DAVA : (A), (T), (S) ile AÜTF. Dekanlığı arasında çıkan anlaşmazlığın çözülmesi için seçilen hakem kurulu tarafından 24.7.1975 tarihli kararın temyizen tetkiki davalı avukatı tarafından istenmiş ve dosya Ankara Asliye 6. Hukuk Hakimliğince 12.11.1975 tarih ve 280 D. İş sayılı yazı ile gönderilmiş olmakla temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği konuşulup düşünüldü:

KARAR : Hakemler kendilerinin ve tarafların kabulüne göre, ilk toplantılarını 4.7.1973 gününde yapmışlardır. Bu duruma ve usulün 529. maddesi hükmüne göre hakemler tarafından 4.1.1974 tarihine kadar karar verilmesi gerekirdi. Fakat bu süre geçtikten sonra, 8.1.1974 tarihinde hakime başvurularak süre uzatımı talep edilmiş, Ankara 9. Asliye Hukuk Mahkemesi hakimi 9.1.1974 tarihli kararı ile süreyi 4.2.1974 günü akşamına kadar uzatmıştır. Ancak hakemler davacılar tarafından 14.1.1974 tarihinde reddedilmişler, Ankara 14. Asliye Hukuk Mahkemesi 7.2.1974 günlü kararıyla reddi hakem talebini reddetmiş, bu karar Yargıtay 4. Hukuk Dairesinin 16.5.1974 günlü kararıyla onanmıştır. Fakat bu arada hakemler 20.2.1974 tarihinde yine davacılar tarafından reddedilmişler, Ankara 10. Asliye Hukuk Mahkemesi 19.7.1974 günlü kararıyla hakemlerin reddine ilişkin isteği reddetmiş Yargıtay 4. Hukuk Dairesi 19.12.1974 günlü kararı ile mahkeme kararını onamıştır. Bütün bu reddi hakem prosedürünün yürümesi sırasında taraflarca tahkim süresinin uzatılması hususunda bir talep vaki olmamış, ancak bu işler bittikten çok sonra, 3.4.1975 tarihinde, davalı taraf hakime başvurarak sürenin uzatılmasını istemiştir. Ankara 1. Asliye Hukuk Mahkemesi hakimi de isteği kabul ederek 16.5.1975 günlü kararı ile süreyi kararın tebliğinden itibaren 2 ay uzatmış, bu karar davalı vekiline 16.6.1975 tarihinde tebliğ edilmiş, hakemlerde kararlarını 24.7.1975 gününde vermişlerdir. Bu karar davalı tarafından temyiz edilmiştir.

Tahkimde süre uzatımı taleplerinin süre bitmeden ve en geç sürenin son gününde yapılması gerekir. (Prof. Baki Kuru, Hukuk Muhakemeleri Usulü 1968, sh. 749 not 114 - Rasih Yeğengil, tahkim, 1974, sh. 312 - Yarg. Tic. Dairesinin Es. 874, K. 1529 sayılı ve 3.6.1958 günlü kararı. İsmail Doğanay, Türk Ticaret Kanununu ve Tahkim Müessesesi, 1964, sh. 802-803). Aksi halde tahkim şartı ortadan kalkar. Tahkim şartının ortadan kalkmasından sonra yapılan süre uzatımı talebi, ortadan kalkmış olan tahkim şartına yeniden geçerlilik kazandıramaz. Bu durumda hakimin süre uzatımı talebini reddetmesi gerekir. Ancak hakimin bu halde süre uzatımına karar vermesinin de geriye yürür biçimde bir etkisi olamaz. Tahkim süresinin bitmesinden bu suretle tahkim şartının ortadan kalkmasından sonra yapılan işlemler ve verilen karar batıl olup artık uyuşmazlığın yetkili mahkemece halledilmesi gerekir. (H.U.M.K. md. 529). Diğer yandan hakemlerin reddi tahkim süresini durduran sebeplerden değildir. Hakemlerin reddi ancak süre uzatımı için bir neden olabilir (H.U.M.K. 522/2). Bu itibarla hakemlerin reddi prosedürünün yürümesi sırasında süre işlemeye devam eder (Kuru age. sh. 742 not 83 - Yeğengil, age. sh. 265).

Yukarıda olaylar kısmında açıklandığı üzere, tarafların ve hakemlerin kabul ettikleri gibi ilk 6 aylık süre 4.1.1974 tarihinde son bulduğu ve bu nedenle tahkim şartı ortadan kalktığı halde 8.1.1974 tarihinde süre uzatımı için hakime başvurulmuş ve 4.2.1974 günü akşamına kadar sürenin uzatılmasına karar alınmıştır. Bundan başka davacı taraf 14.1.1974 ve 20.2.1974 tarihlerinde hakemleri reddetmiştir. Fakat işbu red sebebine dayanılarak, 4.3.1975 tarihine kadar, taraflarca süre uzatımı istenilmemiş bu suretle 4.2.1974 tarihinden itibaren tahkim şartı tabir caizse, bir kere daha ortadan kalkmıştır. Sürenin bittiği 4.2.1974 gününden çok sonra 4.3.1975 tarihinde süre uzatımı talep edilmesi ve hakimin süreyi uzatması kalkmış olan tahkim şartına yeniden geçerlilik kazandıramıyacağına göre, bu durumda hakemlerin yetkileri artık kalmadığından, yaptıkları işlem ve verdikleri kararları batıl olup, bundan böyle uyuşmazlığın yetkili mahkemece halledilmesi gerekmektedir. Böylece tahkim süresi geçtiği tahkim şartı ve hakemlerin yetkisi ortadan kalktığı halde hakemlerin işe devam ederek karar ittihaz etmeleri usul ve yasaya aykırı olmakla H.U.M.K. 533/1. maddesi gereğince hakem kararının bozulması gerekmiştir.

SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle hakem kararının H.U.M.K.nun 533/1. maddesi gereğince temyiz eden davalı yararına BOZULMASINA, 4.3.1976 gününde oybirliğiyle karar verildi.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972