DAVA : Davacı,toplu iş sözleşmesinin 26. maddesine göre günde 60 lira harcırah ile 7 lira yeme parası ödenmediğinden bunların 3 senelik tutarı 62712 liranın davalıdan tahsilini istemiştir.

Mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.

Hüküm duruşmalı olarak davalı avukatınca temyiz edilmiş ise de ; HUMK. 435. maddesi uyarınca duruşma isteğinin süreden reddine ve incelemenin evrak üzerinde yapılmasına karar verildikten ve temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosya incelendi. gereği konuşulup düşünüldü :

Davacı 1.8.1970 - 31.7.1973 tarihleri arasında gecerli Toplu İş Sözleşmesinin 26. maddesine göre günde 60 lira harcırah ile 7 lira yemek parası ödenmediğinden bunların 3 senelik toplamı 62712 liranın davalıdan tahsilini istemiştir.

Davalı ise, işyerinin Diyarbakıra 2 km. uzaklıkta Kırklar Dağı mevkiinde olup işbaşı ve iş sonundan başka öğle tatilinde de servis arabası ile işyerine getirilip götürüldüklerini ve sözü geçen Toplu İş Sözleşmesinin 34. maddesine göre her gün için 7 lira yemek ücreti verildiğini, harcırahın ise ancak işyerini bağlı olduğu Belediye Hudutları dışında ahra yerlere gönderildiklerinde ödendiğini, sözleşmenin 26. maddesini diğer hükümlerle birlikte incelenmesinden bu sonucun çıkacağını, bu hükmün devamlı işyerinde çalışanlar için konmadığını, aksi halde işyerinden başka yere gönderilenlere aynı harcırahın ödenmesinin bir anlamı olamıyacağını, harcırah kavram ve tanımlanmasına da ters düşeceğini savunmuştur.

Davacının, her gün için sözleşmenin 34. maddesine göre yemek parası aldığı, işyerinden başka bir yere gönderildiğinde sözleşmede öngörülen harcırahını aldığı taraflar arasında ihtilaflı değildir. Esasen bunu kanıtlayıcı belgeler de dosya içinde mevcuttur.

Taraflar arasında çekişilen nokta; Diyarbakıra 2 km. mesafede Kırklar Dağındaki işyerinde çalışan davacı ve emsaline devamlı surette sözleşmenin 26. madesine göre harcırah ve ayrıca yemek parası ödenip ödenmiyeceğidir.

Gerçekten, sözü geçen Toplu İş Sözleşmesinin 26. maddesi aynın (İşçinin belediye hudutları dışında geçirdiği her gün için 60 TL. net harcırah gündeliği ve 7 TL. net yemek ücreti ile birlikte ödenir) şeklinde düzenlendiği görülüştür.

Davacının ve aynı işyerinde çalışan işçilerin gerektiğinde işyeri dışında Gaziantep, Ankara, Batman gibi başka yerlere görevli olarak gönderildikleri de mübrez belgelerden anlaşılmaktadır. Sözleşmede de bunlara ödenecek harcırah için 26. maddedeki hükümden başka bir hükme rastlanmamaktadır.

Harcırah, gerek sözcük ve gerek pratik anlamda geçici veya sürekli yer değişiminde ödenen yol masrafıdır. O halde, sözleşmenin 26. maddesinin B.K. 18. maddesindeki esaslara göre ani iki tarafın gerek sehven, gerek hakiki maksadı gizlemek için kullandıkları tabir ve isimlere bakılmaksızın onların gerçek ve müşterek maksatlarına göre yorumlamak gerekir.

Böyle olunca 26. maddenin Diyarbakır'dan 2 km. mesafede, devamlı çalışan ve işveren tarafından bu işyerine kendi vasıtasıyla götürülüp getirilme daimi işyerindeki işçiler için değil bu işyerinden başka yerlere gönderilen işçiler için konduğu sonucu çıkar.

Nitekim Toplu Sözleşmesinin bitiminden evvel 15.11.1972 tarihinde yine aynı taraflar arasında daimi nitelik taşıyan sözleşmenin 26. maddesi ile ilgili olarak imzaladıkları ek sözleşmede bu yorumu doğrulamaktadır. 26. maddeye bu yolda açıklık getirilmiştir.

Bu şekilde ortaya çıkan hukuki esas ve sonuca göre davanın reddi gerekirken aksi görüşle karar tesisi bozmayı gerektirir.

SONUÇ : Temyiz olunan kararın yukarda yazılı sebepden davalı yararına BOZULMASINA, peşin alınan temiz harcın istek halinde ilgiliye iadesine 24.12.1975 gününde oybirliğiyle karar verildi.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972