 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
10. Hukuk Dairesi
E: 1974/199
K: 1974/1274
T: 24.01.1974
DAVA : Sporcular, 506 Sayılı Yasa'nın 5 nci maddesinin 9 ncu bendi gereğince kapsam dışı olduğundan M.i. Kulübünün kanun kapsamına alınması işleminin iptali isteğine ilişkindir.
Mahkeme, Davacı M.İ. Kulübünün, 506 Sayılı kanun kapsamına alınması işleminin iptali isteğinin reddine ve futbol oynıyan sporculara ödenen paraların ölçümlemeye dahil edilmemesi gereğinin tesbitine karar vermiştir.
Hüküm, davalı Avukatı tarafından temyiz edilmiştir.
Türk Ulusu adına yargı yetkisini kullanan Yargıtay 10 ncu hukuk dairesinin başkanı M.Ç. ve Üyeleri A.G., N.İ., İ.O. ve T.U.'un katıldığı 24.1.1974 tarihli oturumda dosya raportörü M.H.Y. tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan ve temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi:
KARAR : 1 - Dosyadaki yazılara, toplanan delillere ve hükmün dayandığı gerektirici sebeplere göre davalı Kurum'un sair temyiz itirazları yerinde değildir.
2 - Davada söz konusu edilen futbolcuların bu işi meslek edinmiş kimseler, uygulamadaki deyimiyle, "profesyonel futbolcular" oldukları yönü uyuşmazlık nedenleri arasında yer almamaktadır. Uyuşmazlığın temeli, futbolu meslek edinmiş ve bir Kulüp'e bağlanmış kimselerin 506 Sayılı Sosyal Sigortalar kanunu açısından "sigortalı" sayılıp sayılmayacakları noktasında toplanmaktadır.
Anılan Kanun'un 2 nci maddesi hükmüne göre, "bir hizmet aktine dayanarak, bir veya birkaç işveren tarafından çalıştırılanlar, bu kanuna göre sigortalı sayılırlar". Borçlar Kanunu'nun "hizmet akdi" ni tanımlayan 313 ncü maddesinde ise, "hizmet akdi, bir mukaveledir ki onunla işçi, muayyen veya gayrımuayyen bir zamanda hizmet görmeyi ve iş sahibi dahi ona bir ücret vermeyi taahhüt eder" şeklinde açıklanmıştır.
Şu duruma göre, hizmet akdi süresi ister belirli olsun, isterse belirli olmasın işgücünü sunan kimse ile bunu kabul eyleyen kimse ya da kimselerin irade bildirimlerinin birleşmesinden oluşmakta ve "zaman" ve "bağımlılık" unsurları, bu sözleşmenin ayırıcı özellikleri olarak belirlemektedir. Yasa, hizmet akdinin varlığı yönünden, karşı tarafa sunulan işgücünün mutlaka bedensel bir nitelik taşımasını aramamaktadır; işgücünün düşünsel, bilimsel ya da artistik bir nitelik göstermesi de mümkündür. Gerçekten burada önemli olan, faaliyetin türü değil, belki de hukuksal bir değer taşıması ve yabancı bir gereksinmenin giderilmesine yönelmesidir.
Bu bakımdan, anılan nitelikteki futbolcuların kulüpleri arasındaki sözleşme ilişkisi, belirgin olarak, hizmet akdine dayanmaktadır. Dairemizin 19.1.1974 tarih ve 1296 E., 594 K. Sayılı kararında yer almış olan bu görüş, bilimsel eserlerde de benimsenmiştir.
O halde, profesyonel futbolcular, SSK'nun 2 nci maddesi gereğince " sigortalı" sayılmalıdırlar. Hatta, bunların her zaman için karşı karşıya kaldıkları tehlikelerin önemi, toplumsal yönden Sosyal sigortadan özellikle yararlanmalarını zorunlu kılar. Günlük basına yansıyan bazı olaylar, bu zorunluğu hiçbir kuşku ve duraksamaya yer bırakmıyacak açıklıkta ortaya koyacak niteliktedir. Nihayet Sosyal Sigortalar Kanununda, açık ya da üstü kapalı bir biçimde profesyonel futbolcuların kanun'un kapsamı dışında tutuldukları yollu bir hüküm de yer almış değildir.
Mahkemece, bu yönler gözönünde tutulmaksızın aksi görüşün benimsenmesi, usule ve yasaya aykırıdır.
SONUÇ : Temyiz olunan hükmün gösterilen sebepten BOZULMASINA, bozmanın niteliğine göre Avukatlık parasına ilişkin temyiz itirazının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, 24.1.1974 gününde oybirliğiyle karar verildi.