 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
11. Hukuk Dairesi
E: 1975/1284
K: 1975/3645
T: 03.06.1975
DAVA : Taraflar arasındaki davadan dolayı İstanbul Asliye 2. ticaret Mahkemesince verilen 11.12.1974 tarih ve 616/467 sayılı hükmün duruşmalı olarak temyizen tetkiki davalılar avukatlarınca istenmiş olmakla duruşma için tayin edilen 3.6.1975 gününde davacı avukatı H.C. ile davalılar avukatları D.B. ve O.Y. gelip temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve hazır bulunan taraflar avukatları dinlendikten sonra vaktin darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması duruşmadan sonraya bırakılmıştı. Bu kere dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği konuşulup düşünüldü:
KARAR : Davacı vekili TCDD. İşletmesi Genel Müdürlüğüne ait Zeytinburnu 2 numaralı ambarda 2.1.1971 gecesi çıkan yangında sigorta ettikleri 17 sandık yedek oto parçasının yanarak tamamen hasara uğradığını müvekkili şirketin bu sebeple malların sahibi Çarkoğlu Ticaret Firmasına 24.3.1971 tarihinde 46000 lira sigorta tazminatı ödeyerek onun haklarına halef olduğunu davalı Ray Sigorta Şirketinin ise ardiyeci TCDD. Genel Müdürlüğü ambarlarındaki gümrüklü malları yangına karşı sigorta etmiş bulunduğunu belirterek 46000 liranın 10.9.1971 tarihinden % 10 faizi ile davalılardan müteselsilen tahsili talep ve dava etmiştir.
Davalı Ray Sigorta cevabına aleyhlerine açılan 971/617 sayılı dava ile bu davanın tevhidi gerektiğini davacı şirketin bütün reasürörlerle birlikte deruhta etiği muhataradaki hissenin % 2 olduğunu ve bu hisseye 249142 lira isabet ettiğini bu alacakları davacının talebine mehsup ve takas edildiğinde dava hakkının olmayacağını hususmetin kendilerine yöneltilemiyeceğini aynı rizikonun ayrı iki neviden poliçe ile yani davacı tarafından nakliyat ve kendileri tarafından yangın poliçesi ile teminat altına alındığını yangın poliçesi umumi şartları 2/6 maddesinde nakliyat sigortasına göre tazmini gereken kısmın sigortadan hariç olduğunun belirtildiği kendi sorumluluklar için evvlemirde TCDD.'nun sorumluluğunun ispatı gerektiğini ardiyecilik ilişkisi var sayılsa bile onun kusurlu olması halinde sorumlu tututabileceğini yanan malların yurda ithali mümkün mallardan olup olmadığını incelenmesi icap ettiğini işletme nizamnamesine göre TCDD.4nun sorumluluğunun sınırlı bulunduğunu yine nizamnameye göre davanın altı aylık zamanaşımına tabi bulunduğunu faiz ve masraf istenemiyeceğini ileri sürmüştür.
Davalı TCDD. vekili cevabında dava açmak hakının teslim ordinosunda alıcı gözüken Çarkoğlu Ticaret'e ait olduğunu davacının dava hakkı bulunmadığını yangında kusurlu olmadıklarını malın ithali yasak mal olması halinde tazminat istenemiyeceğini idareye husumet düşmeyeceğini işletme nizamnamesine göre davada zamanaşımı gerçekleştiğini idarenin sorumluluğunun sınırlı bulunduğunu bildirmişti.
Mahkemece davacının gerçek zararının tespiti için bilirkişi incelemesi yaptırılmış ve davalıların savunmaları cevaplandırılıp reddedilerek davalı sigorta şirketinin sorumluluk miktarı ile sınırlı olmak üzere 46000 liranın 11.10.1971 tarihinden % 10 faizi ile davalılardan müteselsilen tahsiline karar verilmiştir.
Hüküm davalılar tarafından temyiz olunmuştur.
Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere ve delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına ve davacı sigorta şirketinin malın sahibi adına hareket eden banka ile yaptığı nakliyat sigortasına müsteniden rizikonun gerçekleşmesi dolayısıyla aynı bankaya vaki ödemesinden sonra sigorta ettirenin halefi sıfatı ile Türk Ticaret Kanununun 1301. maddesi gereğince bu rücu davasını açmaya hak ve yetkisi bulunmasına ve sigorta edilen malın içinde bulunduğu ardiyede çıkan yangından ve bu arada malın hasara uğramasından sorumlu olan TCDDY. ile onun sorumluluğunu sigorta eden Ray Sigorta aleyhinde birlikte dava açabileceğine ve gerçek zararın üç kişilik bilirkişi aracığlı ile tayin ve tespit edilmiş bulunmasına göre,davalıların temyiz itirazları yerinde değildir.
SONUÇ : Yukarda açıklanan nedenlerle davalıların temyiz itirazlarını reddiyle usul ve kanuna uygun olan hükmün ONANMASINA 3.6.1975 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.