 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
1. Hukuk Dairesi
E: 1977/10977
K: 1978/144
T: 12.01.1978
DAVA : Davacı idare hayratından Aslanhane Camii ve türbesinin eski eserniteliğini taşıdığını davalı idarenin 1710 sayılı kanunun 5 ve 7.maddesine imar kanununun 25 ve imar tüzüğünün 39. maddesine aykırı olarak ek tesis ve inşaatlar ve onarımlarda bulunduğundan bahisle müdahalenin önlenmesine inşaatların yıktırılıp ek tesislerin kaldırılmasına ve eski eserin eski hale getirilmesine karar verilmesini talep eder.
Davalı yapılan tesislerin eski eserin niteliğini bozmadığını ve zararının olmadığını kurs binasının 1966 yılında yapılıp kurs için resmi müsaade alınmış olduğunu savunur.
Mahkeme davalı derneğin dava konusu yere müdahalesinin men'ine dernek tarafından yaptırılan inşaat camiye faydalı olup bir zararı bulunmadığından caminin essalı tamir ve resterasyon yapılıncaya kadar bırakılmasına şimdilik yıktırılmasına gerek olmadığına karar vermiştir. Bu karar süresinde davacı idare vekil tarafından temyiz olunmakla dosya tetkik edilerek gereği düşünüldü :
KARAR : Elatmanın önlenmesi muhtesatın yıkılması istekleriyle dava açılmıştır. Mahkemece elatmanın önlenmesine karar verildiği halde muhtesatın yıkılması hususu bazı şartlara bağlanmıştır.
Mahkeme kararlarının kayıtsız ve şartsız olması infazda hiç bir kuşku uyandırmayacak derecede açık ve kesin olması gereklidir. Hüküm fıkrasının hüküm konusu olan yer üzerindeki muhtesatla ilgili bulunan (2) ve (3) sayılı bentleri bu nitelikleri taşımaktan çok uzaktır.
1 - (2) bentte ileride öngörülen bazı koşulların gerçekleşmesi takdirinde dava konusu yer üzerindeki muhtesatın yıkılmasına ve eski hale getirilmesine karar verilmiştir. Kal isteği böylece geleceğe bırakılmış ileride bazı koşulların gerçekleşmesine bağlı tutulmuştur. Bu nitelikteki bir hükmün icraca infaz edilmesi mümkün değildir. İcra memuru ilamda yazılı koşullar gerçekleştiği için onun kal ile ilgili bölümünü infaz ettim veya gerçekleşmedi infaz etmedim diyemez. İlamın infazı icra memurunun takdir ve tesbitine veya ihtiyarına bırakalamaz. Kal isteği ya açıkca ret edilmeli veya kayıtsız ve şartsız olara kabul edilmelidir. İlamın infazı bazı ihtirazı kayıtlarla sınırlandırılamaz, bazı koşulların tahakkukuna bağlı tutulamaz.
2 - (3) bentte inşaatın "camiye faydalı olduğu, caminin esaslı tamiri yapılıncaya kadar bırakılmasına şimdilik yıktırılmasına gerek olmadığına"denilmiştir.
Böylece bir kısım muhtesatın "geçici bir süre için" olduğu gibi bırakılması ancak essalı inşaata girişildiği zaman yıkılması öngörülmüştür. İstek belirli bir zamanla kısıtlı ve sınırlı olark "askıda" bırakılmış bu konuda kesin bir karar verilmekten kaçınılmıştır. Mahkemece uyuşmazlıkların kesin ve açık olarak çözümlenmesi zorunludur. Hakim kural olarak uyuşmazlığı - şimdilik - şöyle bir çözüme bağladım gelecekte koşullar değişirse başka türlü karar veririm diyemez. Hakim davanın açıldığı gündeki koşul ve yasalarla bağlıdır. Hakim yarın başka şeyler olabileceğini düşünerek bu günkü davayı kesin bir çözüme bağlamaktan kaçınamaz.
Davacının temyiz itirazlarının kabulüyle hükmün yukarıda yazılı nedenlerle HUMK.nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA, peşin harcın iadesin 12.1.1978 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.