DAVA : Taraflar arasındaki davadan dolayı Akyazı As. Hukuk Hakimliğince verilen 2.7.1974 tarih ve 628/244 sayılı hükmün temyizen tetkiki davalılardan Hamdi Kurtlar Oğulları Koll. Şti. avukatı tarafından istenmiş olmakla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği konuşulup düşünüldü :

KARAR : Davacılar vekili, müvekkillerine ait (16 AZ 939) plakalı kamyona 29.7.1971 tarihinde ilk defa önden davalılardan Hamdi Koll. Şirketi ve ahmet'e ait (27 AC 761) plakalı kamyonun ve bir müddet sonra arkadan davalı Nazım'a ait (06 EZ 267) plakalı kamyonun çarpması sonunda hasara uğramış olduğundan müvekkillerinin hasar, kar mahrumiyeti ve diğer kaybı toplam zararı (87.200) liranın davalılardan tahsiline karar verilmesini iddia ve talep etmiştir.

Davalılar vekili, müvekkillerinden şirketin (27 AC 761) plakalı kamyonun 7.10.1968 tarihli noter senediyle dava dışı şahıslara satıp teslim etmiş olduğundan bu müvekkili hakkındaki davanın husumet yönünden reddi gerektiğini ve diğer müvekkilinin ise kusursuz olup müddeabihin fahiş bulunduğunu savunmuştur.

Mahkemece, bilirkişi raporlarıyla sabit görülen davacılar zararı (61.600) liranın davalı Kutlar Şirketi ile davalı Ahmet Bozdağan'dan ve (11.200) liranın diğer davalı Nazım'ın tahsiline karar verilmiştir.

Hükmü davalı Hamdi Koll. Şirketi temyiz etmiştir.

Mümeyiz davalı Hamdi Oğulları Koll. Şirketi trafikteki kayda göre sahibi göründüğü (27 AC 761) plaka sayılı kamyon şoförü Ali olayda % 80 kusurlu bulunması nedeniyle (61.600) lira tazminata mahkum edilmiştir. Mahkum olunan tazminat miktarı, zorunlu mali sorumluluk sigorta haddini aştığı cihetle 6085 sayılı Karayolları Trafik Kanununun 50. maddesinin 5. fıkrası hükmü gereğince, olayda genel hükümlerden bulunan Borçlar Kanununun 55. maddesinin uygulanması gerekir. İstihdam edenin sorumluluğunu düzenleyen Borçlar Kanununun 55. maddesinde, taşıtın sahibi olmak, sorumluluk için bir unsur olarak sayılmadığından mümeyyiz davalının, olaydan çok önce taşıtın noterlikce düzenlenen 7.10.1968 günlü resmi senetle satılarak alıcılarına teslim edilmiş olması nedeniyle mücerret sahibi bulunmadığından sözederek husumetin kendisine yöneltilmesinin yolsuzluğu hakkındaki temyiz itirazı yerinde ve kabule şayan değildir.

Ancak, Borçlar Kanunun 55. maddesi hükmü gereğince mümeyyiz davalının zarardan sorumlu tutulabilmesi için olayda % 80 kusurlu bulunan (27 AC 761) plaka sayılı kamyonun şoförünü istihdam ettiğinin subutu lazımdır. Genel olarak, zarar yapan kimsenin hizmetinden yararlanan, ona bu hizmetinde emir ve talimat veren ve onu denetlemek durumunda bulunan kimse istidam eden ise de, olay Trafik Kanundaki hükümlere göre işletilen bir taşıtın şoförü tarafından yapıldığı cihetle istihdam ilişkisinin de bu kanun hükümleri çerçevesinde saptanması gerekir.

O halde, 6085 Sayılı Karayolları Trafik Kanununun 17,19,21 ve 51. maddeleri hükmü gereğince, (27 AC 761) plaka sayılı taşıtın:

a) Trafiğe çıkabilmesi için kim tarafından ve hangi tarihte trafik şubesine kayıt ve tescil ettirildiğinin,

b) Trafik ruhsatnamesi ve çalışma karnamesinin kime ve hangi tarihte verildiğinin ve bunlarda yazılı bilgilerden herhangi birinde değişiklik olmuşsa hangi tarihte olduğu ve kim tarafından bildirildiğinin,

c) Zorunlu mali sorumluluk sigortasının kimin üzerinde olduğunun,

İlgili trafik şube müdürlüğünden ve ayrıca, 197 Sayılı Motorlu Kara Taşıtları Vergisi Kanunu hükümleri gereğince de, sözü edilen taşıtın vergi hükümlüsünün kim olduğunun ilgili vergi dairesinden sorulmak suretiyle saptanması,bu kayıt ve belgelerde mümeyiz davalı şirket yazılı ise, taşıtı işleten ve şoförü istihdam eden olarak kabulü gerekeceğinden, kendisine, aksini aynı kuvvetteki yazılı belgelerle kanıtlama olanağının tanınması ve sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile mümeyyiz davalının tazminata mahkum edilmesi doğru görülmemiştir.

SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle mümeyyiz davalının temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, (1.000) (1.000) lira duruşma vekillik ücretinin davacılardan alınarak, davalı Hamdi Oğulları Kollektif Şirketine verilmesine ve ödediği temyiz peşin harcının isteği halinde temyiz edene iadesine 24.2.1975 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972