DAVA : Taraflar arasındaki davanın (Ankara 1. Asliye Ticaret Mahkemesi)nce görülerek istisna akdinden doğan 507.004,18 lira alacağın % 10 faiziyle birlikte davalı kurumdan alınarak davacıya ödenmesine dair verilen 27.6.1977 tarih ve 244-175 sayılı hükmün temyizen tetkiki davalı rukum avukatı tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:

KARAR : Sözleşme eki özel şartnamenin 5.5. maddesi, işin 1972 yılına intikali dolayısıyla birim fiyatlarda ayarlama yapılması usulünü getirmiş ve bunun sonucu olarak özel şartnamenin 5.5.a bendinde testikli iş programına uygun olarak yapılacak inşaat, tesisat ve ihzaratın 1971 yılı içindeki inşaat ve tesisat işlerinin, mukaveledeki rayiç ve birim fiyatlarla ödeneceği benimsenmiş olmakla birlikte 5.5.b bendinde 1972 yılı içindeki inşaat ve tesisat işlerini yapıldıkları takvim yılını rayiç ve birim fiyatları ile değerlendirilmek suretiyle ödeneceği esası kabul edilmiştir.

Davacı, bu kurala rağmen (5.5.b.) davalı bankanın, kesin hakedişte bünyesine demir ve çimento girmiş 1972 ve 1973 yılı imalatının fiyatlarını, Bayındırlık Bakanlığının ilgili senelere ait rayiç fiyat ve birim fiyatlarına göre tesbit yerine, demir ve çimento için kendisinin bunları yükleniciye verdiği satış fiyatını, başka söyleyişle 1970 yılı rayiç fiyatını esas alarak bulduğu birim fiyatı ile ödeme yaptığını ve bu yorum uygulamasını sözleşme eklerine aykırı olduğunu iddia etmiştir.

Özel şartnamenin 5.5.b. maddesinde, değişen fiyat sistemine yer verilmesinin nedeni, 1972 yılına intikal edecek işler için gerek malzeme ve gerekse işçilik rayiçlerinde vuku bulacak artmaları karşılamak ve bu suretle yüklenicinin zarara uğramasına ve işin sürümcemede kalınmasını önlemektedir. Ne varki özel şartnamenin 5.2 maddesi kullanılacak malzemelerden derim ve çimentonun değişmez fiyatlarla yani 1970 yılı rayiç fiyatı ile davalı tarafından davacıya verilmesi hükmünü koymuştur ve fiilen dahi demir ve çimento davacıya 1972 ve 1973 yılları rayiçi üzerinden değil, 1970 yılı rayiç fiyatıyla intikal ettirilmiştir. Bu durumda davacı demir ve çimentoyu davalıdan 1970 yılı fiyatı ile sağladığından, 1972 ve 1973 yılı rayiç bedelleri ile bu malzemelere para ödemediğinden, 1972 yılı rayiç fiyatlarına göre teşekkül etmiş olan 1972 yılı imalat birim fiyaktının uygulanmasını isteme hakkına sahip değildir. Özel şartnamenin 5.5.b. maddesinin uygulanmasında, demir ve çimentonun değişmez sabit fiyatlarla davalı tarafından davacıya verileceğine ilişkin özel şartnamenin 5.2 ve 8.2 maddelerinin gözönünde tutulması gereklidir. Çünkü işlerin yapıldıkları takvim yılını rayiç ve birim fiyatları ile ödenmesinden amaç, yüklenicinin malzeme ve işçilik için imalat yılında ödediği bedel ile sözleşmede yazılı fiyatlar arasında meydana çıkacak farkı karşılamaktır. 1972 ve 1973 imalat birim fiyatlarını aynen uygulanması halinde, davacıya demir ve çimento 1970 yılı rayiç fiyatları ile verildiğinden sanki 1972 yılı rayiç fiyatı ile demir ve çimento almışcasına ödeme yapılmış olur. bu da özel şartnamenin 5.5.a ve b bentleri ile ulaşılmak istenen amaca ters düşer. Taraflar arasındaki uyuşmazlık özel şartnamedeki hükümlerin yorumuna ilişkin olup hukukidir. Bu yorumu mahkeme kendisi yapacaktır. bu nedenlerle davanın reddine karar verilmesi gerekirken, mahkemenin bilir kişi mütalaasına baş vurarak onların gösterdiği yönde karar vermesi yasaya aykırı görülmüştür. Kararın bu nedenlerle bozulması gerekir.

SONUÇ : Yukarıda yazılı nedenlerden kararın BOZULMASINA, istek olursa temyiz peşin harcının davalıya iadesine, 19.10.1977 gününde oybirliğiyle karar verildi.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972