DAVA : Davacı Bakanlık, Kayseri Nato Hava Alanı inşaatı müteahhidi davalı ile yapılan sözleşmenin tatbikatı cümlesinden ariyet kazası ve imlaya ilişkin ihtilafın hakem kurulunca karara bağlanıp kesinleştiğini, davalı tarafca icra takibine tevessül edilip, hakem kurul kararı ve sözleşmenin tediyeye müteallik esaslarına göre şirkete borçları ve sözleşmenin tediyeye müteallik esaslarına göre şirkete borçlarının, talep edilenden (896.9991,92) lira noksaniyle (1.302.085,82) lira borçlu olduğunun tesbitini talep ve dava etmiştir.

KARAR : Davalı savunmasında, sözleşme ve eki hükümlerine atıf yapan hakem kurulu kararı gereğince (IAU) tabir edilen parite üzerinden tediye yapılması iktiza edip, 16.2.1973 den önce yapılmış olan işler için bakanlıklar arası enfrastürüktür kurulunca, bu birimin karşılığının (42.56) lira olduğunu, belirtilen değer karşılığı alacağın Türk Lirası olarak kıymetlendirilme sonucu, takipte bulunduklarını beyanla davanın reddi gerektiğini ileri sürmüştür.

Mahkemece, savunma veçhile davanın reddine karar verilmiştir.

Hüküm taraflarca temyiz edilmiştir.

1 - Yukarıdaki açıklamadan da anlaşılacağı gibi, taraflar arasındaki uyuşmazlık, 13.12.1968 tarihli ek sözleşmedeki sterlinin, olaydaki paritesi üzerinde toplanmaktadır.

2 - Sözü edilen ek sözleşmede, (IAU) birimi üzerinden ve (25.20) Türk lirası olarak hesaplaşma yapılacağı hükme bağlanmıştır. Bununla o tarihteki sterlin değerinin daha düşük olması sebebiyle Natoda kararlaştırılan (25.20) Türk Lirası üzerinden ödeme yapılmasının istihdaf edilerek edilerek paritenin dondurulduğu, davacı tarafından iddia edilmiştir.

3 - Dosyada mevcut Bayındırlık Bakanlığının 14.1.1971 tarih 130/6 sayılı yazısı ve eki tahakkuk müzekkeresinden davalının bu işe ait alacağının 15.000 sterlinlik kısmının ek sözleşmeye rağmen (IAU) birimi 42 lira üzerinden hesap edildiği anlaşılmaktadır. Akitlerin yorumlanmasında, tarafların uygulaması esas olarak kabul edilir. Her ne kadar davacı vekili bu tediye ölçüsünün zuhale müstenit olduğunu bildirmiş ise de, dava 19.2.1973 tarihinde açıldığına ve paritenin 42 lira olarak kabulünün 14.1.1971 tarihi olduğuna göre hata dolayısıyla bir yıllık sukutu hak süresinin geçtiği anlaşılmakta ise de, ödemenin gerçekte hangi tarihte yapıldığının ve bu yönden hataya dayanma olanağının bulunup bulunmadığının incelenmesi gerekir.

4 - Her ne kadar davacı vekili yukarıda da değinildiği gibi (IAU) biriminin 25.20 lira olarak yazılmasının pariteyi sözleşme yönünden dondurma amacını güttüğünü beyan etmiş ise de, bu konuda tarafların gerçek amacını güttüğünü beyan etmiş ise de, bu konuda tarafların gerçek amacının saptanabilmesi için uygulama üzerinde durulması gerekli olduğu gibi, işin bedeli Nato tarafından ödenecek olması bakımından, bu iş için fiili ödemenin hangi parite üzerinden yapıldığının araştırılması lazımdır.

5 - Mahkemece, uyuşmazlığın dayandığı ek sözleşme dolayısıyla sözleşmedeki hesabın 25.20 Türk lirası üzerinden yapılacağına ilişkin mutlak hüküm muvacehesinde bu sözleşme ile doğrudan doğruya ilgili uygulama ve tarafların hakiki iradeleri incelenmeksizin emsali işlerin esas alınarak yazılı olduğu şekilde hüküm tesisinde isabet görülmemiştir.

SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerden dolayı davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, ve 1.000 lira duruşma vekillik ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine ve bozma sebebine göre davalının temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına ve ödedikleri temyiz peşin harçlarının istekleri halinde temyiz eden taraflara iadesine 13.2.1975 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972