DAVA : Kira bedelinin borçlu tarafından Notere tevdi veya posta ile alacaklıya gönderilmesinde ödenecek masrafın hangi tarafa ait olacağı ve borçlunun kira bedelini posta vasıtasiyle göndermesi veya Notere yatırması halinin, alacaklının, kira bedelini doğrudan doğruya kiracıdan almaktan istinkaf ettiğine bir karine teşkil edip etmiyeceği ve kira karşılığı Notere tevdi veya posta ile göndermek zaruretinde kalan borçlunun, kira bedeleni alacaklı kiralayanın almadığına dair vesika ibrazına mecbur olup olmadığı hakkında Yargıtay İcra ve İflas Dairesinin 27.4.1945 tarih ve 1645, 3.2.1944 tarih ve 226 ve 20.5.1943 tarih ve 1667 sayılı kararlarını havi ilamları arasında içtihat uyuşmazlığı görüldüğünden bahsile bu uyuşmazlığın çözülmesi C. Başsavcılığının 3.7.1945 tarih ve 534 sayılı kenar yazısiyle muhavvel Adalet Bakanlığı Hukuk İşleri Umum Müdürlüğünün 29.6.1945 tarih ve 42 sayılı yazısiyle istenilmesine mebni mezkur ilam örnekleri çoğaltılarak 27.10.1948 tarihine rastlıyan Çarşamba günü saat 9.30 da müzakerenin başlıyacağı Genel Kurul Üyelerine bildirilmişti.

Bugün toplanan kurala (ellialtı) zatın iştirak ettiği görülerek müzakere nisabının tahakkuk ettiği anlaşılmakla birinci Başkan Halil Özyörük'ün Başkanlığında müzakereye başlanarak uyuşmazlık konusu kağıtlar birinci Başkan tarafından okunduktan ve olayın özeti alındıktan sonra söz alan;

3. Ceza Dairesi Başkanı İ. Ethem Ertem; Şekli istinkafi hususunda ihtilaf vardır. Başka tabirle şu şekilde istinkafa delil teşkil eder. 2. ilamda şu tarzı hareket istinkafa delil teşkil etmez diye iki ilam karşımıza çıkar. Bu halde ihtilaf içtihadı var demektir. Yoksa ihtilaf göremezdim. Dairesi aidesi izah ederlerse anlarız. Kendi hesabına bu ilamlarda bir ihtilaf göremedim. İstinkafın vkuu halinde masrafların alacaklıya tahmili lazımdır, eğer dairei aidesi bu ilamlardan bir kısmında ihtilaf var derlerse, bunun tevhidine çalışalım.

Başkan; Benim ilamları okumaktan maksadım bu idi. Dairenin ittihaz ettiği kararda bir kaypaklık vardır. Acaba tevhidi içtihada sevki lazım mı, esas prensipte değişiklik var mı?

Neceti Ünlügil; Kararların taalluk ettiği icra dosyaları evrak arasında değilse de; bahsolunan ilamlı talepte takip başlamazdan önce temerrüt bahis konusu edilmemek hükmolunan şey ilam mucibince tamamen ödenmek lazım olduğuna şüphe yok. Diğer ilamsız kira taleplerine gelince takip başlandıktan sonra dairenin müstekar noktai nazarına göre posta masrafı bahsinde temerrüt göz önünde tutulmaktadır. Daire bundan asla inhiraf etmemiştir. Hadisede mesele dönüp dolaşıp temerrüdün sübut şekline müncer oluyor. Nitekim kararın birinde bu zeminde karine de yer almış bulunuyor. Yoksa esas prensipte bir değişiklik yoktur.

3. Hukuk Dairesi Başkanı Sabir Erbil; Alacaklı temerrüt etti. Kiracı mahkemeye gelir der ki, kiralayan temerrüt etti, tediye mahallini buna tayin edin. Yoksa borçlu hodbehod postaya verebilir mi, ve bu halde masraf alacaklıya tahmil edilebilir mi? Borçlu kendiliğinden götürüp hodbehod parayı yatırıyor. 3. ile birinci ilamda bir ihtilaf var gibidir.

