 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
Hukuk Genel Kurulu
E:1973/652
K:1974/27
T:23.01.1974
ÖZET: Kamulaştırma bedelinin artırılması davasına konu olan taşınmaz malın, kamulaştırma tarihinden sonra ve tebliğ tarihinden önce şehir imar planı içine alındığı ve bu suretle arsa niteliğini kazandığı anlaşılmasına ve kamulaştırma tarihi ile tebliğ tarihi arasında bir yıldan fazla zaman geçmiş olmasına göre mahkemece tebliğ günündeki kıymetin esas alınmasında ve buna dayanılarak kamulaştırma bedelinin artırılmasında isabetsizlik yoktur.
(6830 s. İstimlak K m. 15/7)
(1319 s. Emlak Verg. K m. 12)
Ankara Üniversitesi Adana Ziraat Fakültesi için 68 numaralı parsel 70 kuruştan kamulaştırılmıştır. Davacı kamulaştırma bedelinin metrekaresinin 570 kuruşa çıkartılmasını ve 7775 liranın tahsilini talep ve dava etmiştir.
Mahkeme bilirkişiler tarafından verilen 3 rapora göre taşınmazın metrekaresini 370 kuruşa çıkartmıştır.
5. Hukuk Dairesi bu kararı (kamulaştırılan taşınmaz mal kayden tarladır. Herhangi bir taşınmaz malın arsa vasfını iktisap edebilmesi o taşınmaz malın belediye sınırları içinde olması ve imar sahasına dahil edilmesiyle mümkündür. 1319 sayılı Kanunun 1610 sayılı kanunla değişik 12. maddesinde de aynı esas kabul olunmuştur. Adana Belediyesinden gelen cevabı yazıda dava konusu taşınmaz malın belediye sınırı dışında bulunduğu, imar planında Ziraat Fakültesi tesisleri sahası olarak ayrıldığı bildirilmektedir. Dava konusu yer belediye sınırları dışındadır. Kaldı ki özel imar planı da kamulaştırmadan sonra yapıldığı temyiz dilekçesine ekli belediye başkanlığı yazı örneğinden anlaşılmaktadır. Bir yerin değeri biçilirken kamulaştırma günündeki durumu gözönünde bulundurulması gerekir. Sonradan yapılacak değişiklikler değere etkili olamaz. Bu yönler düşünülmeden dava konusu yerin arsa niteliğinde 33 il görülerek bilirkişilerce değer biçilmesi ve hükme bu raporların dayanak tutulması usul ve yasaya aykırı) olduğundan bahisle bozmuştur.
Mahkeme :kamulaştırmayla tebligat arasında 16 aylık bir süre geçtiğini tebliğ tarihine göre taşınmaza değer biçilmiş olduğunu bu nedenle tarla olarak değerlendirilmesinin adaletsiz olacağını ileri sürerek eski kararda direnmiştir.
Temyiz eden: Ankara Üniversitesi Adana Ziraat Fakültesi Dekanlığı adına Av. P. K.
Duruşma yapılması için tayin olunan 19/12/1973 Çarşamba günü temyiz eden davalı taraf adına Av. M. Ç. ile karşı taraf Av.İ. S. geldi.
Temyiz dilekçesinin süresinde verilip kaydedildiği incelenerek anlaşıldı.
Hukuk Genel Kurulunca duruşmaya gelen taraf vekillerinin sözlü açıklaması dinlendikten sonra vaktin yetersizliğinden ötürü işin karara bağlanmasının başka bir güne bırakılması uygun görüldü.
Bugün Genel Kurulunca dosyadaki kağıtlar okunup iş anlaşıldıktan sonra gereği görüşüldü:
Davacıların murisine ait 68 kütük, 9 pafta 68 no. lu parsel Ankara Üniversitesi adına Ziraat Fakültesi için kamulaştırılmıştır.
Davacalar 14/10/1970 tarihinde kamulaştırma bedelinin 8100 liraya iblağına ve 7075 liranın tahsiline karar verilmesini istemişler, mahkemece istimlakin tebliğ tarihi gözönüne alınarak o günkü değer üzerinden hüküm verilmiştir.
6830 sayılı Kanunun 122 sayılı Kanun ile değiştirilen 15. maddesinin 7. fıkrası hükmüne göre kamulaştırma kararı hak sahipleme bir yıl içinde tebliğ edilmediği takdirde taşınmaz mala değer biçilmesinde tebliğ tarihinin esas tutulacağı öngörülmüştür.
Dosyadaki belgelere göre taşınmaz Adana tl İdare Kurulunun 31/5/1969 tarih ve 1330 sayılı karariyle kamulaştırılmış ve bu karar hak sahiplerine 30/9/1970 gününde tebliğ edilmiştir. Aradan bir seneden fazla zaman geçtiği cihetle tebliğ tarihindeki kıymetinin esas alınmasında bir isabetsizlik yoktur.
Taşınmazın, kamulaştırma tarihinden sonra ve tebliğ gününden evvel şehir imar planı içine alındığı ve bu suretle arsa durumu özelliğini taşıyan taşınmazın şehir imar planı içine alınmakla da ta en arsa niteliğini kazandığı anlaşılmıştır. Bu hususa dair mah enin takdirinde de bir usulsüzlük görülmemiş ve aksi düşünce çoğunlukça benimsenmemiştir.
Sonuç: Yukarıda açıklanan nedenlerle direnme uygun bulunduğundan direnmeye yöneltilen temyiz itirazlarının reddiyle hükümdeki diğer cihetlerin tetkiki için dosyanın 5. Hukuk Dairesi Başkanlığına gönderilmesine,davacı vekili için takdir olunan 1000 lira avukatlık parasının davalıda masına 23/1 / 1974 gününde oyçokluğuyla karar verildi.