DAVA : Yargıtay Ceza Genel Kurulunun 15.1.1945 gün ve 3/2 sayılı ve 26.4.1947 gün ve 41/65 sayılı kararları arasında hasıl olan ihtilafın halli C. Başsavcılığının 21.6.1947 gün ve 1667 sayılı yazısiyle istenildiğinin İçtihadı Birleştirme Kurulunda inceleme yapıldığı sırada Yargıtay 4. Ceza Dairesi Başkanlığının 20.12.1949 günlü yazısında, Ceza Genel Kurulu ile 4. Ceza Dairesinden sadır olan gün ve sayısı gösterilen ilamlar arasında da bu husus ile ilgili mütenakıs hükümlerin mevcut olmasından bahsile müzakerenin bu ilamlarda gösterilen hususlara da teşmili istenilmiş ve tevdi olunup kurul üyelerine birer sureti tevzi edilmiş olan ilamlar birer birer tetkik edilerek mübayenet olmamasından dolayı bir kısım ilamların tefrik edilmesi kararlaştırıldıktan sonra yapılan incelemede :

Yukarıya dercelounan ilamlarda tafsilatı yazılı ihtikar suçu hakkında; Ankara Milli Korunma Mahkemesinden; Milli korunma Kanununun 59 uncu maddesinin birinci fıkrasına tevfikan ağır para cezasından başka, üç sene ağır hapis cezasıyle mahkumiyet hakkında verilen hüküm; 3. Ceza Dairesinden suça mevzu malın kıymeti ve fiilin vahamet derecesi bakımından mezkur 59 uncu maddenin birinci fıkrasının tatbikinde isabet bulunmamasından ve diğer bazı sebeplerden dolayı bozulmuş ve mahalli makemesinin, bu bozma kararına vaki ısrar kararı Yargıtay Ceza Genel Kurulunca da bozulmasına karar verilmiş olması üzerine bozma kararına uyularak mezkur 59 uncu madenin ikinci fıkrasına tevfikan bu fıkradaki cezanın azami haddi olan bir sene hapis cezasına ve saireye dair olmak üzere verilmiş olan bu ikinci hükmün evvelc e bozmadan evvel 59 uncu maddenin birinci fıkrasiyle asgari had üzerinden ceza tayin edildiği halde bozmadan sonra mezkur maddenin ikinci fıkrasındaki azami had üzerinden ceza verilmesi müktesep hakkı ihlal ettiği yolundaki C. Başsavcılığının talebi 3. Ceza Dairesince reddedilmesinden naşi C. Başsavcılığından vaki itiraz üzerine Ceza Genel Kurulunca ; evvelce 59 uncu maddenin birinci fıkrasının asgari haddi ile ceza verildiği halde son hükümde 59 uncu maddenin ikinci fıkrasının azami haddi ile ceza tayin olunması müktesep hakkın ihlali mahiyetinde bulunmasına binaen itirazname dairesinde bu hususun da bozma kararına ilavesine karar verilmiş iken mümasili diğer iş de Ceza Genel Kurulunca; C. Başsavcılığının vaki itirazının reddine karar verilmek suretiyle bu kabil fıkra tatbikatında müktesep hakkın ihlal edilmiş sayılamıyacağı esası kabul edilmiştir. (Ceza Genel kurulu Kararı : 7.4.1947 ve 243-41/65) Ceza Muhakemeleri Usulü Kanununun 326 ncı maddesinde : (Hüküm, yalnız mahkum tarafından veya onun lehine C. Savcısı veya 291 inci maddelerde gösterilen kimseler tarafından temyiz edilmiş ise (yeniden verilen hüküm, evvelki hüküm ile tayin edilmiş olan cezadan daha ağır olamaz.) denilmiştir. Mahkeme, bir Kanun maddesinin ağır ve hafif ceza hükümlerini ihtiva eden fıkralarından her hangi birini tatbik ederken suçun ika ettiği zararı ve vahamet derecesini nazara almakla mükellef bulunmaktadır. Suçun işlenmesinden hasıl olan zararı ağır görmüş olan bir Yargıcın tatbik ettiği fıkradaki cezanın aşağı haddinden fazla ceza vermeyişi esasen o fırdaki cezanın ağır olmasını göz önünde bulundurmuş olmasından ileri geldiğini kabul etmek lazımdır. Kararı bozulan ve bozma kararına iptidaen uyan veya ısrar edip de ısrar kararının bozulmasından dolayı uymak mecburiyetinde kalan mahkeme; hafif cezayı ihtiva eden fıkrayı tatbik ederken o fıkrada yazılı olan cezanın aşağı haddini hükmetmek mecburiyetinde değildir. Mahkemeleri, bu hususta ancak mezkur 326 ncı madde hükmü takyit etmektedir. Bu madde hükmüne göre hakkında ağır cezalı fıkra tatbik edilen sanık aleyhinde yeniden verilen hükmü, evvelki hüküm ile verilen cezadan ağır olmadıkça müktesep hakkın ihlali bahis mevzuu olamaz.

Ağır cezalı fıkrayı iptidaen tatbik etmek suretiyle hadisede teşdiden ceza vermiş olan mahkeme, bozmadan sonra yeniden hafif cezalı fıkranın tatbiki sırasında bu fıkrada yazılı asgari hatten tebaüt için ayrıca sebep gösterilmesine lüzum olup olmadığı halinin de ihtilafa konu olan hadise ile ilgisi bulunmaması itibariyle bu hususun münakaşasına lüzum görülmemiştir. Netice :

SONUÇ : Gerek umumi Ceza Kanununun ve gerekse hususi Ceza Kanunları meyanında bulunan Milli Korunma Kanununun bir maddesinin muhtelif fıkralarındaki cezalardan ağır ceza hükmünü ihtiva eden fıkranın asgari haddiyle mahkumiyetine karar verilmiş olan sanığın aleyhinde verilen hükmü temyiz etmesi üzerine hafif ceza hükmünü muhtevi fıkraya tevfikan ceza verilmesi hakkındaki bozma kararına uyulduktan sonra Ceza Muhakemeleri Usulü Kanununun 326 ncı maddesi sarahatı hükmünce, evvelce verilmiş hüküm ile tayin edilmiş olan cezadan ağır olmamak şartiyle bu fıkradaki cezanın azami haddiyle ceza verilmesi müktesep hakkın ihlali mahiyetinde olmadığına 8.2.1950 günlerde çoklukla karar verildi.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972