 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
2. Hukuk Dairesi
E: 1975/9587
K: 1975/9916
T: 30.12.1975
DAVA : V.S. ile S.A. arasındaki nafakanın ref'i davasına dair verilen 22/4/1975 gün ve 70/37 sayılı hükmün dairenin 12/9/1975 tarih ve 6907/6602 sayılı ilamıyla onanmasına karar verilmiştir. adı geçen kararın düzeltilmesi davalı tarafından istenilmekle evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü:
KARAR : Velayet kamu düzenini ilgilendirdiği için eşlerden birinin ölümü, hapse girmesi gibi sebepler gerçekleştiği zaman hakim kendiliğinden veya istek üzerine velayeti yeniden düzenler. (M.K. 149)
Velayet nüfuzunu kötüye kullanılması veya açık ihmal, aciz gibi hallerde hakim doğrudan doğruya veya istek ya da ihbar üzerine velayeti nez'edebilir. (M.K. 272, 274)
Gerek kanun koyucunun bu hükümleri düzenlemekteki amacı, gerekse küçüklerin korunması ilkesine kamu açısından verilen özen ve değer gözetildiği takdirde şartları varsa hakim bu konuda her çeşit tedbiri re'sen de alabilir. Bunun tabii sonucu olarak ana babanın mahkemeye başvurması bir dava olmayıp, hakimi tedbir alma yükünde uyarma niteliğindedir. Onun için hakim gerçekleşen duruma göre karar vermekle yükümlü ve görevli olup, tarafların arzu ve istekleriyle bağlı değildir. Bu bakımdan bir dava içinde bu yolda bir istek ileri sürülür, ya da hakim gerekli görürse velayeti gözden geçirip çocuk yararını da üstün tutarak bir düzenleme yapabilir. Bu itibarla nafaka davası içinde hakimin velayet konusunu doğrudan doğruya istek ve hata bir ihbar özürünü araştırmasını engelleyici bir kanun hükmü yoktur.
Bu bakımdan nafakanın bir bölümünün ödenmemesi gerektiği konusundaki davada davacının duruşma devam ederken verdiği dilekçe ile çocukların velayetlerinin anadan alınıp kendisine verilmesini istemesi mümkün olduğu gibi mahkemenin bu konuyu incelemesi de zorunludur. Öyle ise bu yöne ilişen karar düzeltme yerinde değildir. Ancak tarfların delilleri toplanarak sonucu uyarınca karar verilmesi icabederken inceleme yapılmaksızın sırf istek esas alınarak velayetin anadan alınıp babaya verilmesi şeklindeki kararın bozulması gerekirken, temyiz incelemesi sırasında bu yön gözden kaçmış, karar düzeltme isteği bu bakımdan yerinde görülmüş olmakla onama kararının kaldırılması, hükmün bozulması düşmüştür.
KARAR : Usulün 440 ve 442. maddeleri gereğince karar düzeltme isteğinin kabulüne, onama kararının kaldırılmasına ve temyiz edilen kararın gösterilen sebeple BOZULMASINA 30/12/1975 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.