 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
Ceza Genel Kurulu
E: 1975/1-82
K: 1975/92
T: 21.4.1975
765/m.36,449,62,97
Adam öldürmek ve öldürmeye tam derecede teşebbüsten sanık O.Ö.'nün yapılan yargılaması sonunda; hükümlülüğüne ilişkin ( İstanbul 5 nci Ağır Ceza Mahkemesin ) nden verilen 13.12.1974 günlü hüküm, katılanlar ve sanığın temyizleri üzerine Yargıtay 1 nci Ceza Dairesince incelenerek, bozulmasına dair verilen 26.3.1975 gün ve 609/1235 sayılı ilama karşı C. Başsavcılığınca 1 nci Ceza Dairesinin bozma kararının kaldırılarak, hüknün 6085 sayılı Kanunun 60/E maddesinin ( 100 ) sayılı kanun hükümleri karşısında tatbiki gerektiğine dair bozma ile av tüfeğinin zoralınmaması gereğinin kabul edilmeyişine ait Yüksek Daire kararında isabet müteala edilmemiş bulunduğundan kararın itirazen kaldırılarak bozulması istemini bildiren 14.4.1975 gün ve 11 sayılı itiraz yazısıyla dosya 1. Başkanlığa gönderilmekle Ceza Genel Kurulunca okundu, gereği konuşulup düşünüldü :
KARAR : Kasten adam öldürmek ve yaralamaktan sanık O.Ö.'nün TCK.nun 449/1, 59.1803 sayılı kanunun 1/a ve TCK. 449/1 62, 59 ve yine 1803 sayılı kanunun 1/a maddeleri ile mahkumiyetine ve TCK.nun 36 ncı maddesi gereğince suçda kullanılan av tüfeğinin müsaderesine ilişkin mahkeme kararını özel daire; sair itirazların reddine ancak; A- Sanığın şoför olduğu kabul edildiğine göre 1803 sayılı kanunun 7/B maddesi nazara alınarak 6085 sayılı kanunun 60/e maddesinin uygulanmamasını, B - Müdahillerin müştereken bir vekilleri olduğu halde her iki müdahil için ayrı, ayrı maktu ücreti vekalet tayin edilmesini yasaya aykırı bularak bozmuştur.
Cumhuriyet Başsavcılığı yazılı itirazında özetle; a ) 6085 sayılı kanunun 60/E maddesi suç tarihi itibariyle 1803 sayılı kanunun 1/c ve TCK.nun 98 nci maddeleri uyarınca kısmen indirilerek özel affa tabi olan öldürme ve öldürmeye teşebbüs suçlarından verilen mahkumiyetin sonucu olarak uygulanacaktır.
1803 sayılı kanunun 1/E. maddesi de özel af niteliğinde olup ( ...fer'i ve mütemmim cezaları ile ceza mahkumiyetlerinin sonuçlarını da kapsamak üzere affedilmişlerdir ) hükmünü koymuş 7 nci maddenin B. bendi ise ilk fıkrasında bu yasadan kısmen yararlananların fer'i ve mütemmim cezaları, ceza mahkumiyetlerinin sonuçlarını da kapsamak üzere affedilmişlerdir, diye açıklamışken müteakip fıkrada konulan hükümle özel kanunlarda yazılı muayyen bir meslek ve sanatın tatili cezalarının genel af halinde tatbik edilmeyeceği bildirilmiştir. Bu hükmün mefhumu muhalifinden özel af halinde ( tatbik edilir ) şeklinde tefsiri müsait olmaz. Kısmi affı parçalayarak değişik uygulama hukuk prensiplerine de uymaz. Bir yandan 31 ve 33 ncü maddelerle getirilen tedbirler kısmı afla da kaldırılırken öte yandan özel kanundan gelen ehliyetin geri alınması hükmünün af kapsamı dışında kaldığının kabulünde bir çelişki vardır.
b - 1803 sayılı Af Kanununun 13 ncü maddesine göre suçta kullanılan av tüfeğinin de müsadere edilmemesi gerekir.
Bu nedenlerle yazılı itirazın kabulüne ve 6085 sayılı kanunun 60/E maddesinin ( 1803 sayılı kanunun hükümleri karşısında tatbiki gerektiğine dair bozma ilamı ile av tüfeğinin müsadere edilmemesi gereğinin kabul edilmeyişine ait yüksek daire kararında isabet mütalaa edilmemiş bulunduğundan kararın itirazen kaldırılarak hükmün bu nedenle de bozulmasına karar verilmesi istenilmiştir.
