 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
11. Hukuk Dairesi
E:1975/1634
K:1975/3336
T:12.05.1975
- SEYAHAT ACENTASI
- TİCARET ÜNVANI
* ÖZET:Seyahat Acentaları ve Seyahat Acentaları Birliği Yasasının 5. maddesi hükmüne göre bir seyahat acentasının tescil edilmiş unvanı, tescil tarihinden sonra Türkiye'nin hiç bir yerinde başkası tarafından alınamaz ve kullanılamaz.
(1618 s. Sey. Acent. Ve Sey. Acent. Bir. K. m. 1,5)
M. KÇ. ile KÇ. arasında çıkan davadan dolayı İstanbul As. 3. Ticaret Mahkemesince verilen 3.6.1974 gün ve 23 8/202 sayılı hükmü onayan dairenin 9.1.1974 gün ve 4100/35 sayılı ilamı aleyhinde karar düzeltilmesi isteğinde bulunulmuş ve karar düzeltme dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu; gereği konuşulup düşünüldü:
Davacı vekilinin, müvekkilinin 7.1.1967 tarihinde Denizli ilinde tesis ettiği nakliyat firmasını (A. Turizm) olarak Denizlide 91.1970 tarihinde tescil, 19.3.1970 tarihinde de ilan ettirdikten sonra aynı ünvanı İzmir'de 12.4.1971, İstanbul'da 29.4.1971 ve Ankara'da da 30.3.1973 tarihlerinde tescil ve ilan ettirdiğinden, davalının ise yalnız Ankara'da aynı ünvanı 23.2.1970 tarihinde tescil ve 24.2.1970 tarihinde ilan ettirmiş ve İstanbul'da şube açması için yaptığı başvurmanın red edilmiş olmasına rağmen ayni ünvanı kullanmak sureti ile haksız rekabete başlıyarak devam ettirmekte bulunmuş olduğundan söz ederek ünvanı ticarete vaki tecavüz ve müdahalenin menine ve davalının ticaret ünvanının sicilden silinmesine ve bilet satışının durdurulmasına, matbu bilet koçanlarına el konulmasına ve kararın gazete ile ilanına karar verilmesi istemiyle İstanbul Asliye 3. Ticaret Mahkemesinde açtığı davanın yapılan Yargılaması sonunda kabulüne dair verilen hüküm davalı vekilince temyiz edilmekle Dairemizin 9.1.1975 gün ve 4100/35 sayılı ilamı ile onanmıştır
Kararın düzeltilmesini davalı vekili istemiştir.
Davacı M. Ç. otobüs işletmeciliğine ait ticaret ünvanını, Denizi Ticaret Sicili Memurluğuna 2314 numara ile 7.1.1967 tarihinde tescil ettirmiştir. Davacı aynı memurluğa verdiği 9.2.1970 günlü dilekçesinde (Otobüs işletmeciliği işi turizm işleri, içte ve dışta turizm seyahat acentalığı işlerini ilave ettiğini bildirerek ticaret ünvanının M. KÇ. A. Turizm) şeklinde değiştirilmesini ve tescilini) istemiş ve memurlukca da bu ticaret ünvanı 2314 numaraya 9.2.1970 tarihinde tescil edilerek Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinin 19.3.1970 gün ve 3905 sayılı nüshasında yayınlanmak suretiyle ilan olunmuştur. Şu suretle davacının Denizli Ticaret Siciline 9.2.1970 tarihinde tescil ve 19.3.1970 tarihinde de ilan ettirdiği işletmesinin (Turizm işleri, içte ve dışta turizm seyahat acentalığı) olduğu tartışmasızdır. 28 Eylül 1972 gün ve 14320 sayılı Resmi Gazete'de yayınlanarak ayni gün yürürlüğe giren 14.9.1972 gün ve 1618 sayılı (Seyahat Acentaları ve Seyahat Acentaları Birliği Kanunu) nun (tanım) kenar başlıklı 1. maddesine göre davacının işletmesi seyahat acentası olarak kanun kapsamına girmektedir. Ayni kanunun 5. maddesinde yer alan (mevcut bir seyahat acentasının herhangi bir sicil dairesinde daha önce tescil edilmiş ünvanı başka bir seyahat acentası tarafından alınamaz) hükmü karşısında da, (A. Turizm) ticaret ünvanının tescil tarihi olan 9.2.1970 tarihinden sonra Türkiye'nin hiç bir yerinde başkası tarafından alınması ve kullanılmasına olanak yoktur.
Davalı ise, KÇ. - A. Turizm ve Seyahat Otobüs İşletmesi) ticaret ünvanını Ankara Ticaret Siciline 16738 numara ile 23.2.1970 tarihinde tescil ve 24.2.1970 tarihinde de Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde ilan ettirdiğine göre, davacı, (A. Turizm) ticaret ünvanını davacıdan sonra almak ve kullanmak suretile 1618 sayılı kanunun 5. maddesi hükmüne aykırı hareket etmiştir.
Bu itibarla, davalı vekilinin karar düzeltme istemi, 1618 sayılı (Seyahat Acentaları ve Seyahat Acentaları Birliği Kanunu) nun 5. maddesi ile TTK.nun 52, 54 ve 57/5. maddeleri hükmü gereğince kabule değer görülmediğinden reddine karar vermek gerekir.
Sonuç: Yukarda açıklanan nedenlerle HUMK.nun 440. maddesinde sayılan hallerden hiç birisini içermiyen davalı vekilinin karar düzeltme dilekçesinin, ayni kanunun 442. maddesi gereğince REDDİNE, 100 lira para cezası alınarak hazineye gelir kaydedilmesine 12.5.1975 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.