DAVA : Edibe ile İhsan arasındaki tenkis davasının yapılan muhakemesi sonunda davanın reddine dair verilen hükmü davacı tarafından temyiz edilmekle evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü:

KARAR : Davacı, miras bırakanları Mehmet'in sağlığında iki taşınmazını 10 yıl süre ile davalı oğluna 49.000 liraya kiraya verdiğini, oysa taşınmazların yıllık kirası 75-80 binlira olup, 10 yıllık tutarının 750-800 bin liraya ulaştığını, bu davranışı ile saklı pay kurallarını zedeleme amacı taşıdığını ileri sürerek tenkise karar verilmesini istemiş, davalı ise tesbit edilen kira gerçeğe uygun olup, muvazaa söz konusu olmadığını, esasen ölüme bağlı olmayan tasarruflarda tenkis istenemiyeceğini beyanla davanın reddini istemiştir.

1 - Tenkis tereke adına bir istek olmayıp, mirasçının saklı payını alabilme amacına yönelen şahsi hak niteliğinde bir dava olduğundan diğer mirasçılarla bilrleşmek suretiyle dava açılması yada miras şirketine temsilci tanıması (M.K. 581) söz konusu değildir. Diğer deyimle, saklı payına sataşılan her mirasçı yalnız başına tenkis davası açabilir. Onunu için mahkemenin bu yöne deyinen red gerekçesi yanlıştır.

2 - Medeni Kanunun 507/4. maddesinde, saklı payı giderme kastı aşikar (apaçık) olan temliklerin tenkis edileceği öngörülmüştür. Tasarruf deyimi, geniş kapsamlı olup,mal varlığını azaltmaya ve saklı payı eksiltmeye yönelen her çeşit hukuki muameleyi içine alır. Yeterki amaç ispatlanmış olsun.

İddiaya göre, 10 yıllık kirası 750-800 bin lira tutarında olan taşınmazların 49.000 lira gibi bir bedelle kiraya verildiği gerçekleştiği takdirde, aradaki bu aşırı fark saklı payı giderme kastının söz götürmez objektif bir delili sayılır.

Olaylar nitelenirken oluştukları tarihteki şartlar gözetilir. Onun için mirasbırakanın sözleşmeden kısa süre sonra ölmüş olmassı, kastı oratan kaldına bir sebep ve gerekçe sayılamaz.

Sözleşme bakımından tapu kaydına şerh verilmesi (B.K. 255) böylece herkese karşı kullanılır hale getirilmiş bulunması hali de kastın tasbiti sırasında üzerinde durulacak bir etkendir.

Öyle ise, mahkemece taşınmazların sözleşme günündeki gerçek kira bedellerinin bilirkişi eli ile tesibit edilmesi, kararlaştırılan bedelle kıyaslanması, arada aşırı fark varsa, yukarıda belirtilen özellikler ve gerekçelerde gözetilerek bu yön saklı payı giderme amacı bakımından objektif delili sayılması ve tenkis hükümleri çerçevesinde diğer işlemler yapılarak hüküm tesis olunması gerekir. hal böyle iken olayla hiç bir ilgisi olmayan, inifa haklarının paraya çevrilmesi için kural koyan Medeni Kanunun 510. maddesinden söz edilerek davanı reddedilmesi usul ve kanuna aykırıdır.

SONUÇ : Temyiz edilen kararın gösterilen sebeplerle BOZULMASINA 18/3/1976 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972