 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
15. Hukuk Dairesi
E: 1976/2645
K: 1976/3968
T: 29.12.1976
- EMANET USULÜ
- KARİNE
- DELİL SÖZLEŞMESİ
ÖZET: Emanet usulünde aslolan inşaat malzemesinin yükleniciye idarece verilmesidir. Yasanın getirdiği bu belirgenin (karinenin) aksini iddia eden davacı, dava konusu malzemelerin dışardan alındığını kanıtlamalıdır.
Dışardan malzeme aldığını ileri süren davacı kesin hesap cetveli düzenlendiğinde bunu açıklayarak, sözleşmenin eki olan şartnamenin 34. maddesinde belli edilen biçimde itiraZi kayıtla imzalaması gerekirdi. Bu yön delil sözleşmesi nit eliğindedir.
(2490 s. Art. m. Ek. Ve İh. Km. 50)
Davacı (S) Bismil ilçesine bağlı 4 köy ilkokul inşaatını emanet suretiyle yapmayı taahhüt ettiğini idarece verilmesi gereken tuğla ve kerestelerin zamanında teslim olunmaması nedeniyle hariçten almak lüzumunu duyduğunu ve aldığı malzeme tutarını ödemeden kaçınan davalı Diyarbakır Valiliğinden 39.561,17 liranın tahsilini dilemektedir.
Davalı dava konusu malzemelerin kendisi tarafından verileceğini bu nedenle davacıya borçlu değil fazladan verilen malzeme bedelinden alacaklı olduğunu savunmuştur.
Davacıya İsalı ve Tepecik köyleri ilkokul binalarının 2490 sayılı Yasanın 50 inci maddesi gereğince emaneten yapıldığı dosya arasında bulunan emanet komisyonunun 15.7.1964 ve 15.9.1964 günlü karar örnekleri kapsamıyla tesbit edilmiştir.
Emanet usulünde davacının da kabul ettiği üzere aslolan inşaat malzemesinin müteahhide davalı idarece verilmesidir. Yasanın getirmiş bulunduğu sözü edilen karinenin aksini iddia eden davacı, dava konusu ilkokul binalarında kullanılan malzemelerin kendisi tarafından hariçten alındığını usulen ispatlaması lazımdır. Davacının bu konuda mahkemeye sunduğu bir delile dosya arasında rastlanmamıştır.
Öte yandan, Bayındırlık İşleri Genel Şartnamesi davacı ile davalı arasında kurulan eser sözleşmesinin eklerindendir. Okul yapımına ilişkin sözleşme fesh olunmuş, tasfiye edilmiş ve kesin hesap raporu düzenlenmiştir. Hariçten malzeme aldığını iddia eden davacının kesin hesap cetvelinin tanzimi sırasında bu hususu açıklıyarak şartnamenin 34 üncü maddesinde belli edilen biçimde itirazi kayıtla imzalaması gerekirdi. H.U.M.K.nun 287 inci maddesinde belli edildiği üzere değinilen husus bir delil sözleşmesi niteliğindedir. Bu şartın yerine getirilmemiş olması, yükleniciyi, dava açma ve iddiasını dinletme yönünden, yoksun bırakır. Öyle ise; davacının 4 köyün kesin hakediş raporlarına usulüne uygun bir itirazı bulunup bulunmadığı incelenmeli varsa, işin esasına girilerek yıl karda işaret edildiği gibi davacının iddiasını doğrulayan delilleri toplanmalı ve hasıl olacak uygun sonuca göre karar verilmelidir.
Öyle ise eksik incelemeye dayanan karar bozulmalıdır.
Sonuç: Yukarda açıklanan sebeplerden dolayı mahkeme kararının davalı yararına (BOZULMASINA), davalı vekili murafaaya katılmadığından ücret tayinine yer olmadığına ve istek olursa davalı peşin harcının iadesine, 29.12.1976 gününde oybirliğiyle karar verildi