 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
4. Hukuk Dairesi
E: 1973/3728
K: 1974/16536
T: 04.12.1974
DAVA : Davacı avukatı, müvekkillerinin davalıda ölüm yardımından 22.500 lira alacağı olduğunu ileri sürerek alınmasını istemiştir.
Yapılan yargılama sonunda: 22.500 liranın davalıdan alınarak davacılara kararda gösterilen miktarlarda ödenmesine karar verildiğine ilişkindir. Temyiz eden: Davalı avukatı.
Temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosya incelendi gereği konuşuldu:
KARAR : 1 - Uyuşmazlık Etibank memurları yardımlaşma adi ortaklığının ortağı bulunan davacıların miras bırakanın ölümü ile ödenmesi gerekli ölüm yardımından doğmuştur.
Miras bırakan Etibank'ta memur olup zimmetine para geçirmiş ve intihar etmiştir. Zimmete geçirilen yarım milyona yakın paranın ödetilmesi bankaca mirasçılardan istenmiş fakat tereke borca batık olduğundan miras red edilmiş sayılacağı saptanarak red edilmiştir.
Davacılar, bu dava ile, mirasın red edilmiş sayılmasının ortaklıktan alınacak ölüm yardımının verilmesini etkilemiyeceğini ileri sürmektedir. Davalı banka memurlar ortaklığınca ödenmesi gereken yardım alacağına mahsuben kendisine verilmesini istediğine göre bankanın muarazası vardır. O halde muaraza yönünden husumetin kabulü doğrudur.
2 - Davacıların miras bırakanının ortak bulunduğu yardımlaşma ortaklığı sosyal amaçla kurulmuştur. Miras bırakan bu dernekte ortaktır. Ancak erteleyici koşulun dernek tüzüğüne göre ne yolda gerçekleşeceği belli olmadığına göre miras bırakanın mal varlığında ekonomik bir değer değil, yardıma ilişkin koşulun ileride gerçekleşmesi halinde istenebilecek bir hakka ilişkin (yetki) vardır. Bu hak ve yetki efektif bir değer ifade etmediğinden ve ekonomik yarar erteleyici koşullardan biri olan ortağın ölümü ile doğmuş ve gerçekleşmiş olduğundan memurlar ortaklığının tüzüğe göre memurlara ödenmesi gereken tutar ölen memurun mirası değildir. O halde mahkemenin bu yoldaki kararı doğrudur.
3 - Etibank'la orada çalışan memurların ortaklığı, ölüm yardımını ödeyecek olan tüzel kişilik ayrı tüzel kişilik olan varlıklardır. Etibank davacılara memurlar ortaklığının ödemekle yükümlü olduğu ölüm yardımını ödeme borcu altında değildir. O halde davada Etibank'a karşı ödetme isteğinin reddi ve ödetme davasının memurlar ortaklığına yöneltilebileceğinin kabulü gerekir. Bu yönün düşünülmemesi bozmayı gerektirir.
SONUÇ : Temyiz olunan kararın yalnız 3. benddeki nedenle BOZULMASINA ve peşin ve harcın istek halinde geri verilmesine 4.12.1974 gününde oybirliğiyle karar verildi.