 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
10. Hukuk Dairesi
E:1973/194
K:1973/374
T:20.09.1973
- İŞVERENİN ÇALIŞTIRDIĞI MUHASEBECİLER - ÖLÇÜMLEME
ÖZET : 1 - İşverenin, iş yerinde hizmet akdine dayanılarak ayda birkaç gün çalıştırdığı muhasebeciler de sigortalı sayılırlar.
2- Bu muhasebecilerle ilgili ölçümlemede gözönünde tutulacak esaslar, olay tarihinde yürürlükte bulunan ve tüzük hükmünde olup Çalışma Bakanlığınca yayımlanan 1232 sayılı genelgenin 38. maddesinde öngörülmüş bulunan esaslardır. Bu genelgenin 25. maddesinin B fıkrasının b bendinde gösterilen esaslar da sözü geçen 38. maddenin parelelindedir. Anılan 38. maddeye göre sigorta primlerinin hesabında esas tutulacak kazançlar toplamı, yapılan işin niteliği ve hacmi nazara alınmak suretiyle resmi makam veya müessese yahut teşekküllerden alınacak bigiye göre ve bunun mümkün olmaması halinde kurumca yaptırılacak ekspertizle saptanması, işte bu esaslar doğrultusunda inceleme ve araştırma yapılması gerekir.
(506 s. SSK m. 79, g. 15/2)
(1232 s. Genelge m. 25, 38)
Davacı, Prim İtiraz Komisyonu kararının iptalini istemiştir.
Mahkeme, davayı reddetmiştir.
Hüküm, davacı Avukatı tarafından temyiz edilmiştir.
Türk Ulusu adına Yargı yetkisini kullanan Yargıtay 10. Hukuk Dairesinin Başkanı M. Ç. ve Üyeleri v. H. E., F. U. A. G. ve N. t. nın katıldığı 20.9.1973 tarihli oturumda dosya raportörü A. K. tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan ve temyiz isteğinin süresinde Olduğu anlaşıldıktan sonra işin gereği düşünuldu ve aşağıdaki karar tesbit edildi:
İ - İşveren ile çalıştırdığı muhasebeciler arasındaki çalışma ilişkisinin hizmet akdine dayandığı ve muhasebecilerin hizmet ak. dinin kendilerine yüklediği edimleri işverene ait işyerinde yerine getirdikleri davada uyuşmazlık konusu teşkil etmemektedir. Bu ve kararda gösterilen sair gerekçelere göre davacının çalıştırdığı muhasebecilerin sigortalı sayılamıyacaklarını hedef tutan temyiz itirazları yerinde değildir.
2- Muhasebecilerin ayda ancak birkaç gün çalıştıkları dosya münderecatından anlaşılmaktadır. Olay tarihinde yürürlükte bulunan ve tüzük hükmünde olan 1232 Sayılı Genelgenin 25 inci maddesi, normal çalışmaları amaçlamaktadır. Bu bakımdan, bu davada, ölçümlemede gözönünde tutulacak esaslar, genelgenin 38. maddesinde öngörülmüş bulunan esaslardır. Anılan maddede ise, aynen: (sigorta primlerinin hesabına esas tutulacak kazançlar toplamının ölçümlenmesi ile ilgili kısımlarda yer almamış bulunan işlerde çalıştırılan sigortalıların prim hesabına esas tutulacak kazançlar toplamı, yapılan işin niteliği ve hacmi nazara alınmak suretiyle resmi makam veya müessese yahut teşekküllerden alınacak bilgiye göre, ve bunun mümkün olmaması halinde Kurum'ca yaptırılacak ekspertizle tesbit olunur) hükmü yer almıştır. Şu duruma göre bu madde çevresinde gerekli araştırma ve inceleme yapılmaksızın ölçümlemenin ve Prim İtiraz Komisyonunun vardığı sonuçların isabeti saptanamaz. Ölçümleme genelgenin 25 inci maddesi gereğince yapılmak gerekse dahi, uygulaması gereken esaslar bu maddenin B fıkrasının b bendinde gösterilen esaslar olup az önce anılan 38 inci maddenin paralelindedir.
Mahkemece, prim borcunun ayda ancak birkaç gün çalışan muhasebeci ve ilişkin bulunduğu ve bu itibarla bünyesinden gelme bir özellik taşıdığı gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesis edilmesi isabetli sayılamaz.
Yapılacak iş, yukarıdaki esaslar çevresinde gerekli inceleme ve araştırma yapılması ve davacının bilirkişi raporuna itiraz etmemekle kurum yararına husule gelmiş kazanılmış hak durumu gözönünde tutularak bir karar verilmesinden ibarettir.
O halde, davacının bu yönü hedef tutan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm davacı yararına bozulmalıdır.
Sonuç: Temyiz olunan hükmün yukarıda ikinci maddede gösterilen sebeplerden dolayı BOZULMASINA, 20.9.1973 gününde oybirliğiyle karar verildi.