DAVA : Taraflar arasındaki davadan dolayı İzmir As. 2. Ticaret Mahkemesince verilen 27.12.1973 tarih ve 82/267 sayıl hükmün duruşmalı olarak temyizen tetkiki davacı avukatı tarafından istenmiş olmakla duruşma için tayin edilen günde davacı avukatı E.T. gelip davalılar avukatları tebligata rağmen gelmediklerinden temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve hazır bulunan taraf avukatı dinlendikten sonra vaktin darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması başka güne bırakılmıştı. Bu kere dosyadaki kağıtlar ouknduktan sonra işin gereği konuşulup düşünüldü:

KARAR : Davacı şirket, T.H.Y.A.O. İzmir Acentesi D. Firmasının 11.6.1971 tarihli konşimentosu mukabilinde, İzmir Çiğli Hava Liman Müdürlüğüne 14.6.1971 tarihinde sıhhatli olarak 1.000 kg. ağırlığında 50 kasa Akivades teslim edip, İstanbul'a nakledildiği halde İstanbul'da 7 saat bekletilip Roma'ya gönderilmiyerek aynı gün iade edildiğini bu arada malların tamamının hayatiyetini kaybettiğini beyanla uğradıkları zarar karşılığı (12.965.87) liranın tahsilini talep ve dava etmiştir.

Davalılardan H.Y.O. savunmasında, söz konusu konşimentoya nazaran taşımayı deruhte ettikleri Akivadesleri, 14.6.1971 tarihinde İzmir - İstanbul - Roma parkuru üzerinden naklinin yapılması kararlaştırılıp, mallar mezkur gün tesellüm edilerek, İstanbul'a sevkedildiğini ancak seferi yapacak Boeig 707 uçağının arızalanması ve bu uçağın yerine daha düşük taşıma kapasiteli uçak tahsis edilmesi üzerine yer kifayetsizliğinden mallar alınamamış diğer uçaklarla da Roma'ya sevki mümkün olmayınca aynı gün İzmir'e iade ile davacı şirkete teslim olunduğuna böylece ortada mucbir sebep mevcut olup, Ticaret Kanunu ve konşimentodaki taşıma şartları gereğince sorumlu tutulamıyacakları gibi, mallar muayeneden çok sonra teslim edilmiş olduğunu, yedi saatlık bir süre içinde, ambalajlama hatası dışında bir sebeple akivadeslerin ölümlerinin mevzuubahis olamıyacağını, müddeabihin sureti teşekkülünün açıklaması gerektiğini beyanla davanın reddi gerektiğini ileri sürmüştür.

Diğer davalı ise H.Y. izafeten ve doğrudan doğruya husumet tevcih edilemiyeceğini kaldıki davacının taleplerinde haksız olduğunu ileri sürerek davanın reddini talep etmiştir.

Mahkemece, özetle (dava konusu mallar da alarak, 14.6.1971 tarihinde İstanbul - Roma seferini yapacak olan uçak kalkışını müteakip kabin tazyiki arızası yüzünden İstanbul'a geri dönerek, yarine daha az hamule olan tayyarenin tahsisi nedeniyle ve başkaca da uçak temini mümkün olamadığı anlaşılmıştır.

Konşimento şartlarının 4/b ve 5. maddelerine göre, Anonim ortaklığa sorumluluk tahmil edilemiyeceği gibi, ortada teknik bir mecbir sebep vardır.

Mallar 14.6.1971 tarihinde teslim edilerek İstanbul'a sevkedilmiş ve nakil imkansızlığı nedeniyle aynı gün İzmir'de davacı şirkete teslim edilmiştir. Şu durumda ortaklık gerekli dikkat ve ihtimamı göstermiş olup, kusur atfı mümkün görülememiştir. Diğer davalı, selahiyetli acentedir. Yaptığı işin mahiyeti icabı Türk Ticaret Kanununun 116. maddesine göre, Anonim Ortaklık adına hareket etmiş bulunması sebebiyle hak ve borçlar, temsil ettiği Türk Hava Yolları Anonim Ortaklığına aittir.

