 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
7. Hukuk Dairesi
E:1974/5724
K:1975/4596
T:16.09.1975
- DEĞİŞEN VEYA DEĞİŞMEYEN SINIR
- HENDEK
ÖZET : Tapu veya vergi kaydındaki hendek sınırının genişletilmeye elverişli olduğunun kabul edilebilmesi için hendek sınırının kayıt sahibine ait taşınmazla hali, mer'a gibi genişletilmeye elverişli yerleri ayırması gerekir. Bir başkasının taşınmazını ayırıyorsa genişletilmeye elverişli sayılmaz. Ancak, hendek umuma ait bir nitelik taşıyorsa hendeğin genişliği daraltılmak suretiyle toprak kazanılması söz konusu olur. Böyle bir durum yoksa hendek sınırı sabit sayılır. Bu ilke gözönünde tutularak yerinde uygulama yapılmalıdır.
Taraflar arasında tapulama tesbitinden doğan dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay'ca incelenmesi istenilmekle, temyiz isteğinin kanuni süresinde olduğu anlaşıldı, tetkik raporu ve dosyadaki kağıtlar okundu, tetkik hakiminin açıklaması dinlendi ve gereği görüşüldü:
Tapulama sırasında 177 parsel sayılı 32750 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, tapu kaydına ve miras yoluyla intikale dayanılarak S. t. ve paydaşları adına tesbit edilmiştir. İtirazı Tapulama Komisyonunca red edilen davacı Hazine vekili tapu kaydı miktar fazlasının iktisab edilmediğini ileri sürerek süresinde bu davayı açmıştır. Mahkemece davanın kabulü cihetine gidilmiş, hüküm davalı S. mirasçısı Ş. t. tarafından temyiz edilmiştir. Hazine tapu miktar fazlasına itiraz etmiştir. Mahkemece 178 sayılı parselle 177 sayılı parseli ayıran tapunun hendek sınırının genişletilmeye elverişli olduğu kabul edilmiştir. Tapu ya da vergi kaydındaki hendek sınırlarının genişletilmeye elverişli olduğunun kabul edilebilmesi için hendek sınırının kayıt sahibine ait taşınmazla hazine arazisi, örneğin hali, mer'a gibi genişletilmeye elverişli yerleri ayırması gerekir. Böyle olmayıp da hendek sınırı, bir başkasının taşınmazını ayırmakta ise o taktirde genişletilmeye elverişli sayılmaz. Ancak, hendek umuma ait bir nitelik taşıyorsa hendeğin genişliği daraltılmak suretiyle davalı arazisine toprak kazandırılması söz konusu olur. Böyle bir durum yoksa hendek sınırı sabit sayılır. Mahkemece bu ilke gözönünde tutularak 178 sayılı parsele revizyon gören tapu kaydı ya da vergi kaydı getirtilmeli yerine uygulanmalı, o kayıtta nizalı parsel yönü hendek gösteriliyor ve hendeğin genişliğinin daraltılması bakımından bir değişiklik yapılmadığı ve davalının bu doğrultuda taşınmazına toprak kazandırmadığı bilirkişi ve tanık sözleri ile saptanıyor ise oradaki hendek sınırının değişmez nitelikte olduğu kabul edilmelidir. Aksi halde 178 sayılı parsele revizyon gören kayıt. ta nizalı yere isabet eden sınır hazine arazisi olarak gösterilmiş ise ya da hendek davalı tarafından daraltılmış ise daraltma oranında sınırın genişletilmeye elverişli olduğunun kabul edilmesi zorunludur. Bundan başka sınırın genişletilmeye elverişli olduğu neticesine varıldığı taktirde tapu miktarı belli edilirken bitişik ve davalılara ait 237 sayılı parselin miktarı da sabit sınırlara göre saptanmalı 177 ve 237 sayılı parsellerin ortak sınırı saptanamadığı taktirde sabit olan diğer sınırlar gözönünde tutularak her iki parsele yani 237 ve 177 sayılı parsellere revizyon gören tapu kayıtlarının miktarları gözetilmek suretiyle uyuşmazlık çözümlenmelidir. Mahkemece bu yönden zuhul olunması isabetsiz, temyiz itirazları yerinde olduğundan kabulü ile hükmün BOZULMASINA ve 766 sayılı Tapulama Kanunun 73. maddesi uyarınca harç alınmasına mahal olmadığına 16.9.1975 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.