DAVA : Davacı, iş kazasında yaralanan sigortalı işçi için yapılan harcamalar üzerine uğranılan Kurum zararının rucuan ödetilmesini istemiştir.

Mahkeme, davanın reddine karar verimiştir.

Hüküm, davacı avukatı tarafından temyiz edilmiştir.

KARAR : Türk Ulusu adına yargı yetkisini kullanan Yargıtay 10.Hukuk Dairesinin Başkanı Mustafa Çenberci ve Üyeleri Fahrettin Uluç, Abdi Güngör, İdris Gürsoy ve Turgut Uygur'un katıldığı 6.6.1974 tarihli oturumda Tetkik Hakimi Ahmet Kapusuzoğlu tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan ve temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi :

KARAR : 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu'nun olaya uygun düşen 26ncı maddesine göre, işveren işçilerin sağlığını koruma ve iş güvenliğile ilgili mevzuat hükümlerine aykırı hareketi sonucunda husule gelen iş kazasına ilişkin sigorta olayının doğurmuş bulunduğu zarardan sorumludur. Anılan mevzuat hükümleri çerçevesinde, İş Kanununun 73. ve ardından gelen maddeleriyle, İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü Hükümlerinin dahil bulunduğu açıktır. Özellikle İş Kanununun 73 üncü maddesi hükmüne göre işveren işyerinde işçilerinin sağlığını ve iş güvenliğini sağlamak için gerekli olanı yapmakla yükümlü tutulmuştur. Bu hükmün ise yerleşmiş kötü alışkanlık ve geleneklerin dışında tamamen nesnel olarak değerlendirilmesi gereği ortadadır.

Şu duruma göre, memleketimizde inşaatlardaki fiili durum ne şekilde olursa olsun, bir tedbirin alınması işçinin güvenliği yönünden şayet gerekli ise, işverenin bunu almaması durumunda sorumlu tutulması sözü edilen maddenin açık hükmü gereğidir. Bu konuda mevzuatta bunu öngören açık bir hüküm bulunmasa dahi durum böyledir.

Bundan başka, 506 sayılı Kanunun 26 ncı maddesi çerçevesinde işverenin sorumluluk durumunu saptamak için, mahkemece yapılacak ilk iş, sorumluluğa etkili tüm maddi olgu ve durumların bizzat tesbitidir. Bilirkişinin sorumluluk durumunun incelenmesinde ise, İş Güvenliği mevzuatının gözönünde tutulması zorunluluğu tartışmasızdır.

Gerçekten maddi olgu ve durumların kanıtlanmasının kural olarak bilirkişinin takdirine bırakılmasına cevaz yoktur. Zira, bu yön hukuksal nitelik taşıyıp asıl olarak mahkemenin ödev alanına girer. Öte yandan bilirkişi incelemesini, kişisel anlayışına göre değil 506 sayılı Kanun'un 26 ncı maddesinde açıkca belirtildiği üzere İş Güvenliği mevzuatı hükümlerini gözönünde tutmak suretiyle yapmak zorundadır. Bu esasa uymayan, daha açık bir anlatımla, bilirkişinin, İş Güvenliği mevzuatını gözönünde tutmayarak salt kendi anlayış ve tercihi içerisinde yapılmış incelemeleri kapsayan bilirkişi raporu hükme dayanak kılınamaz.

Bu olayda iş kazası 15.8.1969 tarihinde vukubulmuştur. Sigortalı işçinin 1950 doğumlu olup olaydan birkaç gün önce işe girdiği yönleri de davada uyuşmazlık konusu teşkil etmemektedir. Olayı izleyen günlerde işyerinde inceleme yapan İş Güvenliği Müfettişi tarafından düzenlenen rapor ile sigorta müfettişi tarafından düzenlenmiş tutanak ve raporda, değerleriyle birlikte bu yönler -belirli ve somut olaylar ve durumlar olarak- değerlendirilmesi suretiyle işverenin zarardan sorumlu tutulması gerektiği belirtilmiştir.

506 sayılı Kanunun 130 uncu maddesine göre Kurum'un teftişe yetkili memurlarının bu Kanunun uygulanması bakımından, İş Kanunu'nda belirtilen teftiş, kontrol ve denetleme yetkisi tanınmıştır. İş Kanunun 89 uncu maddesinin son fıkrası hükmüne göre, iş hayatını özleme, denetleme ve teftişle yetkili memurlar tarafından tutulan tutanaklar tersi kanıtlanıncaya kadar geçerlidir. Davada anılan tutanak ve raporların tersi mahkemece saptanmamıştır.

Kaldı ki, sigortalı işçinin olayın hemen arkasından vermiş olduğu ifade her türlü etkinin dışında sayılması gerekeceği için, sonradan alınmış ifadesine karşı inandırıcı oluşu bakımından belli bir üstünlüğü haizdir.

Nihayet, sözü edilen tutanak ve raporlar bağlayıcı nitelik ve güçte kabul olunmasalar bile, bunların yargılamada ve hükümde gözönünde tutulmalarını önleyici maddi ve hukuki bir engelden de söz edilemez.

İşyerinde sigortalı işçinina bindiği duvar inşaat vincine binmenin tehlikesi konusunda uyarıcı bir levha bulunmadığı anlaşılmaktadır. Böyle bir uyarıcı levha dışında dahi işçilerin tehlikeye karşı uyarıldıkları işverence iddia ve özellikle isbat olunmamıştır.

Burada işçilerin işyerinde duvar inşaat vincine binmelerinin tehlikeli bulunduğu bu nedenle, uyarılmalarının ve hatta vince binmelerinin önlenmesinin gerekli bir tedbir olduğu yönleri de belirtilmelidir.

Açıklanan bu maddi ve hukuki olguları gözönünde tutmayan ve bu konuları tartışma gereği duymayan bilirkişi raporuna karar verilmesi isabetli sayılamaz.

O halde, bu yönleri hedef tutan temyiz itirazları kabul olunmalı ve hüküm bozulmalıdır.

SONUÇ : Temyiz olunan hükmün yukarıda gösterilen nedenlerle BOZULMASINA, oybirliğiyle karar verildi.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972