 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
4. Hukuk Dairesi
E:1974/8876
K:1974/15677
T:12.11.1974
- NOTERİN GÖREVİ
- TÜZEL KİŞİLİK
- NOTERİN KİŞİLİĞİ
- NOTER GELİRİNİN PAYLAŞILMASI
- NOTERLER BİRLİĞİ
- NOTERİN PAYINA DÜŞENİ İSTEMESİ
- YÖNETSEL KARAR
- GÖREV
ÖZET : Noterlik Yasasının birinci maddesinde noterlerin nitelik ve görevleri açıklanmış; fakat, bu ad altında bir yönetsel tüzel kişilik kurulmamış olduğundan bu işlerden doğan davalar noterin özel kişiliğine yönelir. Bu nedenle iki noter arasında gelirin paylaşılması konusundaki uyuşmazlık; özel kişilere karşı kural olarak Danıştay' da dava açılamıyacağı da düşünülerek Adalet Mahkemesinde incelenmelidir.
(1512 s. Noterlik K. m. 1)
Davacı avukatı; davalının Noterlik Yasası uyarınca yükümlülüğünü yerine getirmediğini ileri sürerek 32.238 lira 99 kuruşun alınmasını istemiştir.
Karar: Yapılan yargılama sonunda; davanın görevsizlik yönünden reddine karar verildiğine ilişkindir.
Temyiz eden ve duruşma isteyen: Davacı avukatı.
Hüküm her nekadar duruşmalı olarak temyiz edilmiş isede işin niteliği itibariyle duruşmaya bağlı olmadığından bu isteğin reddine karar verildikten ve temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosya incelendi, gereği konuşuldu:
1512 Sayılı Noterlik Kanunun 1 nci maddesinde amaç ve kapsamını gösterir biçimde açıklamalarla beraber noterliği bir kamu hizmeti saydıktan sonra, kuruluş ve yetki çevrelerini kapatılmalarını, sınırlandırmalarını açıklamış, fakat; noterden ayrı örneğin; noter çekilince veya ölünce süreklilik gösteren tüzel kişiliği olan bir varlık ihdas etmemiştir. Yalnız işi bir kamu hizmeti saymıştır. Bu esasa göre dava tüzel kişiliği olan bir varlığa değil noterliği işgal eden noterin şahsına yöneltilmiştir. Dava gerçek kişiye karşı açılmıştır. Noterin, meslek kuruluşları hariç, muhasebe pul defter tutma günlük veya aylık kazançtan yasaya veya yönetsel meslek kuruluşu kararlarına uygun veya aykırı biçimde paylarına düşeni almaları bir idare işlemi sayılamaz. O halde; Noterler Birliğinin yasa hükmüne göre noterler arasında belli gelirlerin paylaştırılması konusunda koyduğu düzenleyici kurullara aykırı davranarak ayrı yerde çalışan başka bir notere gereği kadar ödemede bulunmaması yolundaki eylemi, bir yönetsel olumsuz işlem sayılamaz. 1512 Sayılı Yasada aksi hukuki görüşe dayanak olarak kural veya işaret bulunmamaktadır. Dava noterlik ödevini yapan gerçek kişiye yöneltilmiştir. Oysa, kural olarak Danıştay'da gerçek kişilere karşı dava açılamaz. Mahkemenin aksi görüşle verdiği görevsizlik kararı bozulmalıdır.
Sonuç: Temyiz olunan kararın işin esası incelenmek üzere BOZULMASINA ve peşin harcın istek halinde geri verilmesine 12. 11.1974 gününde oybirliğiyle karar verildi.