 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
Hukuk Genel Kurulu
E: 1975/1040
K: 1975/227
T: 21.02.1975
DAVA : Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; davanın kabulüne daira İstanbul 2. İş Mahkemesinden verilen 17.7.1972 gün ve 168/1926 sayılı kararın incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmesi üzerine Yargıtay 9. Hukuk Dairesinin 2.3.1973 gün ve 29825/3591 sayılı ilamiyle bozulmasına karar verilip yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sonunda bazı sebeb ve düşüncelerle hükümde direnmeye karar verilmiştir.
Hukuk Genel kurulunca incelenerek direnmeyi kapsayan son hükmün süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve duruşma isteyen davacı vekillerinin 4.2.1975 günlü duruşmadan feragat dilekçesi okunduktan sonra dosya üzerinde tetkikat yapılmasına karar verilip gereği görüşüldü :
KARAR : Toplu iş sözleşmesinin normatif hükümleri objektif hukuk kurallarını meydana getirirler. Maddi anlamda yasa hükümleri niteliğinde olup ve vecibevi hükümlerde olduğu gibi sözleşmelerin yorumu ile ilgili prensiplere özellikle Borçlar kanununun 18. maddesindekilere göre değil, yasa hükümleri gibi yorumlanırlar ve zaman içerisinde uygulanırlar. Toplu iş sözleşmelerindeki kıdem tazminatına ilişkin düzenlemeler az önce nitelikleri belirtilen normatif hükümler kavramının kapsamına girerler. Bu sözleşmelerin normatif hükümleri yeni bir toplu iş sözleşmesi yapılmakla yürürlükten kalkarlar ve bağlayıcı düzenleyici özelliklerini yitirirler. Yeni sözleşme hükümleri yasaların uygulanmalarında olduğu gibi varsa kazanılmış haklar saklı kalmak kaydiyle derhal hüküm ve sonuçlarını doğururlar. Artık bundan sonraki olaylarda yeni toplu sözleşme hükümleri uygulanır. Yürürlükten kalkan toplu iş sözleşmeleri hükümlerinin uygulanmalarına istisnai olarak olanak veren özel bir düzenleme 275 sayılı Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Kanununun 8. maddesinin 1 numaralı bendinin 5. fıkrasında yer almıştır. Bu hükme göre "Her ne sebeple olursa olsun sona eren toplu iş sözleşmesinin hükümleri, yenisi yürürlüğe girinceye kadar, hizmet akdi hükmü olarak devam eder." Metinden de anlaşılacağı gibi eski sözleşmenin bağlayıcı gücü geçici bir süre için söz konusu olup yeni toplu iş sözleşmesi yapılmakla bu güç sona erer. Mahkemece uyuşmazlık konusunda uygulanması gereken toplu sözleşme az önce belirtilen hukuki esaslar uyarınca araştırılıp tesbit edilmek gerekirken önceki kararda direnilmesi usul ve yasaya aykırıdır. Direnme kararı bu nedenle bozulmalıdır. Bozma nedenine göre uyuşmazlık konusu olan gelir vergisine ilişkin itiraz üzerinde durulmamıştır.
SONUÇ : Temyiz itirazlarının kabulü ile direnme kararının yukarıda açıklanan nedenlerle Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunun 429. maddesi uyarınca BOZULMASINA, oybirliği ile karar verildi.