DAVA : Taraflar arasındaki davadan dolayı Ankara As. 11. Hukuk Hakimliğince verilen 23.1.1974 tarih ve 446/65 sayılı hükmün temyizen tetkiki davalılar tarafından istenmiş olmakla davalı A. Keskin'in duruşma talebine binaen duruşma için tayin edilen 10.9.1974 gününde davalı F. Eşiyok avukatı İ.H. Yücel ile diğer davalı A. Keskin gelip davacı ve avukatı tebligata rağmen gelmediğinden temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve hazır bulunan davalı A. Keskin ve diğer davalı avukatı dinlendikten sonra gereği konuşulup düşünüldü:

KARAR : Davacı kendisine ait taksi otusunu 5.3.1970 tarihli noter senedi ile ve mülkiyeti mahafaza kaydı ile (32.000) lira bedele davalılara sattığını, ayda (1.000) lira olmak üzere 32 adet bono tanzim edildiğini, davalıların 7 adet bonoyu ödediklerini ancak 10.12.1970 vadeli ve ondan sonraki 76 adet bonoyu ödemediklerini, ihtarnamelerin sonuç vermediğini, vadesi gelmeyen taksitlerin de muacceliyet kesbettiğini oto üzerine tedbir koydurduklarını, davalıların otoyu dava tarihine kadar bir yıl üç ay süre ile çalıştırdıklarını günde net 50 liradan (22.500) lia istifade sağlamış olduklarını, otonun kullanılmasından dolayı (5.000) lira kıymet kaybı olduğunu belirterek, aktin fesih ile mülkiyetin mahfuz tutulması sebebiyle otonun kendisine iadesini, ödenen (7.000) liranın mahsubu ile bakiye (20.500) liranın oto geliri ve kıymet kayıbı olarak faizi ile davalılardah tahsilini talep ve dava etmiştir.Davalılardan A. Keskin savunmasında, otoyu (43.000) liraya aldıklarını, (11.000) lirasını peşinen ödediklerini, (7.000) lirasını da bonolar mucibi ödediklerini halen (25.000) lira borçları kaldığını, vasıtanın birçok parçasını değiştirip (15.000) lira masraf yaptıklarını, vasıtada değer kaybı olmayıp bilakis kıymet kazandığını ve (75.000 - 80.000) liralık kıymete ulaştığını, vasıta sık sık arıza yaptığından günlerce tamirde beklediğini ileri sürmüştür.

Diğer davalı süresinde cevap vermediğinden münkir sayılmıştır.

Mahkemece, bilirkiiş raporuna dayanılarak taraflar arasındaki satış aktinin feshine otonun davacıya teslimine, (15.600) lira kar karşılığı alacağın 10.6.1971'den % 5 faizi ile davalılardan tahsiline fazla talebin reddine karar verilmiştir.

Hüküm, davalılar tarafından temyiz edilmiştir.

Borçlar Kanununun 222. ve 223. maddeleri gereğince taskitle satım dolayısıyla malın geri alınabilmesi, satışın mülkiyeti muhafaza şartı ile satım aktinde belli şeklin gerçekleşmesini muteberlik için bir unsur olarak kabul etmiştir. Bu şekil, M.K. 6688. maddesinde gösterilmiştir. 19.4.1944 tarih ve 36(14 sayılı içtihadı birlişterme kararında da bu aktin vücut bulması olanağı açıklanmıştır. Kökleşmiş Yargıtay İçtihatlarına göre akitte mülkiyeti mahafaza şartı gerçekleşmezse menkul satışı olarak kabul edilmek gerekir. Davacı mülkiyeti muhafaza şartına dayandığına göre aktin niteliğinin mahkemece re'sen incelenmesi lazımdır.

Borçlar Kanununun 224. maddesi hükmüne göre olayda taksitli satıma rağmen senedin bakiyesinin tamamının muacceliyet kesbetiği anlaşılmaktadır. Ancak davacı aktin feshini ve malın iadesini istemiştir.

Taraflar arasındaki uyuşmazlıkla Borçlar Kanununun 211. maddesinin son fıkrası gereğince satılanı istirdat edilebilmesi için aynı maddede gösterilen biçmde alıcının temerrüt etmiş olması gerekir. Olayda mülkiyeti mahfaza şartının gerçekleşmesi, aranmalıdır. Aksi takdirde satıcı ödenmeyen bedelin tahsilini isteyebilir.

Yukarıda açıklandığı gibi muktazi inceleme yapılmadan aksik inceleme ile kara verilmesi doğru değildir.

2 - Sureti kabule göre de, değer kaybı olmadığı tesbit edildiğinden, davacı kullanmadan mütevellit yalnız münasip bir ücret yani kira bedeli isteyebilir.

Davalıların ödediğinde uyuşmazlık bulunmayan (7.000) liranın mahsup edilmemiş olması da doğru görülememiştir.

Davalıların idida ettikleri Ankara Asliye 2. Hukuk Mahkemesinin 971/659 sayısında kayıtlı dosyadaki faydalı masraf belgelerinin de nazara alınması icap eder.

SONUÇ : Yukarıda yazılı nedenlerle davalıların temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, ve (1.000) lira duruşma vekillik ücretinin davacıdan alınarak davalı Fahri'ye verilmesine, ödediği temyiz peşin harcının isteği halinde temyiz eden davalıya iadesine, 10.9.1974 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972