 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
İçtihadı Birleştirme Genel Kurulu
E: 1943/4
K: 1943/17
T: 05.05.1943
DAVA : HUMK. nun 427. maddesindeki nihai kararlardan maksat yalnız davanın esasını halleden kararlardan ibaret olmayıp davanın esasını halletmemekle beraber vazifesizlik ve husumet vesaire gibi muhakemenin devamına nihayet veren kararların da nihai kararlanrıdan olduğu gibi kanuni noksanların bulunması sebiyle dava arzuhalinin iptaline dair verilen kararın dahi mezkür kanunun 193. maddesi mucibince o arzuhal ile davanın takip ve muhakemesine nihayet vermesi yönünden nihai bir karar olması tabidir. Bundan ötürüdür ki, bu gibi kararların dahi temyiz kabiliyetini kabul etmek kanunun metin ve maksadına tamamiyle uygun düşmektedir.
Kaldı ki, mezkür 193. maddenin tefsirine dair 26 Mart 931 tarih ve 171 numaralı Büyük Millet Meclisinin kararında adliye mahkemeleri ile idari merciler arasındaki vazifesizlik kararlarının temyiz ve tashihi karar kabiliyetleri kabul edilerek mezkür maddedeki on günlük müddetin bu tariklere müracat olunmuş ise, tashihi karara dair verilen ilamın tebliği tarihinden ve bu tariklere müracaat edilmemiş ise vazifesizlik kararının tebliğiyle bu kararın katiyet iktisap ettiği tarihten başlayacağı tasrih kılındığına ve bundan sonra 18/1/1939 tarihli tevhidi içtihat kararı ile adliye mahkemeleri arasındaki vazifesizlik sebebiyle dava arzuhallerinin iptai hakkındaki kararlara ait on günlük müddetin daih tefsir kararında yazılı şekil ve surette başlıyacağı tesbit kılınmış olmasına göre mezkür 193. maddede her iki hal için yani gerek kanuni noksanlarından ve gerekse vazife ve salahiyetsizlikten dolayı iptal olunan dava arzuhalleri üzerine ne muamele yapılacağı hakkındaki mevzu bir hüküm ikiye ayrılarak vazife ve salahiyetsizliğe ait kararlara temyiz kabiliyeti verip on günlük müddetin bu kararın kat'iyet kesbettiği tarihten başlamasını kabul eylemek ve noksanlığından naşi dava arzuhalinin iptaline ait kararın temyiz kabiliyetini kabul etmeyip mezkür müddetin karar tarihinden itibaren cereyan edeceği cihetine gitmekte kanuni sebep tasavur edilememiştir.
Bununla beraber mehazımız olan Nöşatel kanunuda noksanlığı sebebiyle dava arzuhalinin iptali hakkındaki kararların esas hükümle birlikte değil ayrıca temyizi kabil olduğu kabil olunmuşken bu kabil kararların bizde ayrıca temyiz olunamayıp ancak esas hükümle beraber temyiz olunabileceğini kabulde faide yerine mazarrat mülahaza olunmuştur.
SONUÇ : İmdi yukardaki sebeplere dayanılarak kanuni noksanlarından dolayı dava arzuhallerinin iptaline verilen kararlar için 193. madde yazılı on günlük müddetin kararın kat'iyet kesbeylediği tarihten başlamasına ve bu gibi kararların da temyizi ve tashihi kararı kabil bulunmasına 5 Mayıs 1943 tarihinde 1. reye toplanmasında üçte iki ekseriyet hasıl olmadığından 2. defa müzakeresinde mevcudun mutlak ekseriyetiyle 5.5.1943 karar verildi.