 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
5. Hukuk Dairesi
E: 1977/2242
K: 1977/2656
T: 13.04.1977
ÖZET: Başka mevkide ve değişik niteliklerde bulunan ve daha eski tarihlerde satılmış olan taşınmazlar da örnek olarak alınabilir. Bu halde gerek zaman, gerekse nitelik farkları gözönünde. tutularak yapılacak kıyaslama sonucunda bir değer biçilir.
Kamulaştırma nedeniyle biçilen değerler, kamulaştırmadan sonra satılan taşınmazlar, örnek olamaz.
(6830 s. İstimlak K m. 11/6)
Taraflar arasındaki kamulaştırma bedeline itiraz davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; kamulaştırma bedelinin artırılmasına dair verilen hükmün Yargıtay'ca incelenmesi taraflar vekillerince süresi içinde verilen dilekçelerle istenilmiş olmakla dosyadaki kağıtlar okunup iş anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü:
6830 sayılı İstimlak Kanununun 11/6. maddesi hükümlerine göre taşınmaz mala değer biçilmesinde emsalinin kamulaştırmadan önceki tarihlerdeki alım - satım rayiçleri esas tutulur. Emsalin taşınmaz malın bulunduğu yerde olması ve ayni nitelikleri taşıması yahutta kamulaştırmaya yakın tarihte satılması şart değildir. Başka mevki de ve değişik niteliklerde bulunan ve daha eski tarihlerde 1234 atılmış olan taşınmaz mallarda emsal olarak alınıp gerek zaman ve gerekse nitelik farkları gözönünde tutulmak suretiyle yapılacak kıyaslama sonucunda bir değer biçilir.
Olayda, iki tarafta emsal gösterdiği gibi mahkemece de Tapu Sicil Muhafızlığından resen emsal kayıtları celp olunmuştur. davalı idarece gösterilen emsalin bedelleri serbest satış mahsulü olmayıp kamulaştırma dolayısiyle takdir edilen değerler olması nedeni ile bunlar kanunen emsal olamayacağı gibi, davacı tarafından gösterilmiş olan emsalden bir kısmı ile mahkemece celp edilen emsalin birisinde satış tarihleri kamulaştırmadan sonra olduğundan bunlarda emsal olarak kabul edilemez. Bu nedenlerle davacı tarafından gösterilen emsalden satış tarihleri kamulaştırmadan önce olan taşınmazlarla yukarıda açıklandığı şekilde yapılacak kıyaslama sonucuna göre bir değer biçilmesi ve emsale göre değer takdiri mümkün olmayan hallerde ise İstimlak Kanununun 11/4. maddesi gereğince taşınmaz maldan bir yıl içinde hangi cins ve ne miktar ürün elde edileceği, bunun istihsal masrafları ile piyasa değerleri belirtilmek suretiyle hesap edilecek gelirine göre değer takdir olunması icap ederken bilirkişilerce belirli bir emsale dayanılmadan ve kanuna uygun şekilde bir gelir hesabı yapılmadan değer takdiri cihetine gidilmesi kanun hükümlerine aykırıdır.
Tarafların temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle Hukuk Usülü Muhakemeleri Kanununun 428. maddesi, gereğince (BOZULMASINA), 13.4.1977 gününde oybirliği ile karar verildi.