Başkan, İcra dairesine götürüp vermesi lazımdır. İcra dairesine yaptırması lazım gelirken keşfemayeşa gidip postaya veremez. Meselemizde icra takibi vardır diğerinde hiç bir takip yokken postaya verdiği anlaşılıyor.

3. Hukuk Dairesi Başkanı Sabir Erbil; Alacaklı icraya müracat eder, ve müddeti zarfında ödeme emri gönderir. O zaman Borçlar Kanununun 260 ıncı maddesi mucibince tahliye sebebi olur. Borçlunun ödeme emrinin gönderilmesinden sonra postaya veya Notere yatırmasında bir hakkı yoktur. Alacaklı mütemerrit olsa dahi Hakime müracaat eder, ve tediye mahallini tayin ettirir.

Necati Ünlügil; İhtarlı ödeme emri tebliğinden sonra icraya yatırmak mecburiyetindedir. Notere yatıramaz.

3. Hukuk Dairesi Başkanı Sabir Erbil; İhtardan önce yatırmıştır.

4. Hukuk Dairesi Başkanı Fevzi Bozer; Tediye mahalli ile tevdi mahallini birbirine karıştırmamak lazımdır. Mahiyetleri, tatbikleri başka başkadır. Tediye mahalli borçlunun borcunu nerede ödeyeceğidir. Bunu Borçlar Kanununun yetmişüçünçü maddesi tayin etmiştir. Buradaki ihtilaf tediye mahallindeki ihtilaf değildir. Eğer böyle ihtilaf olursa Sabir Erbil'in buyurdukları gibi Hakime müracaat lazımdır. Hadisemizde tediye mahalli yok, tevdi mahalli vardır.

1. Hukuk Dairesi Başkanı Şefkati Özkutlu; Tevdi mahalli mevzuubahs olmadı.

4. Hukuk Dairesi Başkanı Fevzi Bozer; Ben de onu arzediyorum. Ödeme emri tebliğ edildikten sonra icraya vermeyip te, postaya veya Notere vermekte mana yoktur. Anladığıma göre borçlu alacaklıya müracaat ederek paranı al demiş, o da almamış, bedeli az görmüş burada esas alacaklının kusuru var mı? Daire bir kararında kusuru ve istinkaf lazım diğer kararında bir instinkaf vardır demiş, esas maksada muhalif bir şey yoktur. Subuta delalet eder. Bu karinenin isabtı da mümkün olabilir. Mahkemede halledilecek hususlardır. Diğerinde icraya gitmiş. Bakmışlar ki, alacaklının yeri belli değil, demek ki daha tediye teklif etmemiş meçhuldür diye Notere yatırmış, icraya yatırması lazımdır, tevhidi içtihadı icap etmez. Talat Tokuz; Ben de, tediye mahallinde ihtilaf zuhurunda Hakimden karar almak lazımdır diyorum. Hakikaten kararda vuzuhsuzluk vardır. Ve hakikaten borçlunun borcunu postahaneye yatırması alacaklının temerrüdü ne sebep teşkil etmez. Hadise hatırımda kalmadı Zannederim, borçlu Milli Korunma Kanununa müracaat etmiş ve bu sebepten postaya tevdi etmiş,

Başkan; Merci kararından anlaşıldığına göre borçlu olan kiracısı kira bedelini posta ile gönderiyor. Kira bedelini posta ücretini tenzil ettikten sonra gönderdiği için kiralayan kabul etmiyor, bu defa Notere yatırıyor, yine kabul etmiyor. Bu defa İcraya müracaat ediyor ve merci temerrüt kabul ediyor. Temyiz icra dairesi evvela postaya ve sonra Notere yatırması alacaklının temerrüdüne bir karine teşkil eder diyor.

Talat Tokuz; Bu karine mutlak değildir.

Galip Kınoğlu; Ben de, Fevzi Bozer'in mutalaasına iştirak ediyorum.

