Taraflar arasındaki Prim İtiraz Komisyonu kararının iptali davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; (İstanbul 3. İş Mahkemesi) nce davanın reddine dair verilen 8/5/1974 gün ve 1856 - 1318 sayılı kararın incelenmesi davacı tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 10. Hukuk Dairesinin 3/7/1974 gün ve 3865 4801 sayılı ilamiyle (işverenin 966 - 972 dönemine ait kayıt ve belgelerini kurum şubesine getirip ibraz etmesi için tebligat yapıldığı, işverenin istenenleri kurum şubesine getirip ibraz edemediği ve bu nedenle ölçümleme yapıldığı tartışmasızdır.

1232 sayılı genelgenin 43 ncü ve 7/4209 sayılı tüzüğün 49. maddesinde, bu konu ile ilgili olarak, işverene yüklenen borç, kayıt ve belgeleri "kurumun yetkili elemanlarına (Memurlarına) göstermek" ten ibarettir. Bu borcun işyerinde ifası doğaldır. Kurumun tek başına, bu borcun ifa yerini değiştirmeye örneğin işyeri kayıt ve belgelerinin kendisine getirilmesini istemeye yetkisi yoktur. Bu maddedeki borcun yerine getirilmediğinden bahsedebilmek için işverenin kayıt ve belgelerini göstermediğinin sübutu şarttır. Olayda ise, işverenin bu anlamda bir imtinaı söz konusu değildir. O halde, kurum için ölçümleme nedeni bulunmamaktadır. Bu bakımdan davanın kabulü gerekir...) nedeniyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sonunda; mahkemece önceki kararda direnilmiştir. Temyiz eden: Davacı vekili.

Hukuk Genel Kurulunca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:

506 sayılı Sosyal Sigortalar Kurumunun ölçümleme ile ilgili 79/2 maddesinde "Bu belgeler, tüzükte belirtilen usul ve esaslara göre düzenlenmez veya vaktinde kuruma verilmezse yahut bu belgelerin dayandığı kayıtlar belgelerde yazılı olanları doğrulayıcı nitelikte görülmezse veyahut belgelerde yazılı olanları doğrulayacak kayıt ve belgeler gösterilmezse, kurum, sigorta primleri hesabına esas tutulacak kazançları toplamını, hazırlanacak tüzükteki usul ve esaslara göre ölçümler" denmektedir. Yasaların konulması ile güdülen bir amaç da kuşkusuz kamu yararının sağlanmasıdır. Bir iş yerinde işin yürütülmesinin durdurulması veya yavaşlatılması kamu yararını olumsuz yönde etkileyecek nitelik gösterebilir. Bu esaslardan hareket olunduğunda kayıt ve belgelerin kurum elemanlarına mutlaka kurum binasına götürülerek gösterilmesi zorunluluğunun bulunmadığının kabulü gerekir. Zira kayıt ve belgelerin kurum binasına götürülmesi yükümlülüğü yerine göre işin durdurulması veya yavaşlatılması sonucunu doğurabilir. Aslolan incelemenin işvereni güç duruma sokmadan kolaylık ve çabuklukla yapılmasının sağlanmasıdır. Aksi yoldaki çözüm yolunun başka bir anlatımla sözü edilen kayıt ve belgelerin kurum hizmetlerinin yürütüldüğü yere götürülmesi esasının benimsenmesi az önce açıklanan sakıncaların doğumuna yol açabilir. Yasa ve ona tabi olarak çıkarılan düzenleyici kuralların özü ve sözü de bu anlamı taşımaktadır. O halde mahkemece Hukuk Genel Kurulunca da benimsenen özel daire bozma kararına uyulmak gerekirken önceki kararda direnilmesi usul ve yasaya aykırıdır. Direnme karan bozulmalıdır.

Sonuç: Temyiz itirazlarının kabulü ile, direnme kararının özel daire bozma kararında gösterilen nedenlerle Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 429 uncu maddesi uyarınca (BOZULMASINA) 22/9/1976 gününde oybirliğiyle karar verildi.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972