 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
1. Ceza Dairesi
E: 1977/608
K: 1977/757
T: 3.3.1977
1412/m.197, 203, 299, 302, 371
26/03/1976 Tarihinde işledikleri iddia edilen adam öldürme suçundan ötürü D. ile Ş. hakkında Ankara Cumhuriyet Savcılığınca düzenlenen 16/04/1976 günü ve 5900 esas nolu talepname ile Ankara 2 nci Sorgu Hakimliğine dava açılmıştır.
Ankara 2. Sorgu Hakimliği bu iki sanık hakkında yürüttüğü ilk soruşturmayı 30/11/1976 tarihinde tamamlayarak öldürülen Z.'nin bu sanıklar tarafından öldürüldüğüne dair herhangi bir delil elde edilemediğinden bahisle CYUK.nun madde 197 gereğince son soruşturmanın açılmasına yer olmadığına karar verilmiş davanın katılanı bulunan B. vekili kendisine tebligat yapılmadığı halde iftira üzerine 30/11/1976 gün ve 117/342 sayılı soruşturması sırasında dinlenen şahitler ve yapılan teşhislere göre sorgu hakimliğince delillerin kıymetlendirilmesi yoluna gidilerek son soruşturmanın açılmasına yer olmadığına karar verilmiyeceğine CYUK.nun madde 196 gereğince mevcut bir delilin ancak mahkeme tarafından değerlendirilerek sonuca ulaşılabileceği gerekçesini benimseyerek CYUK.nun 203. 371. ve 299. maddelerine dayanarak soruşturmanın açılmasına yer olmadığı hakkındaki kararı kaldırmakla birlikte her iki sanık hakkında öldürme suçundan son soruşturma açılmak üzere dosyayı 17/12/1976 gün ve 345 sayılı kararla Ankara 2. Sorgu Hakimliğine gönderilmiştir.
Ankara 2. Sorgu Hakimliği itirazın CYUK.nun madde 302/son'a göre incelenmesi, bu takdirde ise dosyayı itirazen inceleyen merciin mesele hakkında da karar vermesi gerektiğini ileri sürerek dosyayı 7. Asliye Ceza Mahkemesine iade etmiş, 7. Asliye Ceza Mahkemesi ise acele itiraz olanağı bulunan soruşturmanın açılmasına yer olmadığı kararına yasal süresi için itiraz edildiğinden incelemenin CYUK.nun madde 203 gereğince yapıldığının mesele de 302. maddeye temas eden bir gün bulunmadığını 6. Ceza Dairesinin 20/06/1972 gün ve 3581/3559 sayılı kararının da kendilerini desteklediğini bildirerek eski kararda direnmekte bulunmuştur.
İki merci arasındaki bu uyuşmazlık üzerine mesele kendisine aktarılan Ankara 3 üncü Ağır Ceza Mahkemesi 11/12 sayı ve 10/01/1977 günlü kararıyla acele itiraz süresi içinde yapılan itirazın CYUK.nun madde 203 ışığı altında 7. Asliye Ceza Mahkemesinin ulaştığı sonuçta bir isabetsizlik görmeyerek Ankara 2. Sorgu Hakimliğinin kararını kaldırmıştır.
Yazılı emre dayanan 03/02/1977 gün ve 88 sayılı tebliğnamede CYUK.nun madde 302. son fıkrasına dayanılarak yukarıda tarih ve nosu yazılı Ankara 3 üncü Ağır Ceza Mahkemesinin ve 7. Asliye Ceza Mahkemesinin kararlarının kaldırılmasının istendiği görülerek dosya ve kararlar incelendikten sonra aşağıdaki karar saptandı:
KARAR : CYUK. madde 203/2 de men'i muhakeme kararlarının acele itirazı olanağı bulunan kararlardan olduğu açıklanmakla birlikte Cumhuriyet Savcısına tanınan bu hakkın davaya katılana da teşmil edildiği aynı kanunun 299 ve 371. maddelerinin tetkikinden anlaşılmış bulunmasına, olayımızda 7. Asliye Ceza ve Ağır Ceza Mahkemelerinin gerekçelerine dayanak yaptığı 203. maddede müteakip işlemlerin itiraz mercii tarafından yapılacağı hakkında bir emir ve açıklık bulunmadığına süresiz yapılan itirazlar için geçerli bulunan 302. maddenin son fıkrasının olayımızda uygulama yeri bulunmadığına göre yazılı emre dayanan tebliğnamenin reddiyle müteakip işlemlerin Ankara 2. Sorgu Yargıçlığınca yapılması için dosyanın yerine gönderilmek üzere Cumhuriyet Başsavcılığına iadesine 03/03/1977 gününde oyçokluğuyla karar verildi.
KARŞI OY YAZISI
Usulün 203. maddesine göre men'i muhakeme kararları acele itiraza tabi kararlardandır. Aynı yasanın değişen 299. maddesine göre de bu tür kararların itiraz mercii Asliye Ceza Mahkemesidir.
Usul yasasında gerek adi ve gerekse acele itiraz halinde tetkik merciince yapılacak inceleme ve verilecek kararlar ayrı usullere tabi tutulmuş değildir. Her iki halde de inceleme aynı yasanın 302. maddesine göre yapılacaktır. Buna göre mercii itirazın varit gördüğü takdirde itirazın mevzuu hakkında da karar verecektir.
Adi itiraz ile acele itiraz arasındaki ayrılık itirazın arası ve karar mercii yönündendir. Adi itiraz süreye tabi olmamasına karşılık acele itiraz bir haftalık süreye tabidir. Ayrıca adi itirazda kararına itiraz olunan mahkeme veya hakim bu kararı kendisi değiştirebilme olanağına sahip olduğu halde acele itirazda itiraz hakkında karar verme hakkı mutlak surette mercie aittir.
Bazı kararların acele itiraza tabi tutulması yasa koyucu tarafından bunların süratle görülüp sonuçlandırılmasının amaçlamasından ileri gelmektedir.
Buna göre 302. madde gereğince merciye itiraz kabulü takdirinde esas hakkında da karar vermesi de bu amaca uygundur.
Bu nedenlerle yazılı emre dayanan ihbarname münderecatı yerinde olduğundan bu doğrultuda karar verilmesi oyunda olduğundan çokluk görüşüne karşıyım.