DAVA : Adam öldürmeye teşebbüs ve nası izrardan sanık S. Solmaz ve arkadaşlarının yapılan muhakemeleri sonunda; S.Solmaz'ın eyleminin öldürmeye teşebbüs değil, silahla yaralamak vasfında olduğundan ve olayın 1773 sayılı kanunun 9. maddesinin A ve B bentlerinin kapsamına girmediğinden bahisle mahkemenin görevsizliğine ve Altındağ Sulh Ceza Mahkemesi'ne tevdi edilmek üzere, dosyanın C.Savcılığına gönderilmesine dair Ankara Devlet Güvenlik Mahkemesi'nden verilen 15.5.1975 günlü kararın " Bu kanunda gösterilen özel hükümler saklı kalmak şartıyla, Devlet Güvenlik Mahkemeleri'nin görevine giren suçların soruşturma ve kovuşturmasında, Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu hükümlerinin uygulanacağı" 1773 sayılı kanunun 11 ve "Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu hükümlerinin uygulanması bakımından Devlet Güvenlik Mahkemeleri'nin Ağır Ceza Mahkemesi derecesinde bulunduğu" aynı kanunun 12/1. maddesinde tesbit olunmuştur.

Öte yandan CMUK.nun 262. maddesine göre; "Mahkeme duruşmada anlaşılan vasıf ve mahiyetini ileri sürerek; davanın, görülmesi derecesi dün bir mahkemeye ait olduğundan bahisle vazifesizlik kararı veremez."

İnceleme konumuzu teşkil eden olayda ise; sanıklar hakkında üzerlerine atılan suçdan dolayı düzenlenen 15.1.1975 tarihli iddianame ile kamu davası açılmasını takiben, duruşmaya devam olunmuş, tüm deliller toplanmak suretiyle soruşturma tamamlanmış bir duruma getirildikten sonra; fiilin adam öldürmeye teşebbüs değil silahla yaralamak suçunu teşkil eylediğinden ve 1773 sayılı kanunun 9. maddesinin kapsamına giren bir halde bulunmadığından bahisle görevsizlik kararı verilmiş ve Altındağ Sulh Ceza Mahkemesine gönderilmek üzere dosya C.Savcılığına tevdi olunmuştur.

Kanunun 12. maddesi, mademki Devlet Güvenlik Mahkemesi'nin Ağır Ceza Mahkemesi derecesinde olduğunu göstermiş ve anılan mahkemecede suç vasfı yapılan duruşma sonucu değiştirilmiş olduğuna göre; CMUK. 262. maddesinin gayet açık olan amir hükmü karşısında son aşamasına ulaştırdığı davayı nihai hükme bağlaması gerekirken, görevsizlik kararı ittihazında isabet görülmediğinden dolayı CMUK.NUN 343. maddesi gereğince mezkür kararın bozulması, Yüksek Adalet Bakanlığının 13.6.1975 gün ve 21485 sayılı yazılı emrine atfen C.Başsavcılığından ihbar ve dava dosyası 17.6.1975 gün, 435 sayılı tebliğname ile daireye gönderilmekle incelenerek gereği düşünüldü :

KARAR : 1773 sayılı yasanın 9. maddesinin A.bendinde Devlet Güvenlik Mahkemelerinin salt görevine giren suçlar gösterilmiş B bendinde ise suçun işleniş sebep, saik ve şekline göre devlet güvenliğini ilgilendirdiği takdirde, burada açıklanan fiillerin de Devlet Güvenlik Mahkemesi'nde görülübileceği kabul edilmiş, bu şekilde mahkemelerin görevi çok sınırlı tutulmuştur. 9. maddede yer almayan bir suçun devlet güvenliğini ilgilendirliğinden söz edilemez.

Mahkemelerin görevi iddianamedeki tavsif ve buna uygun düşen yasa maddesiyle tesbit edilir ise de, mahkemeler buna uymak zorunda değildir. Duruşmanın her safhasında görevsizlik kararı verebilerler.

Duruşmada anlaşılan suçun vasfı ileri sürülerek davanın daha dün dereceli bir mahkameye gönderilemiyeceğine dair CMUK.nun 262. maddesinde yer alan genel kuralın, belli suçlar için özel olarak kurulmuş Devlet Güvenlik Mahkemesinde uygulanamıyacağının kabulü gerekir. Aksi hal dolaylı olarak mahkemenin görev alanını genişletir.

1773 sayılı yasanın 11. maddesi sınırlı bir hüküm getirmekte, Devlet Güvenlik Mahkemelerinin görevine giren suçların soruşturma ve kovuşturmasında CMUK.nun hükümlerinin uygulanacağı kabul edilmektedir. Başka bir deyimle görevine girmeyen bir fiil ortaya çıktığı zaman usul hükümlerini uygulayarak görev sınırını aşamaz.

Nitekim CMUK.nun 2. maddesinde yer alan, murtabit ceza davalarının her biri muhtelif mahkemelerin görevi dahilinde olsa bile bunların birleştirilerek yüksek vazifeli mahkemede görülebileceğine dair genel kuralın Devlet Güvenlik Mahkemesi'nce uygulanamıyacağı sınırlı olan görev sahasının genişletilmesinin Anayasaya aykırı düşeceği gerekçesiyle 1773 sayılı yasanın 9. maddesinin C bendi Anayasa Mahkemesi'nce iptal edilmiş, bu suretle CMUK.nun her hükmünün uygulanamayacağı kabul edilmiştir.

Devlet Güvenlik Mahkemelerinin dışında kalan Adalet Mahkemeleri her ne kadar görevsizlik kararına uymak zorunda iselerde, bu kendi bünyeleri içinde görevsizlik kararına veremezler anlamına gelemez CMUK. nun 262. maddesinin işletilmesiyle Devlet Güvenlik Mahkemeleri görevinin genişletilmesi yasaya aykırı düşer.

Bu nedenle yazılı emre dayanan tebliğnamenin reddine 24.6.1975 gününde oyçokluğuyla karar verildi.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972