DAVA : Türk Ceza Kanunu'nun 526 ncı maddesi "bir aya kadar hafif hapis veya elli liraya kadar hafif para cezasına mahkum edilecekleri" yolunda sarahatı ihtava eylemektedir. Hafif hapis cezasının son haddi bir ay ve hafif para cezasının son haddi ise, elli liradan ibaret olup Türk Ceza Kanunu'nun102 nci maddesinin beşinci bendinde bir aydan ziyade hafif veya otuz liradan ziyade hafif para cezasını müstelzim fiillerin dava zamanaşımı süresi iki sene ve altıncı bendinde de bundan evvelki bendde beyan olunan miktardan aşağı cezaları müstelzim kabahatlerde dava zamanaşımı süresi altı ay olarak gösterilmiş olmasından dolayı bu cezalardan hafif hapis cezasının son haddinin esas tutulması halinde sözü geçen altıncı bendi hükmünce dava zamanaşımı süresinin altı ay ve hafif para cezasının münteha haddinin esas tutulması halinde de müzkur beşinci bent gereğince iki sene olması gibi birbirine uygun düşmeyen bir netice ile karşılaşılmaktadır.

KARAR : Kanun; bir suçluya mahkemece tayin ve tertip edilecek cezayı zamanaşımının hesaplanmasında esas tutmuş olsaydı ve Ceza Kanunu'muzun mehazı olan İtalyan Ceza Kanunu'nun 91 inci maddesinde olduğu gibi 102 nci maddede dahi "hükmolunması icap eden ceza" tabiri bulunsaydı bir madedde mevcut cezalardan mahkemece hafif hapis cezasının tayin edileceği yerlerde bu cezanın ve hafif para cezası tertip olunacağı yerlerde de hafif para cezasının son haddinin göz önünde bulundurulması ve ona göre zamanaşımı süresinin hesap edilmesi mümkün olurdu. Türk Ceza Kanunu dava zamanaşımının hesap edilmesinde hükmedilecek cezayı esas tutmamış yalnız, o suçun istilzam ettiği cezayı gözönünde bulundurmuştur.

Suçun istilzam ettiği ceza esas tutulmuş olunca mahkemenin de bu esası takip etmesi ve vereceği cezayı değil, kanun maddesinde yazılı cezayı nazara alması icap eder. Türk Ceza Kanunu'nun 102 nci maddesinin beşinci ve altıncı bentleri altında kabul ettiği zamanaşımı süresi ise ayrı, ayrı maddelerde müstakillen mevzu hafif hapis ve hafif para cezaları hakkında olduğu için nevileri bir maddede yazılı şahsi hürriyeti bağlayıcı ceza ile mali cezalar ayrı, ayrı maddelerde yazılmış gibi telakki edilerek ve cezaların nevi ve mahiyetine bakılmayarak mütalaa yürütülmesi Türk Ceza Kanunu'nun suçlara ait davaların zamanaşımında suçların nevileri ve ceza miktarları bakımından tabi olduğu tefrik esasına muhalif düşer.

Her ne kadar 526 ncı maddenin tatbikini istilzam eden fiilerin dava zamanaşımının, hafif hapis cezasının son haddi itibariyle 102 nci maddenin altıncı bendi hükmü dairesinde hesap edilmesine dair olan 18.11.1936 tarihli İçtihadı Birleştirme Kararı'ndan sonra 526 ncı madde değiştirilerek bu maddedeki bir ay hafif hapis ve elli liraya kadar hafif para cezası ibaresi arasına "veya" edatı ilave edilmiş ise de; hafif hapis cezasının, hafif para cezasından nevi itibariyle daha ağır olmasına ve böyle iki nevi cezayı ihtiva eden bir maddeye uyan suçun dava zamanaşımının hesaplanmasında ağır neviden olan cezanın esas tutulması, hem suçları cürüm ve kabahat diye bir taksime tabi tutan ve birbirine nisbetle ağırlıkları derecesini gösteren 11 inci maddedeki tertibe ve hem de ceza zamanaşımından bahis olan "nevileri başka başka cezaları havi olan hükümler, en ağır ceza için konulmuş olan müddetin geçmesiyle ortadan kalkar" yolunda sarahatı ihtiva eyleyen 112 nci madde ile kabul olunan esasa uygun bulunmaktadır.

526 ncı maddede mevcut olan ve nevileri başka, başka bulunan cezaların tadilat sırasında "veya" edatı ile ayrılarak hafif para cezasının, hafif hapis cezasına munzam ceza olmaktan çıkarılması; ve bu maddedeki cezalardan her hangi birinin verilmesinde mahkemenin muhayyer bırakılmış olması; nevileri ayrı, ayrı olmak üzere bir maddede yer almış olan cezalardan nevan daha ağır olan cezanın zamanaşımında esas tutulması hakkındaki esas kaideyi bertaraf edemez.

SONUÇ : Yukarıda beyan ve izah olunan sebeplerle göre Türk Ceza Kanunu'nun 526 ncı maddesine uyan suçlara ait dava zamanaşımının bu maddede nevileri başka başka olmak üzere gösterilen cezalardan hürriyeti bağlayıcı olan ve nevan hafif para cezasından ağır bulunan hafif hapis cezasının son haddi itibariyle Türk Ceza Kanunu'nun 102 nci maddesinin altıncı bendi hükmünce altı aylık müddete tabi olması icap ettiğine ilk oturumda üçte iki çoğunluk hasıl olmadığından bu toplantıda salt çoklukla 7.5.1947 tarihinde karar verildi.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972