 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
5. Hukuk Dairesi
E:1976/570
K:1976/2781
T:09.03.1976
- KAMULAŞTIRMADA DEĞER BİÇİLMESİ
- VERGİ DEĞERİNİN HESAPLANMASI
* ÖZET:1 - Bilirkişilere değer biçtirilmeden vergi değerine göre karar verilmesi doğru değildir.
2-Vergi değerinin hesabında; beyannamede gösterilen yüzölçümün değil, gerçek yüzölçümün esas alınması gerekir.
3-Değer biçmede, emsalinin kamulaştırma tarihinden önceki alım - satım rayiçleri esas tutulmalıdır. Emsal bulunamazsa Kamulaştırma Yasasının 11/4 maddesi hükümleri gözönünde tutularak taşınmaz malın hesaplanacak geliri esas alınmalıdır.
4-Kamulaştırılmayan kısımdaki değer düşüklüğü oranı, bu kısmın yüzölçümüne göre hesaplanıp toplamı kamulaştırılan kısma biçilen bedele eklenmelidir.
(334 s. Anayasa m. 83)
(6830 s. İstimlak K. m. 11/4, 11/6, 12/B)
Ahmet vekili avukat M. E. M... ile Karayolları Genel Müdürlüğü arasındaki kamulaştırma bedelinin artırılması davasından dolayı verilen yukarıda tarih ve numaraları yazılı hükmün duruşmalı olarak Yargıtayca incelenmesi davalı idare vekili tarafından verilen dilekçe ile istenilmiş olmakla, dosyadaki kağıtlar okunup iş anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü:
1 - Anayasanın değişen 38. maddesi hükümlerine göre mal sahibi tarafından verilen vergi beyannamesinde gösterilen değer kamulaştırmanın tam karşılığı olmayıp ödenecek bedelin azami haddini teşkil eder. Bu nedenle dava konusu taşınmaz mallara bilirkişi kurulu marifetiyle ve 6830 sayılı İstimlak Kanununun 11 ve 12. maddesi hükümleri dairesinde bir değer takdir ettirilerek vergi değerini aşmamak suretiyle hüküm verilmesi gerekirken bilirkişilere değer tespit ettirilmeden vergi değerine göre yazılı şekilde karar verilmesi,
2- Vergi değerinin hesabında da beyanamede gösterilen yüzölçümünün değil taşınmaz malın gerçek yüzölçümünün esas alınması gerektiğinin düşünülmemesi,
3-Sözü geçen İstimlak Kanununun 11/6. maddesi hükmüne göre kamulaştırma tarihinden önceki tarihlerde yapılan satışlar emsal olacağından Tapu Sicil Muhafızlığından bu şekilde emsal istenmesi ve emsal bulunamadığı takdirde aynı maddenin 4. bendi hükümleri gözönünde tutularak taşınmaz malın hesap edilecek geliri esas alınmak suretiyle değer takdiri gerektiğinin nazara alınmaması,
4- Yine İstimlak Kanununun 12/E maddesi hükümleri gereğince bakiyedeki değer düşüklüğü nisbetinin geri kalan kısmın yüzölçümüne göre hesap edilip toplamının kamulaştırılan kısma takdir edilen bedele ilave edilmesi gerekirken bilirkişilerce kamulaştırılan kısmın metrekaresine takdir edilen bedele ilave edilmek suretiyle hesap yapılması,
5 - Evvelki hükümde faiz talebi reddedilmiş ve buna karşı davacı temyiz yoluna başvurmamış, böylece faize ait kısım kesinleşmiş olduğu halde bu defa faize hükmolunması,
Usul ve kanuna aykırı bulunmuş ve davalı idare vekilinin temyiz itirazları bu bakımlardan yerinde görülmüş Olduğundan kabulü ile hükmün yukarıda açıklanan sebeplerden Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA ve temyiz eden davalı idare yararına ücret tarifesi uyarınca takdir olunan bin lira vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine 9.3.1976 gününde oybirliği ile karar verildi.