Yukarıda yazılı nedenlerle her iki davalı hakkındaki davanın reddine karar verilmiştir.

Hüküm davacı tarafından temyiz edilmiştir.

1 - Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere ve davalılardan D.E.T.L.Ş. diğer davalının acentesi olduğuna göre onun hakkındaki davanın reddine ilişkin karar, yerinde görülmüştür.

2 - Yukarıda açıklandığı gibi, davacıya ait akivadesler Boing 707 uçağına yüklendikten sonra uçak hareket etmiş ve fakat teknik arıza sebebiyle geri dönerek hamule boşaltılmıştır. Taraflar arasındaki anlaşmaya göre malın İstanbul'dan saat 9.30 da hareket ederek uçağa yüklenmesi ve 11.10 de Roma'ya varması gerekmektedir. Malın canlı olarak sevki gayesinin istihdaf edildiği aşikar bulunduğuna göre, bu gayeyi sağlayacak şeklide diğer bir şirketin uçağı ile malın derhal Roma'ya sevk olunması veya hiç olmazsa davacının havuzunda canlı muhafaza edilebilmesi için ilk uçakla İzmir'e iadesi gerekirken takriben 7 saat 45 dakika sonra saat 17.15 de malın İzmir'e muvasalatına sebebiyet verilmesi ve davacının keyfiyetten haberdar olduktan sonra o gün yaptırdığı muayene neticesinde akivadeslerin ölümünün tesbit olunması davalı taşıyıcının sorumluluğunu gerektirir. Mahkemenin dayandığı konşimentonun 4/B ve 5. maddeleri hükümlerinin olayda davalı taşıyıcı lehine yorumlanması olanağı yoktur; bilakis malın başka bir şirketin uçağı ile dahi gönderilebilmesi mümkün kılmaktadır.

Mücerret Boing 707 uçağında teknik arıza bulunması taşıyıcının vecibesini yerine getirmemesi için mucbir bir sebep olarak kabul edilemez. Nitekim aynı uçaktan indirilen 3177 kg. İstakozların Roma yolu ile Paris'e sevkedildiği bir gerçektir.

Ancak davalı taşıyıcı savunmasında konşimentonun 11.6.1971 tarihli olmasına rağmen malın 14.6.1971 tarihinde teslim edildiğini bu itibarla teslim zamanında akivadeslerin kaybettiğini savunmuş ise de, malın 14.6.1971 gün saat 9.30 da hareket ederek 11.10 da Roma'ya varacak olan uçakla gönderilmesi matlup olduğuna göre aynı gün saat 11.10 dan muayenenin yaptırıldığı saate kadar geçen süre içerisinde akivadeslerin hayatiyetlerini kaybedip kaybetmiyeceğinin yetenekli bilirkişi aracılığı ile incelenmesi iktisa eder. Eğer mal 11.10 da Roma'ya muvasalat etmiş olsaydı akivadesler hayatiyetini muhafaza edecek idi ise davalı taşıyıcının sorumlu tutulması lazımdır.

Bu itibarla eksik incelemme ile yazılı olduğu şekilde hüküm tesisi doğru görülmemiştir.

SONUÇ : Yukarıda 1. bentte açıklanan nedenlerle davalı D.E.T.L.Ş. hakkındaki davanın reddi yolunda ittihaz edilen kararın ONANMASINA, ve 2. bentte yazılı sebeplerden dolayı davacının diğer temyzi itirazlarının kabulü ile hükmün davalı Türk Hava Yolları yönünden BOZULMASINA, ve (1000) lira duruşma vekillik ücretinin davalı Türk Hava Yollarından alınarak davacıya verilmesine, ödediği temyiz peşin harcının istek halinde temyiz edene iadesine 21.3.1974 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972