1 - A Cumhuriyetin 50. yılı nedeniyle bazı suç ve cezaların affı hakkındaki kanunun 7/B maddesi ilk fıkrası, kanun teklifinde yalnız ( bu kanundan yararlananların fer'i ve mütemmim cezaları, ceza mahkumiyetlerinin sonuçlarını da kapsamak üzere affedilmişlerdir ) yolunda iken adalet komisyonu tarafından ( bu kanun gereğince cezaları genel afla tamamen ortadan kalkanlar hakkında özel kanunlarında yazılı, muayyen bir meslek ve sanatın icrasının mer'ine dair hükümleri tatbik edilemez ) ibaresi ilave edilmek suretiyle değiştirilmiş ve 7 nci maddenin B. bendi ilk fıkrası bu haliyle kanunlaşmıştır. Adalet komisyonu değişikliğe ilişkin gerekçesinde; bu kanun gereğince cezaları genel afla tamamen ortadan kalkanlar hakkında, meslek ve sanatlarının icrasını teminen bunu sağlayıcı bir metin teklifinin 7 nci maddenin B bendine ilave edildiği açıklamaktadır. Yasanın görüşülmesi sırasında aynı maddenin B bendin için, ( bu kanundan kısmen yararlananların fer'i ve mütemmim cezaları ceza mahkumiyetlerinin sonuçlarını da kapsamak üzere affedilmiştir. Bu kanundan tamamen veya kısmen yararlananlar hakkında bilhakkın veya meşruten tahliye tarihinden itibaren bu mahkumiyetlerin tabii neticesi olan, kanuni mahcuriyet halinde bulundurulmaya ve hususi kanunlarında yazılı muayyen bir meslek sanatın icrasının men'ine dair hükümler uygulanmaz ) yolundaki değişiklik önergesinin de reddedilmiş olmasından anlaşılıyor ki;
Yasa teklif edilen haliyle kanunlaşsa idi bir mesele yoktu. Ancak yukarıda izahı yapılan durum muvacehesinde çoğu kerre fer'i veya tamamlayıcı bir ceza veya bir tedbir olarak nitelendirilen ve TCK.nun 11. maddesinde cezalar arasında sayılan, bir meslek ve sanatın tatili cezasının, bu koşullarla 7 nci maddenin B. bendi ilk cümlesinde getirilen genel kurula bir ayrıcalık tanınmak suretiyle kısmen indirmeye tabi özel af kapsamına alınmadığı, 7 nci madde B. 1 nci fıkra 2 nci cümlesinin karşı anlamında çıkarılan sonuca göre hüküm tesisi gerekeceği aksi halde maddeye adalet komisyonunun bu değiştiriyi getirmesinin hiç bir anlamı kalmayacağı açıklık kazanmaktadır.
Bu nedenlerle adam öldürme ve öldürmeye teşebbüsten yukarıda gösterilen şekilde bir mahkumiyetin sonucu olarak şoför olduğu kabul edilen sanık hakkında 6085 sayılı Karayolları Trafik Kanunun 60/E maddesinin uygulanmamasının yasaya aykırılığına ilişen özel daire bozması usulü ve yasaya uygundur.
B - 1803 sayılı Af Kanununun 13 ncü maddesi cezası kısmen affa tabi adam öldürme eyleminden suçta kullanıldığı saptanan faile ait silahın av tüfeği dahi olsa müsaderesine engel bir hüküm getirmemiş ve sanığın TCK.nun 449/1, 59, 449/1. 62, 59 ve 1803 sayılı Af kanununun uygulamaları sonucu neticeden 21 sene ağır hapse hükümlendirilmiş bulunmasına göre, suçta kullanılan av tüfeğinin TCK.nun 36 ncı maddesi gereğince müsaderesine ilişkin mahkemece verilen karar ile müsaderenin yasaya aykırılığına dair olan itirazların reddi yolundaki özel daire karar usule ve yasaya uygun görülmüştür.
Bu itibarla C. Başsavcılığının her iki hususa yönelen yazılı itirazının reddine karar verilmelidir.
2 - Çoğunluğa karşı olan görüş ise; a ) üye İ.O'nun Yazılı itirazda ileri sürülen gerekçeler karşısında ve 6085 sayılı yasanın 60/E maddesince öngörülen ehliyetin geçici veya sürekli olarak alınması, ( Şoförlük ) bir meslek ve sanat bulunmadığı ve esasen ehliyetin alınmasının ve hatta geniş anlamda meslek ve sanatın tatili cezasının asli bir ceza olmayıp fer'i ve tamamlayıcı bir ceza bir tedbir bulunmasına, 7/B maddenin ilk cümlesinde konulan kuraldan sonra özel af hükümlerinin tatbik edilmeyeceğinin kabulünün af yasasının amacına aykırı olmasına 1803 sayılı Af Kanununun 13 ncü maddesinin açıklığına göre; C. Başsavcılık yazılı itirazı her iki yönden de yerinde görüldüğünden kabulüne,
b ) Üye A.E. O.E.'nin ve S.S.'nin ise; av tüfeğinin müsaderesine ilişkin itiraz yerinde görülmediğinden çoğunluk görüşüne katılmakla beraber Ceza Genel Kurulu İçtihatlarında bir tedbir olarak kabul edilen ve özel kanunda yazılı olan ( ehliyetin geri alınmasına ) ilişkin hükümlerin özel af kapsamına alınmadığına ilişkin daire görüşü yerinde görülmediğinden kaldırılmasına yolundaki yazılı itirazın gösterilen ve yukarıda özeti alınan gerekçeleri karşısında, kabulüne,
Karar verilmesi gerektiği yolunda oy kullanmışlardır.
SONUÇ : Açıklanan nedenle Cumhuriyet Başsavcılığının yazılı itirazının reddine 21.4.1975 gününde üçte ikiyi geçen çoğunlukla karar verildi.