DAVA : Taraflar arasındaki davadan dolayı İstanbul As. 3. Ticaret Mahkemesince verilen 9.6.1975 tarih ve 658 sayılı hükmün duruşmalı olarak temyizen tetkiki davalı avukatı tarafından istenmiş olmakla duruşma için tayin edilen 18.11.1975 gününde davacı avukatı R.N. ile davalı avukatı İ.O. gelip temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve hazır bulunan taraflar avukatları dinlendikten sonra vaktin darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması duruşmadan sonraya bırakılmıştı. Bu kere dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği konuşulup düşünüldü:

KARAR : Davalı I.S.A.Ş. kendisine ait bulunan gümrükteki saç levhaların iddia olunan suresterya ücreti için mahkemece 23.5.1975 tarihinde taşıyan adına rehinli olarak muhafazasına karar verildiğini, 26.5.1975 tarihli diğer bir kararla da ibraz edilen 400.000 liralık bir teminat mektubu sebebiyle mallar üzerindeki rehnin kaldırılarak, malların kendilerine teslim edildiğini, taşıyanın talebi üzerine ittihaz olunan mahkeme kararının ihtiyati tedbir mahiyetinde bir karar olduğunu oysa ne 97. maddeye göre ve ne de 110. maddeye göre alınması gereken teminatların alınmadığını ve sebeple verilmiş kararın kaldırılarak depo edilmiş bulunan teminatın serbest bırakılmasını itirazen talep etmiştir.

Davalı cevabında, kanuni rehin hakkını kullanan alacaklı, 22.5.1975 tarihli dilekçesi üzerine mahkemeden sadır olan 23.5.1975 tarihli kararın mahiyeti itibarile bir tedbir kararı olmadığını, taleplerinin Ticaret Kanununun 1069 ve 1077 maddelerine istinad ettiğini ve bu sebeple kararın, kanundan doğan bir ayni hakkın teyidi mahiyetinde olduğunu beyan ederek itirazın reddini talep etmiş ve 1078. madde gereğince teminatın nakde tahviline ve nakdi çekmek haklarının tanınmasına karar verilmesini istemiştir.

Mahkemece, 23.5.1975 tarihli kararın mahiyeti itibarile bir tedbir kararı olmayıp, Ticaret kanununun 1069 ve 1077. maddelerine dayanan bir karar olduğunu bu itibarla kararın kabili itiraz bulunmadığı gerekçesile itirazların reddine, süresterya ücreti olarak ihtilaflı bulunan 337.444 liranın mahkeme veznesine yatırılmasına bundan sonra 400.000 liralık mektubun iadesine ve usulen 96. maddedeki teminatın gösterilmesi halinde taşıyan tarafından paranın çekilebilmesine karar verilmiştir.

Karar, muteriz tarafından temyiz edilmiştir.

Yukarıdaki açıklamalarından da anlaşılacağı üzere, davacı vekili, davalı taşıyanın müvekkili şirkete ait saç levhalar üzerinde sirastarya ücretinden alacaklı bulunduğunu ileri sürerek, 23.5.1975 tarih ve 1975/658 sayılı tedbir kararını almış ise de, bu kararın 400.000 lira teminat mektubu verilmek suretiyle kaldırılarak saç levaların kendilerine teslim edildiğini, davalının gerek Türkiye'de ikametgahı bulunmaması gerekse müvekkilinin zararını karşılaması bakımından HUMK.nun 96,97 ve 110. maddeleri gereğince teminatı irae etmemesi ve tedbir kararından sonra süresinde dava da açmamış olması sebebiyle teminat mektubunun serbest bırakılmasını istemiştir.

Mahkemenin de doğru olarak kabul ettiği gibi 23.5.1975 ve 1975/658 sayılı kararı bir tedbir kararı niteliğinde olmayıp, sürastarya ücretinden alacaklı olduğunu iddia ederek rehin hakkını istimal eden taşıyıcının müracaatı üzerine Türk Ticaret Kanunununun 1069, 1077 ve 1078. maddeleri hükmünce alınmış bir karar olduğundan ve bu şekildeki talebin bir dava niteliği de bulunmadığından davacının sair temyiz itirazları yerinde değildir.

Ancak davacı iddiası, teminat mektubunun serbest bırakılmasını istemek sureti ile, sürastaryadan dolayı borçlu bulunmadığının tesbitini istemeye müncer olduğuna ve davalı da mahkemeye vermiş olduğu 29.5.1975 ve 5.6.1975 tarihli dilekçeleriyle teminatın takdirini talep etmiş bulunmasına göre, dosyaya tercümesi mübrez carter mukavelesinin sürastaryaya ilişkin maddesi ve Türk Ticaret Kanununun 1035. maddesi hükümleri gözönünde tutulmak suretiyle, sürastarya dolayısı ile davacının taşıyıcıya borçlu olup olmadığının, borçlu ise miktarının tesbitinden sonra, teminat mektubundan arta kalan miktarın iadesine karar verilmesi iktiza ederken, bu yolda bir inceleme yapılmamış olması doğru olmadığı gibi, davalı taşıyıcı sürastaryadan mütevelli alacağının 377.444,25 lira olduğunu bildirmesine ve serbest bırakılması istenilen teminat mektubu tutarının da 400.000 lira olmasına göre, hiç olmazsa aradaki fark hususunda bir karar verilmesi gerekirken, sebebi gösterilmeksizin talebin tamamının reddi yolunda hüküm tesis edilmesinde de isabet görülmemiştir.

SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin yerinde görülen temyiz itirazının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, ve (1000) lira duruşma vekillik ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine ve ödediği temyiz peşin harcının isteği halinde temyiz edene iadesine 20.11.1975 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972