DAVA : Taraflar arasındaki davanın (Ankara 9. Asliye Hukuk Hakimliği)nce görülerek istisna akdinden doğan 196.133 lira alacağın % 10 faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya ödenmesine, fazla isteğin reddine dair verilen 20.5.1976 gün ve 1455/262 sayılı hükmün temyizen tetkiki davalı avukatı tarafından istenmiş olmakla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği konuşulup düşünüldü:

KARAR : 1 - Yürütülen yargılamaya, tarafların iddia ve savunmaları uyarınca toplanan ve dosyaya sunulan delil ve belgeler kapsamına, 14.7.1969 günlü eser sözleşmesinde 14.7.1970 de davacıya teslimi kararlaştırılan eserin bitirilmemesi nedeniyle teslimin, birinci zeyilname ile 30.8.1971 ve ikinci zeyilname ile de 30.8.1972 gününe kadar uzatılmasına, davalıya tanınan bu ek sürelerde dolmasına rağmen yine de işin tamamlanmadığı, % 25 eksik bulunduğu saptanmasına, belli edilen sebepler yüzünden davacının sözleşmeyi bozmada haklı işin mukavelede ön görülen kural ve ilkeler doğrultusunda tasfiyesi uygun olduğu anlaşılmasına göre, davalının ileri sürdüğü yerinde görülmeyen ve aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazları red olunmalıdır.

2 - 1. zeyilnamede (... müteahhit Yunus 10 Kasım 1970 tarihinde başlamak ve 30.8.1971 tarihine kadar devam etmek üzere bu müddetin her ayı için Hüseyin'e ayrıca 2000 lira tazminat ödemeyi kabul etmiştir.

2. zeyilnamede ise (... 30.8.1971 tarihinden 30.8.1972 tarihine kadar uzatılmıştır. Uzatılan bu bir yıllık süre için müteahhit Yunus arsa sahibi Hüseyin'e beher ay için 8000 lira mahrum kaldığı kiraları karşılamak üzere tazminat vermeyi kabul eder hükmü yer almaktadır.

Mahkeme anılan zeyilnamelerdeki bu hükümlere dayanarak davacı yararına 19333 lira ve 96000 lira olmak üzere toplam 115333 lira yoksun kalınan kira karşılığına karar vermiştir.

Dava konusu olayda olduğu gibi eser sözleşmeleri taraflara karşılıklı hak ve borçlar yükleyen tam iki yanlı anlaşmalardır. Akitlerden her biri karşı edimi elde edebilme maksadıyle borç altına girer bu tür sözleşmelerde sözleşenler aynı zamanda bir yandan borçlu öte yandan alacaklı durumda olurlar. İşte zeyilnameye bu hükümler davacının arsasını yükleniciye tahsis etmesi, onun da eseri kararlaştırılan sürede bitirip sahibine teslimi sağlamak amacıyle konulmuştur. Öte yandan yukarıda hukuki niteliğine kısaca değinilen eser sözleşmesinin devam etmesi ve eserin gecikme ile teslimi halini düzenleyen kurallardır. Öyle ise davacının bu tazminatı (ifa çıkarlarını) isteyebilmesi ancak sözleşmenin bozulmamış olmasıyle mümkündür. Oysa akdin ifa ve gereğinin yerine getirilmesini istemiyen davacı, davalı yüklenicinin temerrüdü yüzünden sözleşmeyi bozduğundan dolayı, BK.nun 106. madde hükmü karşısında yoksun kaldığı kira tutarlarını davalıdan talep edemiyeceği mahkemece düşünülmeden aksine hüküm tesisi bozmayı gerektirmiştir.

3 - Yüklenici yapmakta olduğu apartmandan bazı daireleri 3. şahıslara satıp paralarını almıştır. Ne var ki, mukavele gereği bu satılan daire karşılığı olan paralar da davalıdan alınarak davacıya verilmesine mahkemece hükmolunmuştur.

Gerçekte satıcı durumunda olan yüklenici ile üçüncü şahıslar arasındaki satım akdi nedeniyle davalı satılanı, tam ve eksiksiz olarak müşteriye teslim borcu altına girmiş, aksi takdirde tamir etmek ve tazminat ödemekle yükümlü tutulmuştur. Halbuki dairelerde % 25 eksik olduğu bilirkişi raporuyla saptanmıştır. Bu noksan ve ayıplı işler davacı tarafından ikmal edilip edilmediği soruşturulup tesbit edilmeden satış paralarının % 75 yerine tamamının davalıdan tahsiline karar verilmesi de doğru değildir.

SONUÇ : Yukarıda açıklanan sebeplerden dolayı davalının yerinde görülmeyen sair temyiz sebeplerinin reddiyle mahkeme kararının ikinci ve üçüncü bentlerde yazılı nedenlerle davalı yararına BOZULMASINA, 1000 lira murafaa vekalet ücreti davacıdan alınarak davalıya verilmesine ve istek olursa temyiz peşin harcın davalıya iadesine, 20.4.1977 gününde oybirliğiyle karar verildi.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972