 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
9. Hukuk Dairesi
E: 1977/1120
K: 1977/1182
T: 13.04.1977
DAVA : 275 sayılı kanuna muhalefetten sanıklar (M) ve on sekiz arkadaşının yapılan yargılamaları sonunda beraatlerine dair (Bursa 2. Asliye Ceza Mahkemesi)nden verilen 24.12.1976 gün ve 1976/909 esas, 1976/1113 karar sayılı hükmün süresi içinde Yargıtay'ca incelenmesi müdahil tarafından istenilmiş ve şartı depo parası ile yerine getirilmiş olduğundan dava evrakı C. Başsavcılığından tebliğname ile daireye gönderilmekle incelenerek gereği düşünüldü :
KARAR : T.C. Anayasasının 47. maddesi grevi bir hak olarak kabul edip himayesi altına almış ve bu hakkını kullanmasının ve istisnalarının düzenlenmesini kanuna bırakmıştır. Anayasa buyruğu olarak çıkarılan 275 sayılı Toplu İş Sözleşmesi, Grev ve Lokavt Kanununun 17. madde 1. fıkrasında grevin tanımı yapılarak hangi hallerin grev sayılacağı ve grevin şartları belirtildikten sonra 2. fıkrada grevler kanuni ve kanun dışı olarak ikiye ayrılmıştır.
Maddeye göre bir grev hareketinin kanuni olması için iki şartın birlikte bulunması gerekmektedir. Bunlardan birisi grevin şartın birlikte bulunması gerekmektedir. Bunlardan birisi grevin işçilerin işverenle münasebetlerinde iktisadi ve sosyal durumlarını düzeltmek amacı ile yapılması, diğeri ise, grevin bu kanun hükümlerine uygun bulunmasıdır. Şartlardan birinin yokluğu grevi kanun dışı bir grev haline getirecektir.
Grev hakkı, sadece mesleki ihtilaflarda kullanılabilecek bir hak olduğundan geçici komisyon raporunda belirtildiği üzere politik grevler bu madde ile yasaklanmış ve bu çeşit grevler 54. madde dışında 55. madde ile ayrı bir müeyyideye bağlanmıştır.
Açıklanan durumda Bursa Tofaş Otomobil Fabrikası işçilerinden olan sanıklar aleyhine, Devlet Güvenlik Mahkemeleri Kuruluş ve Yargılama Usulleri hakkındaki kanun teklifinin T.B.M.M.'de görüşülmesi ve kanunlaşmasını önlemek amacıyla DİSK Genel Merkezince alınan ve yayımlanan karar gereğince olay günü sözü edilen işyerinde çalışan işçileri kanunsuz greve teşvik ettikleri, bu hususta propağanda yaptıkları ve kanunsuz greve iştirak ettikleri iddiasıyla kamu davası açılmış bulunmasına göre, dosyada mevcut ve kamu davası açılmasına esas teşkil eden tutanaklarda imzaları bulunan şahıslarla hazırlık soruşturması sırasında ifadeleri alınmış olan şahısların tanık sıfatıyla davet ve dinlenerek, sanıklardan her birinin eylemlerinin ve sözü edilen işyerinde meydana gelen işçi hareketi niteliğinin tespit edilmesinden sonra tahassüs edecek duruma nazaran bir karar verilmesi gerekirken hiç bir soruşturma yapılmaksızın sadece sanıkların sorguları ile iktifa edilmek ve 275 sayılı kanuna değişik anlam verilmek suretiyle yazılı düşüncelerle beraat hükmü tesisi kanuna aykırı ve müdahil vekilinin temyiz itirazları bu itibarla yerinde görülmüş olduğundan hükmün bu sebepten dolayı istem gibi bozulmasına, depo parasının geri verilmesine, 13.4.1977 gününde oybirliğiyle karar verildi.