 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
Hukuk Genel Kurulu
E: 1976/3211
K: 1977/471
T: 11.05.1977
DAVA : Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; İstanbul 2. Asliye Ticaret Mahkemesince davanın reddine dair verilen 15.11.1974 gün ve 973/584-411 sayılı kararın incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmesi üzerine Yargıtay 11. Hukuk Dairesinin 2.6.1975 gün ve 975/727 esas 3593 sayılı ilamı ile, "Davalı Demirbank gerek teminat mektupları karşılığında avansı kendisi veren davacı Sümerbank ile bu sebebe dayanan hukuki ilişkisini devam ettirmiş, gerekse sümerbank'a karşı avans borçlusu bulunan ve bu nedenle Sümerbank'ın ondan öğrenmek durumunda olduğu müteahhitten komisyonları talep etmek suretiyle borcu ikrar, yani teminat mektubundan doğan vecibesini kabul yolunda irade izhar ve bunu eylemleriyle teyit eden davalı Demirbank'ın teminat mektupları ile bağlı bulunduğuna ilişkin borç kabulünün sözü edilen 133. maddenin birinci bendi gereğince zamanaşımını kesen bir sebep olarak sayılması iktiza ederken bundan zuhul olunması doğru görülmemiştir.
Bu itibarla yukarıdaki esaslar uyarınca teminat mektupları yönünden davalı Demirbank'ın defterlerinin incelenmesi komisyonlarla ilgili olarak vaki tahsilatının ve tarihlerinin araştırılması ve bu suretle borcu kabule müncer olan beyan ve eylemlerinin tesbit olunarak kesilen ve yeniden başlıyan zamanaşımı süresinin hesap edilmesi ve bu amaçlarla bilirkişi incelemesi yaptırılması ve sonucuna uygun bir karar tesisi gerekirken eksik inceleme ile yazılı olduğu şekilde karar verilmesinde isabet görülmemiştir.
Davacının iflas masası yönünden vaki temyizine gelince olayda davacı Sümerbank'ın vekaleten hareket etmek suretiyle müteahhit davalıya yaptığı avans tediyesinin işveren Aydın Tekstil A.Ş. tarafından 17.11.1958 tarihli telle kabul edilmediğinin bildirilmesi üzerine istirdatı için vaki teşebbüsleri ve tediyeyi yapan Sümerbank ile müteahhit arasında bu şekilde tecelli eden hukuki ilişki üzerinde durularak ve müteahhidin teminat mektupları hakkında ihtiyatı tedbir kararı aldıktan sonra Ankara Asliye 3. Ticaret Mahkemesinde 20.11.1958 tarihli dilekçe ile işveren şirket ve Sümerbank aleyhine açtığı 1958/296 esas sayılı davada Sümerbank'ın avanstan olan alacağını def'i zımnında ve Borçlar Kanununun 133. maddesinin 2. bendine uygun biçimde ileri sürdüğü hatta 2.3.1964 tarihli bilirkişi raporunda 489.513,57 lira avans'ın müteahhidin alacağına mahsup edilmesinin 15.4.1964 tarihli itiraz dilekçesi ile kabul edildiği ve sözü geçen davanın 15.1.1974 tarihine kadar devam ettiği, bu davanın ise 11.12.1973 tarihinde ikame edilmiş olduğu hususları da gözönünde bulundurulmak suretiyle davalı İflas masası bakımından zamanaşımının gerçekleşip, gerçekleşmediğinin saptanması icabederken eksik inceleme ile, gerekçe gösterilmeden davalı iflas masasına yöneltilen davanın zamanaşımından reddi doğru değildir" gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle yeniden yapılan yargılama sonunda mahkemece önceki kararda direnilmiştir.
Temyiz eden: Davacı vekili.
Hukuk Genel Kurulu Kararı:
KARAR : İkrarın hukuki sonuç doğurabilmesi için alacaklıya karşı yapılmış olması gerekir. Olayda alacaklıya karşı yapılmış bir ikrar söz konusu değildir. Bu nedenlerle usul ve yasaya uygun olan direnme kararı onanmalıdır.
SONUÇ : Temyiz itirazlarının reddi ile usul ve yasaya uygun olan direnme kararının ONANMASINA ve 15 lira temyiz harcı alındığından başkaca harç alınmasına yer olmadığına, davalı yararına takdir olunan 1.400 lira avukatlık parasının davacıdan alınıp davalıya verilmesine 11.5.1977 gününde çoğunlukla karar verildi.