 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
5. Hukuk Dairesi
E: 1974/4899
K: 1974/4692
T: 28.05.1974
ÖZET: Anayasa'daki değişiklik ile 6830 sayılı yasa uyarınca tayin edilecek kamulaştırma bedellerine azami bir had tayin edilmiş ve bunda da yalnız mülk sahibinin kendisinin (bizzat) bildireceği değer esas alınmıştır. Anayasa mahkemesinin 10/4/1973 tarihli kararı ile iptal edilmiş olan 3. maddesi dışında 6830 sayılı yasanın değer hükümleri yürürlüktedir.
(334 s. Anayasa m. 38)
(6830 s. İstimlak K m. 15)
M. A. Ö. vekili Avukat M. E. B. ile Milli Eğitim Bakanlığına izafeten Çanakkale Milli Eğitim Müdürlüğü arasındaki kamulaştırma bedeline itiraz davasından dolayı yapılan yargılama sonunda kamulaştırma bedelinin artırılmasına dair Çanakkle Asliye Hukuk Hakimliğinden verilen 14.3.1974 gün ve 173/46 sayılı hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı idare adına vekili avukat M. T. tarafından süresi içinde verilen dilekçe ile istenilmiş olmakla dosyadaki kağıtlar okunup iş anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü:
Kamulaştırma işleminde taşınmaz mala ne şekilde değer takdir olunacağı 6830 sayılı İstimlak Kanununda gösterilmiştir. 1488 sayılı kanunla değiştirilen Anayasanın 38. maddesinde ise; kamulaştırma bedelinin mülk sahipleri tarafından verilecek vergi bildirgesinde beyan edecekleri değeri aşamıyacağı hükmü vazolunmuştur. Anayasadaki değişiklik ile 6830 sayılı kanun hükümlerine göre tayin edilecek kamulaştırma bedellerine azami bir had tayin edilmiş ve bunda da yalnız mülk sahibinin bizzat bildireceği değer esas alınmış bulunmaktadır. Anayasa Mahkemesinin 10.4.1973 tarihli karan ile iptal olan 3. maddesi hariç 6830 sayılı kanun diğer hükümleri yürürlüktedir.
Bu itibarla mahkemece 6830 sayılı kanunun 11 ve müteakip maddeleri gereğince bilir kişiler marifetile kamulaştırma bedelinin tesbiti ve ona göre hüküm verilmesi icap eder. Esasen olayda davacı kanuni süre içinde vergi beyanında bulunmamış, kamulaştırma kararından hatta kamulaştırma işleminin kendisine tebliğinden sonra bildirdiği vergi değerinin ise, mahkemece de kabul edildiği üzere hükmolunacak kamulaştırma bedeline etkili olması maksadına matuf Olduğu, böylece samimi bir beyanı olarak kabul edilemiyeceği cihetle kamulaştırma bedelinin tayini bakımından bu beyanın kanuni bir değeri de yoktur.
Mahkemece bu hususlar nazara alınmadan ve dairenin 13.2.1973 tarihli ictihadına da yanlış mana verilerek yazılı şekilde karar verilmesi doğru bulunmamış ve davalı idarenin temyiz itirazları bu bakımlardan yerinde görülmüş olduğundan kabulü ile hükmün yukarıda açıklanan sebeplerden dolayı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA 28.5.1974 gününde oybirliğiyle karar verildi.