4. Ceza Dairesi Başkanı Zahir Sencer; Sabir Erbil'in endişesi yersizdir. Çünkü; ne vasıta ile gönderilmiş olursa olsun daima para alacaklıya gidecektir. Yani tevdi mahalli değişmedi. Karine bir telakki meselesidir. Daire böyle telakki etmiştir. İhtilaf yoktur, mesele olsa, olsa isbat vesilesidir. Tevdi mahalli asla değişmiyor. Esasen iki karar arasında ihtilaf arıyoruz. Bu karine olur mu olmaz mı? Hilafına bir ilam yoktur. Binaenaleyh içtihat mevzuu da yoktur. 2. bir ilamda Bankaya, Postaya yatırması temerrüt için bir karinedir, deseydi olurdu. Fakat bir Milli Korunma davası vardır, bunun için elden almaz. İşte bunu nazara alarak daire karine saymıştır. Bize gelmedi.

3. Hukuk Dairesi Başkanı Sabir Erbil; İcra dairesinin 1. 2 ve üçüncü ilamlarının kaffesi masrafa taalluk eder. Yani alacaklı paramı versin diyor. Borçlu icraya müracaat ediyor, yatırdım diyor. İtirazı ya kayıt ediliyor, ya edilmiyor, Parayı postaya yatırdık, postahane yandı, Temerrüdü yoksa alacaklıya aittir. Temerrüdü varsa borçluya aittir. Alacaklı Borçlar Kanununun doksanbirinci maddesini aynen okuyorum. Madde aynen okundu. Bu maddeye göre alacaklı için Hakime tediye mahallil tayin ettiriyor. Temerrüt şarttır. 1. ile üçüncü arasında bir müphemiyet vardır.

Başkan; Sebebini anlattım. Birisi mahkumunbih ilama müstenittir. Ve diğerleri icra takibi sırasındadır. O meselenin bünyesindedir. Burada asıl mesele istinkaf meselesidir. istinkafın sübutu lazım, istinkaf tahakkuk etmedikçe borçlu masraftan kurtulamaz. Bunun sureti sübutiyesi hakkında bir ihtilaf olsaydı o zaman tevhide tevessül ederdik. Bize sübut şekli gelmiyor, istinkaf tahakkuk etmedikçe borçlu masrafı ihtayara mecbur olur mu olmaz mı?

Rifat Alabay; Sabir Erbil benim fikrimi söyledi. Burada tediye mahalli değişikliği değildir. Hakimin kararına ihtiyaç olursa o zaman postaya veya şuraya buraya vermesi lazımdır.

Başkan; Tediye mahalli hakkında ihtilaf yoktur. İki ilam arasındaki ihtilaf istinkafın vecibei sübutuna mütedairdir. sebebi küllidir.

Rifat Alabay; Hakimin tediye mahallini tayin etmesi lazımdır.

1. Hukuk Dairesi Başkanı Şefkati Özkutlu; İcra dairesinin yaptığı tatbikat kanun ruhuna uygun değildir.

Başkan; O bize gelmiyor.

Ticaret Dairesi Başkanı Faiz Yörükoğlu; Hakikaten kararların hiç biri doğru değildir. Fakat bize arzedilen nokta o değildir.

Başkan; Kararların hepsi mucibi münakaşa olabilir. Fakat biz dairenin içtihadını değiştirecek değiliz. O bize gelmemiştir. Demeleriyle sonuçta:

SONUÇ : İlamlı taleplerde takip başlamazdan önce temerrüt bahis konusu edilemiyeceğine ve hükmolunan şeyin ilam mucibince tamamen ödenmesi lazım geleceğine ve ilamsız kira taleplerine gelince; Takip başladıktan sonra dairenin müstekar içtihadına göre posta masrafı bahsinde temerrüdün göz önünde tutulmakta olduğu anlaşılmasına ve esas prensipte bir değişiklik olmamasına binaen hadisede tevhidi içtihadı mucip ihtilaf olmadığına 27.10.1948 tarihinde 3 muhalif oya karşı 53 oyçokluğu ile karar verildi.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972