DAVA : Taraflar arasındaki muarazanın önlenmesi davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; (Ankara Asliye Ondördürcü Hukuk Mahkemesi)nce davanın kabulüne dair verilen 27.2.1975 gün ve 1974/540-1975/100 sayılı kararın incelenmesi davalı EGO. tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 4. Hukuk Dairesi'nin 16.6.1975 gün ve 1974/3746-1975/7665 sayılı ilamıyla,

1 - İdarenin objektif koşullarla ilan ettiği ve tekel durumundaki hizmetlerin yapılması için genel ve devamlı nitelik arzeden icabın fert tarafından kabulü halinde idare (iltihati sözleşmeyi) herhangi bir yasal veya teknik sakınca yok ise yapmakla ve hizmeti ferde ulaştırmakla görevlidir. Olayımızda, davacı iskan ruhsatını aldığına göre, sözü geçen hizmetlerden yararlanması koşulu gerçekleşmiştir. Ancak, davalı idare teknik olanaklardan yoksun ise ortaya çıkan özel durum sebebi ile objektif koşullarda davacıdan trafo iştirak payı alınmasında yasalara aykırılık yoktur.

2 - HUMK.nun 101 ve takip eden maddelerine göre tedbir yolu ile, davanın sonunda elde edilecek hakların verilmesi de Usulün 103. maddesine aykırıdır. Bu iki sebepten hüküm oyçokluğu ile bozulmuştur) gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sonunda; mahkemece, önceki kararda direnilmiştir.

Temyiz eden: Davacı EGO. vekili.

Hukuk Genel Kurulunca direnme kararın süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:

KARAR : Davacı iskan ruhsatı alınmış olan Ankara Şenyuva Mahallesinde 6030 ada 16 parsel sayılı arsa üzerine yaptığı 12 daireli apartmanına, davalı idarenin trafo iştirak payı almadan elektrik bağlanmayacağını söyleyip abonman sözleşmesi yapmadığını bunun üzerine mahkemeye başvurarak tedbir yolu ile elektrik bağlattığını ileri sürerek davalının trafo iştirak payı adı altında bir para isteyemeyeceğinin tesbitine ve bu yolla vaki muarazanın önlenmesine karar verilmesin; istemiş; davalı ise davaya idari yargı yerinde bakılması gerektiğini, davacının dairesine teknik ve mali imkansızlıklar nedeniyle ceryan bağlanamadığını, bu nedenle encümen kararına uygun olarak abonman sözleşmesinin yapılabilmesi, ceryanın bağlanabilmesi için trafo iştirak payı adı altında davacıdan para istenmesinin zorunlu ve bu istemin talimatnamelere uygun olduğu, trafo yapılmadan her isteyen ferdle elektrik abonman sözleşmesi yapılması halinde tüm abonelerin voltaj düşüklüğünde zarara uğrayacağını ileri sürerek davanın reddini istemiştir.

1 - Davalı EGO. 4325 sayılı Kanunla kurulmuş ve hususi hukuk hükümlerine göre idare edilen bir müessesedir. Kurumla ferdler arasındaki ilişki özel hukuk kurallarına tabi ve bunun sonucu olarak da akdi niteliktedir.

Ferdin hizmetten yararlanması özel hukuk sözleşmesi niteliğindeki mukavelename "abonman sözleşmesi" uyuşmazlıklarında adli yargı yerinde çözümlenmesi gerekeceğinden göreve ilişen temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.

2 - İşin esasına gelince; idarenin objektif koşullarla ilan ettiği ve tekel durumundaki hizmetlerin yapılması için genel ve devamlı bir nitelik arzeden (icabın) fert tarafından kabulü halinde idare iltihaki sözleşmeyi her hangi bir yasa ya da teknik sakınca yoksa hizmeti ferde ulaştırmakla görevlidir.

Ancak, idarenin bu şekilde hizmetler konusunda sözleşme yapma zorluğu, hizmetten yararlanmak isteyen ferdin gerekli koşulları haiz olması ve hizmetin görülmesinde yasal ve teknik olanakların bulunması ile sınırlıdır. Olayda, davacının binasının kullanma yani (iskan ruhsatı) bulunduğu ve 6785 sayılı Kanunun 16 ve 18. maddeleri hükümlerince belediye hizmetlerinden yararlanması gerektiği ve dolayısıyla yasal koşullara haiz olduğu saptanmıştır. Ancak davacının binasına elektrik bağlanması için yukarıda da değinildiği üzere, bu koşul yeterli değildir. Ayrıca idarenin elektrik almak isteyen kişilere bunun teknik yönünden sağlama olanağına da sahip olması gerekir.

O halde davanın çözümü davalı idarenin elektrik akımı sağlanması yönünden teknik bir olanağın söz konusu olup olmadığının saptanmasına bağlıdır. Bu itibarla mahkemece yapılacak iş, elektrik tüketiminin en fazla olduğu bir mevsim ve saatte, mahallinde ya da gerekli görülecek yerlerde ehil bilirkişiler eliyle yaptırılacak bir inceleme ile idarenin teknik olanaklarının bu hizmeti yerine getirmesine engel olup olmadığının trafo yapılmasına gerek bulunup bulunmadığının saptanması suretiyle sonucuna göre bir karar verilmekten ibarettir.

Ancak özel daire bozma kararında belirtildiği gibi idarenin ayrıca mali olanaklara sahip olup olmadığının araştırılmasına gerek yoktur.

SONUÇ : Temyiz itirazlarının kabulü ile direnme kararının, yukarıda 2 nolu bentte gösterilen nedenlerle HUMK.nun 429. maddesi gereğince BOZULMASINA 13.5.1977 gününde oyçokluğu ile karar verildi.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972