DAVA : 275 sayılı Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Kanununun 35. maddesine göre, hakemini seçmeyen işveren adına hakem seçilmesi isteklerinin reddine dair mahkeme kararlarından bir kısmı Yargıtay 9. Hukuk Dairesince bozulmuş, bir kısmı da onanmış olduğundan söz edilerek, daire kararlarındaki içtihat aykırılıklarının birleştirilmesi istenmiştir.

İçtihadı Birleştirme Hukuk Genel kurulunca, anılan daire kararları arasında aykırılık olduğuna, bu aykırılığın içtihadı birleştirme yolu ile giderilmesine oybirliği ile karar verildikten sonra, gereği konuşulup düşünüldü:

KARAR : İşyerinde, işçi niteliğinde kimse olmadığı gerekçesiyle reddine dair mahkeme kararlarından bir kısmı "hakemler HUMK.nun 519. maddesine göre ihtilafları görevleri sırasında halledeceklerine göre mahkemenin hakemi seçmesi" gerekçesiyle bozulmuş bir kısım kararlarda, mahkemenin ret gerekçesi benimsenerek 9. Hukuk Dairesince onanmıştır.

Buna göre daire kararları arasındaki aykırılık; mahkemece araştırma yapılmaksızın hakem seçilmeli mi, yoksa o işyerinde işçi tanımında kimseler olup olmadığı mahkemece araştırılmalımıdır yönünde toplanmaktadır.

İlke olarak; iş yasaları, çalışanlarla çalıştıranlar arasındaki uyuşmazlıkların barış yolu ile çözümlenmesini öngörmüştür.

İşçilerin, işyerindeki faaliyetlerini durdurmaları, işveren tarafından işçilerin topluca işten uzaklaştırılmaları olarak tanımlanan grev ve lokavtın ancak; uyuşmazlıkların aşamalı ve uzlaştırıcı prosedürlerin bir sonuç vermemesi halinde en son çareler olduğu, 275 sayılı Kanunda kabul edilmiş bulunmaktadır.

Anılan kanunun 35. maddesinde belirli uyuşmazlıkların çözümlenmesinde, ilk hakem kurullarına görevler verilmiş ve bu kurulların kuruluş ve görevleri açıklanmış, 37. maddesinde de bu kurullar tarafından verilen kararların toplu iş sözleşmeleri niteliğinde olacağı hükme bağlanmıştır.

Bu hükümler; ilk hakem kurullarının kuruluşlarındaki belirgin olan amaç ve kuruluş biçimleri ile görevleri, tamamıyla işçi ile işverenin hedef tutması ve kurula katılacak kişilerin işçi ve işveren olanlar adına seçilmesi ve nihayet bu kurulda alınan kararların işçi ve işveren arasında yapılmış toplu sözleşme sayılması öngörüldüğüne göre mahkemenin bu kurulda görev yapacak işveren hakemini, seçerken öncelikle işyerinde işçi çalışıp çalışmadığını araştırması kanuni ve yapısal bir zorunluktur.

O halde; hakemini seçmeyen işveren adına hakem seçilmesi istenildiğinde, o işyerinde işçi niteliğinde kimse olup olmadığının mahkemece araştırılması gereklidir. Sonuç :

275 sayılı Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Kanununun 35. maddesine göre il hakem kuruluna hakemini seçmeyen ve işveren olduğu ileri sürülen kuruluş adına hakem seçilebilmesi için o işyerinde işçi niteliğinde kimseler olup olmadığının mahkemece araştırılması gerekeceğine ve içtihadın bu şekilde birleştirilmesine birinci toplantıda üçte ikiyi aşan çoğunlukla, 28.4.1975 gününde karar verildi.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972