Hukuki.NET


Yargıtay içtihatları bölümü

Yargıtay Kararı

 


T.C.
YARGITAY
5. Hukuk Dairesi
E:1975/11776
K:1975/15965
T:18.12.1975
  • KISMİ KAMULAŞTIRMA
  • VERGİ DEĞERİ
ÖZET : Bir bölümü kamulaştırılmış olan taşınmazlarda, kamulaştırılan bölüme düşen vergi değerinin hesabında artan bölümde değer değişikliği olup olmadığının gözönüne alınması ve değişiklik varsa bunun kamulaştırılan yere düşen bedele aksettirilmesi gerekir.
(334 s. Anayasa 1488 s.k.d. m. 38/2)
(6830 s. İstimlak K. m. 12)
R. Konukçu ile Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü arasındaki kamulaştırma nedeni ile kalan kısımda zarar görülmüş olduğundan kamulaştırma bedelinin artırılması davasından dolayı yapılan yargılama sonunda: Davanın reddine dair verilen yukarıda tarih ve numaraları yazılı hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı tarafından süresi içinde verilen dilekçe ile istenilmiş olmakla, dosyadaki kağıtlar okunup iş anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü.
Davacı, bir kısmı kamulaştırılmış olan taşınmaz malının geri kalan bölümünde hasıl olan değer düşüklüğü nedeni ile kamulaştırma karşılığının artırılmasını istemiştir. Dava dilekçesinde de açıkça belirtildiği üzere davada 6830 sayılı kanunun 12. maddesine dayanılmaktadır.
Mahkemece, davacının verdiği vergi beyannamesinde taşınmaz malın beher metrekaresine 15 lira değer gösterdiği ve Kıymet Takdiri Komisyonunca da kamulaştırılan kısmının metrekaresine 15 lira değer biçilmiş olduğu belirtildikten sonra Anayasanın değişen 38. maddesinin ikinci fıkrası hükmüne göre kısmen yapılan kamulaştırmalarda da kamulaştırma karşılığının kamulaştırılan kısma düşen vergi değerini aşamayacağı ve kanunun bu hükmü kesin olup geri kalan kısımda değer düşüklüğü olsa da bunun nazara alınamayacağı ileri sürülerek dava reddolunmuştur.
1488 sayılı kanunla değiştirilmiş olan Anayasanın sözü geçen 38.maddesinin ikinci fıkrasında; Kısmen yapılan kamulaştırmalarda ödenecek karşılığın vergi değerinin kamulaştırılan kısma isabet eden miktarını aşamayacağına dair hükmün mutlak ve dar manda alınmaması, yani mahkemenin kabulü gibi bir kısmı kamulaştırılmış olan taşınmaz malların artan kısmında değer düşüklüğü veya artışı olup olmadığı nazara alınmadan mal sahibi tarafından taşınmazın tamamına beher metrekare için bildirilen vergi değeri üzerinden hesap yapılması doğru olamaz. Aksi halde kanunda yazılı şekil ve şartlara uygun olarak vergi beyanında bulunmuş bir kimsenin, bilahare idarenin yapmış olduğu kısmi kamulaştırma yüzünden geri kalan bölümde husule gelen değer düşüklüğü sebebile ve hiçbir kusuru olmaksızın zarara uğramasına veya kamulaştırma sebebile bakiyede değer artışı husule gelmiş ise bundan dolayı da haksız kazanç teminine sebebiyet verilmiş olur.
Bu nedenle, kısmen yapılan kamulaştırmalarda, kamulaştırılan bölüme isabet eden vergi değerinin hesabında artan kısımda değer değişikliği olup olmadığının nazara alınması ve değişiklik varsa bunun kamulaştırılan yere isabet eden bedele aksettirilmesi icap eder. Nitekim sözü geçen 1488 sayılı kanunun gerek Millet Meclisi ve gerekse Senatoda müzakeresi sırasında 38. maddedeki değişikliğe ait Komisyon sözcülerinin beyanları da bu görüşü teyit etmektedir.
Mahkemece bu cihetler nazara alınmadan aksine düşüncelerle davanın reddi cihetine gidilmesi doğru bulunmamıştır.
Davacının temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün yukarda açıklanan nedenlerle Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 428 nci maddesi gereğince (BOZULMASINA) 18/12/1975 gününde oybirliğile karar verildi.
İçtihat:
Hukuk Forumlarından Seçmeler
  • [Sorumluluk hukuku] Dijital Sağlık ve Yasal Düzenlemeler: Bitkisel Ürünlerin Online Satışı 
  • 01.05.2025 13:12
  • 2. küçük dairemde kira artış anlaşmazlığı 
  • 29.04.2025 15:42
  • Sözleşmede anarak whatsapp yazışmalarının yasal bildirim kanalı ilan edilmesi. 
  • 29.04.2025 00:17
  • Sözleşmedeki "görüş alınarak" ifadesi, görüşü alınan tarafa eylemi engelleme hakkı verir mi? 
  • 29.04.2025 00:03
  • [Babalık davaları] Evlat edinilen çocukların eski baba adı değişimi hk. 
  • 27.04.2025 11:06


    Yeni Mevzuat

  • KDV Filo Kiralama Şirketleri (Fleetcorp) Borçlarını Devir ALan Varlık Yönetim Şirketleri 

  • Filo Kiralama Şirketlerinin Borçlarının Varlık Yönetim Şirketlerine Devri Halinde KDV 

  • Trafik kazasında kusuru olmayan alkollü sürücüye kasko hasarı ödenir 

  • Keşide tarihinin tahrif edildiği ve ibraz sürelerinin geçtiği çekler Borçlu olunmadığının Tespiti 

  • İkinci Nesil İnternet Sitelerinin Hukuki Statüsü 




  • YARGITAY KARARLARI :
    İçtihat Arama motoru anasayfa   2007   2006   2005   2004   2003    2002    2001    2000   1999    1998    1997    1996   1995   1994   1993    1992    1991    1990    1989    1988    1987    1986    1985    1984    1983    1982    1981    1980    1979    1978    1977    1976    1975    1974    1973    1927-1972

    Diğer Bölümlerimiz +
    Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

    İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini