DAVA : Taraflar arasındaki davanın İstanbul As. 3. Ticaret Mahkemesince görülerek mahkeme ilamında belirtilen gerekçelere binaen verilen 18.6.1973 tarih ve 580/214 sayılı hükmün duruşmalı olarak temyizen tetkiki davalı avukatı tarafından istenmiş olmakla duruşma için tayin edilen günde taraflar ve avukatları tebligata rağmen gelmediğinden tetkikatın evrak üzerinde yapılmasına karar verildikten, temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği konuşulup düşünüldü:

KARAR : Davalı Anonim Şirketin 21.4.1969 tarihli Genel Kurul Kararı ortaklara kar payı dağıtılmasını kapsadığı için, Türk Ticaret Kanunun 385. maddesinin 2. fıkrasında gösterilen kar payı almak müktesep hakkını ihlal ettiğinden dolayı kesinleşen 10.12.1971 tarihli kararla iptal edilmiştir.

Davacılar bu davada 29.11.1972 tarihli fevkalade genel Kurul kararının iptalini, daha önce iptal edilen 21.4.1969 tarihli kararda, hususi ihtiyata ayrılan karın tamamının ortaklara kar payı olarak tevzi edilmemiş olması sebebiyle istemişlerdir.

İptali istenen bu kararda, ortakların ödenmiş sermayelerinin % 5 i nisbetinde brüt kar payı dağıtılması kararlaştırılmıştır. Davacı daha önce hususi ihtiyata ayrılan kardan açıklandığı şekilde % 5 kar payı dağıtıldıktan sonra bakiyesinin yine hususi ihtiyatta kaldığına dayanarak iptal talebinde bulunmuştur.

Mahkeme davanın reddi kararında kar payı dağıtıldıktan sonra hususi ihtiyata ayrılandan arta kalanın akibeti hakkında Genel Kurul'ca bir karar ittihaz edilmemiş olması nedenine istinat etmiştir. Halbuki bu yönden taraflar arasında bir uyuşmazlık yoktur. Davacılar daha önce hususi ihtiyata ayrılan meblağın tamamanının kar payı olarak dağıtılması gerektiğini iddia etmekte, davalı Anonim Şirket ise, statünün 33. maddesi gereğince belli oranda kar payı dağıtılmasına Genel kurulca karar verildiğini bu itibarla iddianın yerinde olmadığını savunmaktadır.

Statünün 33. maddesi gereğince önce kanuni ihtiyat akçasının ayrılması bundan sonra % 5 birinci temettüün tevzii, artanın %10 nun kurucu hisse sahiplerine dağıtılması, kalan olursa ikramiye tevzii ve nihayet artanın da hissedarlara kısmen veya tamamen ikinci tamettü olarak verilmesi veya hususi ihtiyat olarak ayrılması esaslarını ihtiva etmektedir.

21.4.1969 tarihli Genel Kurul kararında ise 1968 yılı kararının kanuni ihtiyata tefrik edilen kısmı dışında kalan meblağın tamamının hususi ihtiyata ayrılmasına karar verilmiş ve bu karar Türk Ticaret Kanununun 385. maddesine aykırı olarak kar almak mütesep hakkını ihlal ettiğinden iptal edilmiş ve hususi ihtiyata ayrılan meblağın kar olarak ortaklara dağıtılması yolundaki talep mahkemece reddedilerek 385. maddede yazılı müktesep hakkın ihlal edilmiyeceği ve gerekçesiyle dairemizce onanmıştır.

29.11.1972 tarihli fevkalade Genel kurul kararında ise yukarıda belirtilen statünün 33. maddesi gereğince kanuni ihtiyat akçası tefrik edildikten sonra % 5 birinci temettüün dağıtılmasına karar verilmiştir.

Davada kurucu hisse senedi sahibi olarak kar payı verilmesi hakkında bir talep olmadığı gibi, ikramiye dağıtılması da söz konusu edilmez. 2. temettü tevzine veya bunun hususi ihtiyat olarak tefrikine 33. maddedeki sarahat dolayısıyla Genel Kurul yetkilidir. Halbuki iptal edilen kararda kar payı dağıtılmamasına karar verildiğinden, mecburi kar payına ilişkin 33. maddeye ve Türk Ticaret Kanununun 385. maddesine aykırılığı sebebiyle bu karar iptal edilmiştir.

Bu davada iptali istenen kararda ise, mecburi olan birinci temettünün tevziine karar verilmiş ve fakat ihtiyari nitelikteki ikinci temettüün tevziine, iptal edilen kararda tamamı hususi ihtiyata ayrılan paranın bakiyesi hakkındaki taraflar arasındaki ihtilaf, bakiyenin de ortaklara dağıtılmasının zorunlu olup olmadığı noktasında toplanmaktadır. Yukarıdaki açıklamadan da anlaşılacağı gibi, kar payının hiç dağıtılmaması yolundaki karar müktesep hakkı ihlal edeceği gibi, birinci temettüün mecburi tevzine ilişkin 33. maddeye de aykırı düşer. Olayda mecburi olan 1. temettüün dağıtılmasına karar verildiğine göre, müktesep hakkın ihlali ve statünün 33. maddesine aykırılık söz konusu olamaz.

Bu itibarla mahkemece davacıların iddia ve istinat etmediği ve esasen ihtilaf konusu olmayan kanuni ihtiyat ve mecburi 1. temettünün dışında bir meblağ kalıp kalmadığını belirtecek şekilde Genel Kurulca bir karar verilmediğine dayanılmak suretiyle 29.11.1972 tarihli Genel Kurul kararının iptaline karar verilmesi doğru görülmüştür.

SONUÇ : Yukarıda yazılı sebeplerden dolayı davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü hükmün BOZULMASINA, 8.11.1973 tarihinde bir oya karşılık çoğunlukla, karar verildi.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972