 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
15. Hukuk Dairesi
E: 1977/1619
K: 1977/1738
T: 28.09.1977
DAVA : Davacı vekili 15.4.1976 tarihli dava dilekçeasi ile davalının sözleşmeyi haksız feshetmesi sebebiyle "11.400 liranın istirdadı, 6000 lira masraf, 10.000 lira tazminat 500 lira faiz olmak üzere 27.900 liranın" ödetilmesini dava etmiş, mahkemece davalı belediyenin sözleşmeyi haksız feshettiği sabit görülerek "nakte tahvil edilen 11.400 lira kesin teminat, 15.12.1975 tarihli fatura karşılığı 3250 lira ve 16.12.1975 günlü fatura karşılığı 6750 lira ki toplam 10.000 lira tutarındaki işin karşılığı olan masraf ve 1232 lira 13 kuruş tutarındaki mukavele noter masrafı ki, toplam 22.632 lira 13 kuruşun davalı belediyeden tahsiline" ilişkin hükmü davalı tarafından temyiz olunmuştur.
KARAR : 1 - Ardeşen Yayla Mahalesi yol betonlaması işi davacıya ihale edilmiş 11.11.1975 gün 2541/60 sayılı noterde tastikli sözleşme yapılmıştır.
Yerel teslimi 12.11.1975 takvim günü süresine inşaat mıntıkasında çalışmaya havanın fen noktasından müsait olmadığı günler ile resmi tatil günleri nazara alınarak tesbit olunduğu bu sebeplerle ayrıca süre uzatımı verilmeyeceği hususları yazılıdır.
Bir hafta içinde işe başlamasına dair tebligata rağmen davacı hiç işe başlamamış bulunduğundan davalı belediye 30.3.1976 tarihli sözleşmeyi feshetmiştir. Müteahhit işe zamanında başlamaz veya mukavele şartlarına muhalif olarak işi tehir eder, yahut iş sahibinin kusuru olmaksızın vaki olan teahhür bütün tahminlere nazaran müteahhidin işi muyayyen zamanda bitirmesine imkan vermiyecek derecede olursa, iş sahibi teslim için tayin edilen zamanı beklemeye mecbur olmaksızın akdi feshedebileceğinden davalı belediye tarafından akdin feshi sözleşmeye ve Borçlar Kanununun 358. maddesine göre, doğrudur. Bu durumda davalı belediye teminatı irat kaydetmekde haklı olduğu gibi akdin ifasında mütemerrit duruma düşen davacı taraf zarar ve bu arada menfi zararını da isteyemez. Noter masrafları da menfi zararlar arasında olduğundan irat kaydedilen 11.400 lira teminat ile 1232 lira 13 kuruş noter mukavele masrafının ödetilmesine ilişkin hüküm bozmayı gerektirir.
2 - Davalı belediye sözleşmeyi bozmada haklı ise de davacının iş yerindeki malzemelere el koyup onu kendi mal varlığına geçiremez.
Borçlar Kanununun 108. maddesince akitten rucu eden alacaklı vadolunan şeyi vermekten imtina ve tediye eylediği şeyi istirdat edebilir.
Bayındırlık İşleri Genel Şartnamesi, 2. madde mucibince sözleşmenin eklerindendir. Bayındırlık İşleri Genel Şartnamesinin 42/3'e göre "idare tesisat, malzeme, alet edavatı satın almak istediği takdirde.... takarrür edecek fiatlarla satın almak hakkını haizdir." malzemelere gerçekten davalının el koyup koymadığı ve mal varlığına geçirip geçirmediği yeterince araştırılıp sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken davacının ibraz ettiği iki fatura bedeli 10.000 liranın ödetilmesine ilişkin karar da doğru görülmemiştir.
SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle mahalli mahkeme kararının davalı yararına BOZULMASINA, ödediği temyiz peşin harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 28.9.1977 gününde oybirliği ile karar verildi.