 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
12. Hukuk Dairesi
E: 1973/376
K: 1973/605
T: 30.01.1973
DAVA : Alacaklı Beko Ticaret A.Ş. ile Borçlu Bekir Eliaçıklar'a müteallik olmak üzere (İSTANBUL) 6. İcra Hakimliğinden verilen 8/9/1972 tarih ve 2467 - 680 sayılı kararın ONANMASINI mutazammım 13/11/1972 tarih ve 10521 - 10792 sayılı daire ilamının müddeti içinde tashihan tetkiki alacaklı vekili tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye 8/1/1973 tarihinde gönderilmiş olmakla okundu ve gereği görüşülüp düşünüldü:
Kollektif Şirket aleyhindeki takip semeresiz kalmış veya şirket herhangi bir sebeple sona ermiş olmadıkça şirket borcu için ortaklar aleyhine dava veya takip açılamaz. Ancak; bu durum, ortakların şahsi mallarına ihtiyati haciz konmasına mani değildir. Bu suretle konulan ihtiyati hacizler hakkında, İ.İ. Kanunununun 264 ncü maddesinin birinci fıkrasında gösterilen müddetler birinci fıkranın 2 nci cümlesi hükmünce, ortağa karşı dava veya takibe başlama yetkisi doğduğu tarihten itibaren işlemeye başlar. Aynı maddenin 4 üncü fıkrasında; alacaklı bu müddetleri geçirirse davasından veya takip talebinden vaz geçerse veyahut takip talebi kanuni sürelerin geçmesi ile düşerse veyahut dava dosyası muameleden kaldırılıp da bir yıl içinde yenilenmezse veya davasında haksız çıkarsa ihtiyati haciz hükümsüz kalır. ilgilerin istemeleri halinde keyfiyet lazım gelenlere bildirilir.
264/4 ncü madde metninden anlaşılacağı gibi; müddetlerin geçmesiyle ihtiyati haciz kendiliğinden düşer. Hakimin bu hususu tespit eden kararı ihdası değil izhari nitelik taşır. Yani, ihtiyati haczin düşmüş olduğunu tespit ve izhardan ibarettir. Kendiliğinden kalkan haczin bu durumunun tespiti ve ilgililere duyurulması isteği bir süreye bağlı değildir. Bu noktaya değinen karar düzeltme isteği yeride görülmedi. Ancak;
5/6/1970 gününde kollektif şirketin bil'umum mallarından borcu karşılar miktarının haczine karar verilerek gerekli işlemlere tevessül edilmiş, 8/6/1970 gününde menkul haczine gidilmiş ise de haciz kaabil mal bulunmamış, haciz için tapu idaresine yazılan müzekkereye ancak 3/7/1970 tarihinde, şirketin taşınmazları bulunmadığı ve bu nedenle haczin uygulanmadığı cevabı verilmiştir. Şirketin haczinin tahakkuk ettiği bu tarihten itibaren 264 ncü maddede yazılı süre geçmeden, yani 7/7/1970 gününde, 179. maddeye tevfikan şerik aleyhine takibe geçilerek ödeme emri tebliğ ettirilmiştir. (menkul mal) Bulunmadığını tesbit eden ve diğer malların ademi mevcudiyeti hakkında kesin bir delil sayılamayan tutanak şirketin aczini göstermeyeceğinden müddetin hesabında bunun mebde tutulması yanlışsa bu noktaya değinen karar düzeltme isteği yerindedir. 13/11/1972 tarihli, 10792-10521 sayılı Yargıtay onama ilamı hükmü kaldırılarak mercii kararının yukarıda yazılı nedene hasren İ.İ.K. 366 ve H.Y. U.K. 428. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), 30/1/1973 gününde, oybirliğiyle karar verildi.