 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
11. Hukuk Dairesi
E: 1973/4908
K: 1973/5269
T: 31.12.1973
DAVA : Taraflar arasındaki davanın Konya As 3. Hukuk Hakimliğince görülerek sabit olmayan davanın reddine dair verilen 20.9.1973 tarih ve 387/725 sayılı hükmün duruşmalı olarak temyizen tetkiki davacılar avukatı tarafından istenmiş olmakla duruşma için tayin edilen günde davacılar avukatı Salih Türkmen gelip davalı ve avukatı tebligata rağmen gelmediğinden temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve hazır bulunan taraf avukatı dinlendikten sonra, vaktin darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması başka güne bırakılmıştı. Bu kerre dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği konuşulup düşünüldü:
KARAR : Davacılar, "yüksek mühendis Osman Torun ve ortakları Maksel Kollektif Şirketi" ortağı iken 13.2.1967 de ölen M....K....mirasçılarıdır. Şirket ortaklarından O....T... 1971 yılında düzenlediği her biri 40.000 liralık 15.9.1971 vadeli iki adet davalı lehine verilen senet sebebiyle ölen ortağın mirasçıları olan davacılar aleyhine yapılan icra takibi nedeniyle borçlu olmadıklarının tesbiti istenmektedir.
Ticaret Kanununun 185 ve Borçlar kanununun 535. maddesinin 2. fıkrasında kaydedildiği üzere, mirasçılarla şirketin devam edeceğine dair mukavelede bir kayıt yok ise, bir ortağın ölümü halinde kollektif şirket sona erer. Kollektif şirketin sona ermesini önlemek için mirasçılar ile kalan ortakların şirketin devamı konusunda anlaşmaya varmaları ve devam kararının geçerli olabilmesi için, kalan ortakların oybirliği, şarttır.
Kural olarak rıza ile şirketin devamı mümkün değildir. Ticaret Kanununun 195. maddesinin 1. fıkrasında yazılı olduğu ve Borçlar Kanununu 535. maddesinin 2. fıkrasında da teyit edildiği üzere oybirliği hasıl olmazsa şirket sona erer. Ölüm halinde tescil ve ilan dilekçesi kalan bütün ortaklar ile mirasçılar tarafından müştereken imzalanır. (Ticaret Kanunu madde 201 fıkra 1,192 fıkra 2)
Kural olarak ayrılma, ortağın ölümü sebebiyle vukubulmuşsa, dış ilişki bakımından tescil ve ilanın önemi yoktur. Mirasçılarla devam kaydı olmayan ortaklıkta ölüm tarihi ölen ortağın miraçılarının şirket muamelelerinden mes'ul olacağı zananın müntehasını gösterir.
Oluşta şirket sözleşmesinin 17. maddesinde, ortaklardan herhangi birinin ölümü halinde kanuni varisleri o yılın sonuna kadar sermayesini çekemezler, dendiğine ve ortakda 13.2.1967 de öldüğüne ve 1971 yılında düzenlenen senet ile şirket 1970 yılında borç altına sokulduğuna göre, uyuşmazlığın bu esaslar ve kanun hükümleri dairesinde incelenmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi doğru değildir.
SONUÇ : Yukarıda gösterilen nedenlere göre temyiz olunan mahkeme kararının davacı yararına BOZULMASINA, 31.12.1973 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.