare yararına BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde madesine 15.11.1977 gününde oybirliğiyle karar verildi.