DAVA : Taraflar arasındaki davadan dolayı Ankara Asliye 2. Ticaret Mahkemesince verilen 13.12.1974 tarih ve 163/421 sayılı hükmün temyizen tetkiki davacı avukatı tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu; gereği konuşulup düşünüldü :

KARAR : Davacı vekili, davalı şirketin 1 milyon sermaye ile ani kuruluş yolu ile teşekkül ettiğini, kendisinin 30 hisse karşılığı (150.000) lira ile ortak olduğunu, davalı şirketin genel kurulunda sermayenin 4 milyon lira artırılmasına mütedair verilen karara muhalif kaldıklarını, bu kararın müktesep haklarını ihlal ettiğini ileri sürerek iptalini istemiştir.

Davalı vekili, davacının imtiyazlı ortak durumunda olmadığını, arttırılan sermayeye iştirak için tercih hakkı verildiğini, davanın reddi gerektiğini savunmuştur.

Mahkemece, kurucu ortaklardan davacı dışında kalanların sermaye arttırılması ile ilgili genel kurul kararına katıldıkları, bu kararın kötü niyetle alındığı hakkında bir delil ibraz edilmediği gerekçesile davanın reddine karar verilmiştir.

Hüküm, davacı tarafından temyiz edilmiştir.

Davalı şirket ana sözleşmesinin 9 ve 27. maddelerine göre kurucu pay sahiplerine özel bir kar oranı tanınmıştır. Böyle olunca kurucu payların Türk Ticaret Kanununun 401. maddesine uygun biçimde bir imtiyazı kapsadığının kabulü gerekir. Gerçekten bir hissenin üstünlüğü (imtiyazı) oy kullanmada, yönetimde, denetimde olabileceği gibi sözü edilen maddede açıkca belirtildiği veçhile kar payının dağıtılmasında ve tasfiyede de tanınabilir. İşte kanun koyucu bu üstün pay sahiplerinin kazanılmış haklarını korumak bakımından sermayenin arttırılması veya esas sözleşmede şirket genel kurulunca yapılacak değişikliğin üstün pay sahiplerinin haklarını ihlal edecek nitelikte bulunması halinde, bunların ayrı olarak yapacakları özel bir toplantıda bu hususta karar vermelerini öngörmüştür. (Türk Ticaret Kanununun 389 ve 391. maddeleri) kanunun bu hükmü emredici nitelikte olduğundan, statüde aksine bir hüküm olsa bile, üstün pay sahiplerinin bu özel kurul kararı olmadıkça genel kurulun sermaye artırmasına ilişkin kararı hüküm doğuramaz yani infaz olanağı düşünülemez. (E. Moroğlu, Anonim ortaklıkta sermaye arttırımı. Sa. 54-55) üstün pay sahipleri sermaye arttırmasına karar veren şirket genel kurulu toplantısına katılmış ve tümü olumlu oy kullanmışsa, aksine bazı bilimsel görüşlere rağmen, durum yine aynıdır. Çünkü Türk Ticaret Kanununun 389 ve 391. maddeleri bu konuda yorumlanmaya ve genişletmeye olanak vermiyecek kesinliktedir. Kaldı ki, üstün pay sahiplerinin kazanılmış haklarının genel kurul psikolojisi içinde ve büyük pay sahiplerinin etkisinde bırakılmaması, bunların eşit koşullar altında bir araya gelerek kendi haklarını tartışmaları ve bir sonuca bağlamaları kanun ve hukuk anlayışına da uygun düşer. Özel kurullarda uygulanacak toplantı ve oy nisabının T.T.K. nun 388. maddesinin 3,4 ve 5 inci fıkralarına göre saptanacağı kuşkusuzdur.

Olayda, üstün pay sahiplerinin katıldığı genel kurul toplantısında sermayenin 4 milyon lira arttırılmasına karar verilmiş ve üstün pay sahibi olan davacı, bu karara muhalif kalarak görüşünü tutanağı yazdırmıştır. Üstün pay sahiplerinin ayrıca toplanarak sermaye arttırılması hakkında bir kararları mevcut olmadığı halde davanın açılmasından sonra genel kurulun sermayeyi artıran kararının mahkemece onandığı ve Ticaret Sicil Memurluğunca da tescil ve ilan edildiği anlaşılmaktadır. Yukarıda ifade edildiği gibi üstün pay sahiplerinin özel kurul karrı, sermaye arttırılmasına ilişkin genel kurul kararının geçerlik şartı olmayıp bekletici, infazı durdurucu koşuludur. Nitekim bu gibi hallerde idare meclisi veya denetçiler üstün pay sahiplerini toplantıya çağırmağa mecbur oldukları gibi, bu özel kurulun herhangi bir üyesi de çağrıyı yapabilir. (Türk Ticaret Kanununun 389. maddesi) Davacı bu yola başvurmuş değildir. O halde sermayenin arttırılması ile ilgili genel kurul kararı geçerli bulunduğundan, bunun iptalini değil, infazına olanak veren işlemlerin iptalini isteyebilir. Bu itibarla mahkemenin red kararı sonucu itibarile doğru görülmüştür.

SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerden dolayı davacı vekilinin temyiz itirazarının reddile sonucu bakımından doğru bulunan hükmün ONANMASINA, 5.5.1975 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972