DAVA : Taraflar arasındaki davanın (Bursa 1. Asliye Hukuk hakimliğince görülerek sabit olan dava veçhile 33.482,75 liranın 29.11.1972 tarihinden itibaren % 5 kanuni faiziyle birlikte davalı belediyeden alınarak davacıya verilmesine ve fazlaya ait talebin reddine dair verilen 14.10.1976 tarih ve 268/689 sayılı hükmün temyizen tetkiki davalı avukatı tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü :

KARAR : Davacı şirket vekili; taraflar arasında kurulan 4.5.4972 günlü sözleşme ile davacı yüklenici olan şirketin belirtilen üç yerde akan pis suların büze alma işini onaylanan iş programları ve sözleşme hükümleri çevresinde yerine getirilmesi için sarfına ihtiyaç bulunan 1.051 ton çimentonun Bursa çimento Fabrikasından sağlanmasını davalıdan istediğini bunun üzerine ilgili fabrikaya başvurulmuş isede, fabrika yetkilileri tarafından ihtiyaç duyulan 1.051 ton çimento yerine 120 ton çimento verebileceklerini bildirildiğini böylece tastikli iş programlarını gerektirdiği çimentonun davalı belediyece temin edilmediğini bu nedenle bakiye 880 ton çimentonun serbest piyasadan temini davalı belediyeden talep edilmişsede belediyenin normal sürenin dışında 9.8.1972 gününde verdiği cevabi yazıda ilgil fabrikanın gerekli çimentoyu tahsis edebileceğinin belirtildiğini halbuki 23.6.1972 ve 11.8.1972 tarihleri arasındaki devrede işi devam ettirmek zorunluğu bulunduğunu gözönünde tutan davacı şirketin bu devredeki iş programını zamanında yerine getirdiğini beyanla davalı belediyeden 23.6.1972 ve 11.8.1972 tarihleri arasında işin bitmesi için serbest piyasadan sağlanan çimentonun farkı fiatı olan 38.000 liranın davalıya ödetilmesinin istemiştir.

Davalı belediye vekili karşılık dilekçesinde; davacının 19.9.1972, 11.9.1972 ve 4.10.1972 tarihli hak edişlerini usule uygun olarak ve itiraz dermeyan etmeden imzalanmış bulunması dolayısıyle istediği ve dolayı talep hakkı bulunmadığı gibi sözleşme hükümlerine görede bu fiat farkının istiyemiyeceğini beyanla davanı reddini talep etmiştir.

1 - Bayındırlık işleri Genel Şartnamesi 4.5.1972 günlü eser sözleşmesinin (2. maddesine göre) eklerinden sayılmaktadır.

Davacı vekili dava dilekçesinde 23.6.1972 ile 11.8.1972 tarihleri arasındaki dönem için taraflarca kabul edilen iş programını yerine getirmek amacı ile serbest piyasadan temin ettiği çimento fiat farkını istediğini açıklamıştır. Davacı şirket bu dönem faaliyetinin idameszini teminin serbest piyasadan 24.7.1972 tarihli fatura ile 475 ton çimento fiat farkı davalı belediyece düzenlenen 1-2 ve 3 numaralı ve 8.7.1972, 22.8.1972 ve 4.10.1972 günlü hakedişlere girmesi lazım geldiği halde dahi edilmemiş olduğu anlaşılmıştır. Bu hakedişler ise davacı edilmeden imza olunmuştur. Diğer itirazlı hakedişlerinde bu dönem dışında kaldığı saptanmıştır. Sözleşmenin eklerinden sayılan bayındırlık işleri genel şartnamesi hükümler HUMK.nun 287. maddesi uyarınca bir delil sözleşmesi niteliğinde bulunmaktadır. Sözü edilen şartnamenin 33. maddesine göre yüklenici olan davacı şirketin geçici sitüasyonlara itirazı olduğu takdirde itirazının neler olduğu ve dayandığı sebepleri sitüasyona bağlanacağı kağıtta izah etmesine bağlı kağıtta yazılı itirazı kayıtlara) diyerek imzalaması gerekir. Aksi takdirde sitüasyonu olduğu gibi kabul etmiş sayılır.

Davacı şirket mümessili; çimento fiat farkını (23.6.1972 ile 11.8.1972 tarihleri arasındaki) bu tarihlerden sonra düzenlenen 1 - 2 ve 3 numaralı hakedişleri itirazsız imzalamış olması dolayısıyla artık bu konudaki istek ve dava hakkını yitirmiş bulunmaktadır

2- Kaldıki her üç inşaat için davacı yüklenici iş programlarını düzenleyip davalı belediyeye vermiş ve ihtiyacı olan çimentoyu yine idareye zamanında bildirerek gerekli çimento tahsisisinin yapılmasını istemiş ise de Bursa Çimento Fabrikasının yeter miktarda tahsis yapmaması üzerine belediye başkanlığının yeter miktarda tahsis yapmaması üzerine belediye başkanlığının ikinci bir teşebbüsü nedeniyle inşaatlara lüzumlu çimentonun tamamanın dahi uygun şartlarla tahsis olunması temin edilmiştir. Yüklenici davacının bu arada gerekli çimentoyu sağlamak zorunluğunda kalması halinde ise sözleşmenin 9. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendine göre idareye başvurup aynı maddenin 2. fıkrasındaki şartları yerine getirmek kaydiyle davalı idarenin muvafakatını da aldıktan sonra serbest piyasadan satın alınmasın muvafakat olunmadığı anlaşılmış ve anılan sözleşmenin 17. maddesinin (A) fıkrasında kaydedilen biçimde aynı maksatla süre uzatımı istenmesine cevap verildiği ve davalı belediyenin 18.8.1972 ve 9.12.1972 günlü yazılarında da süre uzatımına imkan sağlandığı halde yüklenici şirket tarafından bu yola gidilmediği anlaşılmıştır.

Bu durum hukuksal bir yorum konusuna ilişkin bulunması dolayısıyle mahkeme kararına dayanak olunan 14.7.1976 günlü bilirkişi raporuna bir değer izafesi mümkün görülmemiştir.

SONUÇ : Bu itibarla mahkeme kararının yukarıda belirtilen her iki sebepten dolayı da davalı belediye yararına BOZULMASINA, ödediği temyiz peşin harcının istek halinde temyiz edene iadesine 14.2.1977 gününde oybirliğiyle karar verildi.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972