Hukuki.NET


Yargıtay içtihatları bölümü

Yargıtay Kararı

 


T.C.
YARGITAY
Hukuk Genel Kurulu
E:1973/133
K:1974/342
T:05.04.1974
* TOPRAK MAHKEMELERİ GÖREVSİZLİK KARARLARI
* KAMU DÜZENİ
* KAZANILMIŞ HAK
ÖZET : 1-1757 sayılı yasa, 4753 sayılı yasa ile ek ve tadillerini kaldırdığından toprak mahkemelerinin görevleri de sona ermiştir.
2 - Yargı kuruluşlarının görevleri kamu düzeni ile ilgilidir. Mahkemeler arasındaki görev bölümü, tarafların hukuksal durumlarını güvence altına alır. Usule ilişkin değişiklikler, hakların da. ha iyi korunacağı düşüncesine dayanır. Aksine bir hüküm bulunmadıkça bu değişiklikler, yasanın yürürlüğe girmesiyle uygulanırlar ve daha önce açılmış davalarda da geçerli olur.
3 - Kamu düzeni kavramı, kazanılmış hak düşüncesine yer vermez. Bozmadan sonra dahi görev yönü mahkemece gözönünde tutulur.
(1757 s. TTRef. K m. 235/a)
(4753 s. Çiftçiyi Topraklandırma K m. 27)
(5572 s. Gezici Mahkemelerin Kaldırılması Hk. K.))
(5613 s. Toprak ve İskan İşleri Genel Müdürlerinin Birleştirilmesi Hk. K m. 6)
Taraflar arasındaki davadan dolayı yapılan yargılama sonunda; Polatlı Asliye Hukuk Hakimliğinden verilen 26.11.1970 gün ve 603/1019 sayılı kararın incelenmesi davalılar vekili tarafından istenilmesi üzerine Yargıtay 5. Hukuk Dairesinin 24.3.1972 gün ve 2539/3114 sayılı ilamıyla bozulmasına karar verilip yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sonunda; bazı sebep ve düşüncelerle önceki hükümde direnmeye karar verilmiştir.
Temyiz eden: Davalılar vekili Av. M. Ç.
Hukuk Genel Kurulunca incelenerek direnmeyi kapsayan son hükmün süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:
Mahkemece davaya toprak mahkemesi sıfatıyle bakılmıştır. Bu mahkemeler 16.11.1945 günlü ve 4753 sayılı Çiftçiyi Topraklandırma Kanununun 27. maddesi hükmü ile kurulmuş olup sonradan 5572 sayılı kanun ile toprak mahkemelerinin gezici olanlarının ayrık durumlarda kurulabilmesi ve genel mahkemelerin 5613 sayılı kanunun 6. maddesi hükmünce iskan mevzuatının uygulanmasından doğan davalara toprak mahkemesi sıfatı ile bakması esası kabul edilmiştir. 25.6.1973 günlü ve 1757 sayılı Toprak ve Tarım Reformu Kanununun 235. maddesinin (a) bendinin "4753 sayılı Çiftçiyi Topraklandırma Kanunu ile ek tadilleri yürürlükten kaldırılmıştır." biçimindeki hükmü ile söz konusu mahkemeler kaldırılmış bulunmaktadır. Özetlenen bu duruma göre doğrudan doğruya kamu düzenini ilgilendiren yargılama teşkilatı ve göreve ilişkin bir hususta yasada değişiklik yapılmış olmaktadır. Mahkemeler arasındaki görev bölümü tarafların hukuksal durumlarını güvence altında bulundurma gayesine yöneldiği gibi, usule ilişkin konularda gerçekleştirilen değişiklikler de kişilerin haklarının yeni düzenlemelerle öncekinden daha iyi bir biçimde korunacağı düşüncesine dayanır. Bu değişiklikler aksine özel bir hüküm bulunmadıkça yasanın yürürlüğe girmesiyle etkilerini derhal gösterirler, yeni yasanın yürürlüğe girişinden önce açılmış veya yeni açılacak bütün davalarda uygulanırlar. Burada şu yön de ayrıca belirtilmelidir ki, göreve ilişkin bulunan hususların mahkemece yargılamanın her safhasında duruşmanın bittiği bildirilinceye kadar resen gözönünde tutulması gerekir ve kamu düzeni kavramı görev konusunda kazanılmış hak düşüncesine yer vermez; bunun sonucu olarak mahkeme kararının Yargıtay tarafından herhangi bir nedenle bozulmasından sonra, bozma kararına uyulmakla yargılama yeniden başlayacağından görev yönünün yargılamanın bu safhasında dahi gözönünde tutulması zorunludur.
O halde, yukarıda açıklanan hukuki esaslar uyarınca, Toprak Mahkemeleri kaldırılmış bulunmasına göre görevsizlik kararı verilmesi gerekir. Bu nedenlerle direnme kararı görev yönünden bozulmalıdır. Yoksa nedenine göre diğer yönlerin incelenmesine yer görülmemiştir.
Sonuç: Temyiz itirazlarının kabulü ile direnme kararının yukarıda açıklanan nedenlerle görev yönünden HMUK.nun 429. maddesi uyarınca BOZULMASINA, bozma nedenine göre diğer yönlerin incelenmesine yer görülmediğine 5.4.1974 gününde oybirliğiyle karar verildi.
İçtihat:
Hukuk Forumlarından Seçmeler
  • Clicking Here TLO lookup 
  • 02.05.2025 08:42
  • 2. küçük dairemde kira artış anlaşmazlığı 
  • 29.04.2025 15:42
  • Sözleşmede anarak whatsapp yazışmalarının yasal bildirim kanalı ilan edilmesi. 
  • 29.04.2025 00:17
  • Sözleşmedeki "görüş alınarak" ifadesi, görüşü alınan tarafa eylemi engelleme hakkı verir mi? 
  • 29.04.2025 00:03
  • [Babalık davaları] Evlat edinilen çocukların eski baba adı değişimi hk. 
  • 27.04.2025 11:06


    Yeni Mevzuat

  • KDV Filo Kiralama Şirketleri (Fleetcorp) Borçlarını Devir ALan Varlık Yönetim Şirketleri 

  • Filo Kiralama Şirketlerinin Borçlarının Varlık Yönetim Şirketlerine Devri Halinde KDV 

  • Trafik kazasında kusuru olmayan alkollü sürücüye kasko hasarı ödenir 

  • Keşide tarihinin tahrif edildiği ve ibraz sürelerinin geçtiği çekler Borçlu olunmadığının Tespiti 

  • İkinci Nesil İnternet Sitelerinin Hukuki Statüsü 




  • YARGITAY KARARLARI :
    İçtihat Arama motoru anasayfa   2007   2006   2005   2004   2003    2002    2001    2000   1999    1998    1997    1996   1995   1994   1993    1992    1991    1990    1989    1988    1987    1986    1985    1984    1983    1982    1981    1980    1979    1978    1977    1976    1975    1974    1973    1927-1972

    Diğer Bölümlerimiz +
    Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

    İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini