 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
15. Hukuk Dairesi
E: 1977/1204
K: 1977/1833
T: 07.10.1977
DAVA : Taraflar arasındaki davanın (Ankara 12. Asliye Hukuk Hakimliği)nce görülerek mahkeme ilamında belirtilen gerekçelere binaen verilen 12.11.1976 tarih ve 153-574 sayılı hükmün temyizen tetkiki taraflar avukatlarınca istenmiş olmakla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği konuşulup düşünüldü:
KARAR : Davacı, davalının imal ettiği kauçuk ezme makinesinde sonradan bazı kusurlar ve ayıplar meydana çıktığını ve makinenin çalışmadığını iddia ederek akdin feshini, makine bedeli ile uğradığı zararın tazminini istemiştir.
Mahkeme, olayda her iki tarafın % 50 oranında kusurları olduğunu kabul etmiş, ancak istenen eser bedeli karşılığı davalıdan 22.200 lira alınmasına ve zarara ilişkin talebin tamamen reddine karar vermiştir.
Makinede soğutma sistemindeki yetersizlik meydana çıktıktan sonra davacının 4.12.1974 gününde Ankara 5. Noterliği aracıllığıyla davalıya gerekli ihbarı yaptığı anlaşılmaktadır.
Davacı, eserdeki ayıplar nedeniyle sözleşmeyi bozmak ve yapılan makineyi geri vermek istemektedir. Olaya uygulanması gerekli Borçlar Yasasının 360 ncı maddesi gereğince, yapılan şey iş sahibinin kullanamıyacağı ve nisfet kaidesine göre kabule icbar edilemiyeceği derecede kusurlu veya mukavele şartlarına muhalif olursa, iş sahibi, o şeyi kabulden imtina edebilir. Aksi takdirde başka söyleyişle, işin kusurlu olması veya mukaveleye muhalif bulunması yukarıdaki derecede ehemmiyeti haiz değilse, iş sahibi işin kıymetinin noksanı nisbetinde fiyatı tenzil ve eğer o işin ıslahı büyük bir masrafı mucip değilse müteahhidi tamire mecbur edebilir. Bu maddenin her iki fıkrasındaki olayda yüklenicinin kusuru varsa ayrıca iş sahibinin meydana gelen zararının tazminini isteyebileceği dahi öngörülmüştür. Bilirkişi kurulu davalı tarafından imal edilen makinenin soğutma sisteminin yetersiz olduğunu saptamıştır.
Makinadaki bu bozukluğu sorumluluğu onu imal eden davalıya aittir. Ne var ki rapordan ve mahkemece yapılan sair soruşturmadan soğutma sistemindeki yetersizliğin makineyi kabulden imtina etmeyi haklı kılacak önemde olup olmadığı anlaşılamamaktadır. Davacının sözleşmeyi fesih edebilmesi için, soğutma sistemindeki ayıp dolayısiyle makine kullanamıyacağı ve nisfet kaidesine göre kabulü icbar edilemiyeceği bir durumda olmalıdır. Soğutma sisteminin onarılması ve değiştirilmesi mümkün olup bu suretle makineni kabulü gerekiyorsa davacı makinedeki diğer noksanı kadar fiyatı indirebilir. Ayrıca her iki halde davacı davalının kusuru varsa, uğradığı zararın giderilmesini de taleb hakkına sahiptir. O halde, mahkemece bilirkişi incelemesi yaptırılarak, davacının saptanan ayıp nedeniyle makineyi kabulden kaçınmak veya makine bedelinden indirme istemek haklarından hangisini öne sürebileceği, indirme istemek hakkı varsa bunun tutarı ve ayrıca makinedeki ayıp dolayısiyle uğradığı zararın miktarı tayin olunmak ve hasıl olacak sonuç çevresinde karar verilmek gerekir. Yazılı şekilde noksan inceleme ile yasaya aykırı verilen karar bozulmalıdır.
SONUÇ : Yukarıda yazılı gerekçelerle tarafların sair temyiz itirazlarının reddine ve kararın taraflar yararına BOZULMASINA, 1000 lira duruşma vekalet ücretinin davalıdan alınıp davacıya, 1000 lira vekalet ücretinin ve davacıdan alınıp davalıya verilmesine, ödediği temyiz peşin harcın istek halinde temyiz edene iadesine 7.10.1977 gününde oybirliğiyle karar verildi.