DAVA : Bir hükmün temyizen tetkiki taraflar canibinden ayrı ayrı istidalarla istenildiği halde yalnız bir tarafın istidası görülerek anın üzerine tetkikatı temyiziye icra ve bir karar ittihaz olunduktan sonra diğer temyiz müstedisinin, temyiz ilamında isminin mümeyyizler arasında görülmediğinden ve temyiz itirazları meskutunan bırakıldığından bahsile tashihan tetkik talebini havi verdiği 2. bir istida üzerine adi temyiz yolu ile mi yoksa tashihi kara tariki ile mi tetkikatı temyiziye icrası lazım geleceği hususunda vukubulan içtihat ihtilafı üzerine keyfiyetin tevhidi içtihat yolu ile halli Temyiz 1. Hukuk Dairesi Reisliğinin 6.12.938 tarih ve2724/469 numaralı müzekkeresiyle istenilmesine mebni 16.10.940 tarihinde toplanan Heyeti Umumiyeye 48 zatın iştirak ettiği görüldükten ve müzakere nisabı tahakkuk ettikten ve mezkur müzekkere ile merbutu ilam okunduktan vehadise bir kerre de 1. Reis İhsan Ezgü tarafından izah edildikten sonra söz alan;

Fuat Hulusi; Bu adam tashih yoliyle geliyor. Yol da budur. Yoksa tekrar tasdik edilmiş ilam varken yeniden tetkikat yapılamaz. Evvelce tashihi karar yolu kapalıdır, denmişti. Şimdi bu yolun açık olduğunu söylüyoruz. Adam hakkında tetkikatı temyiziye yapılmaz. İlam hakkında yapılır.

Cevat; Evvelce mevcut azalara göre yeni bir ekseriyetin vukuundan bahsile müracaat edildiğine ve elyevm tekaüt olup gidenler olduğuna göre tevhidi içtihada mahal yoktur.

Fuat Hulusi; Ben de kabul ederim. Her hadisede tatbik edilmek şartıyla.

Reis Fevzi; Bendenizce iadesi doğru değildir.

Bu babtaki evrakın 1. Hukuk Dairesinden celbine 9.10.940 tarihinde ittifakla karar verildi.

16.10.940 tarihli celsede daireden celbolunan evrak tetkik edildikten sonra söz alan;

Fuat Hulusi; İhtilafın menşeini teşkil eden davayı izah ettikten sonra müddei taraflar ikame edilen dava ile Hazine de mukabil bir dava ikame etmiştir, davayı asliye de reddedilmiş olmakla beraber mukabil dava dahi reddedilmiştir. Her ikisi de temyiz etmişler, dairemiz davayı asliyi temyiz edenin temyiz tetkikatını yapmıştır. Mukabil davaya ait Hazinenin temyiz tetkikatı yapılmamıştır. Şimdi Hazine tashihi karar istidasiyle müracaat ediyor. Mukabil dava asıl dava ile beraber görülmüştür. Bir ilam hakkında iki temyiz tetkikatı ve iki ilam verilmesi doğru değildir. Muhalifi kanun bir hareket vardır. Tashih sebebidir. Bu hatanın tashihi de bize düşer. Tashih sebebi yolu ile bir de cezayı nakdi alınacaktır. Bu adamın kabahatı nedir?

1. Reis; Bu hadisede Temyiz Mahkemesinin tashihan tetkik edilecek kararı yoktur. Temyizi davanın tetkik ve bir karara rabtedilmemesinden naşi vukubulan müracaatın tashih yolu ile yapılması da adi tetkikata mani değildir. aksi hal Hazineyi tashihi karar hakkında ve bir dereceden mahrum eder.

Fuat Hulusi; Kanuna muhalefet nakız sebebi olduğu gibi kanuna muhalefet tashihi karar sebebi de olabilir. Bu mukabil davanın nazara alınmaması ile bu hadisenin farkı yoktur. Temyizin mahkemeden farkı varmıdır?

Osman Nuri; Temyiz tetkikatları ayrı ayrı yapılır.

1. Reis; Temyiz tetkikatı yapılıp da neticeye müessir itirazlar meskutunanh kalmış ise veya kanunda dermeyan edilip yazılı diğer sebepler mevcut ise tashihi karar yoluna gidilir. Burada böyle bir şey yoktur.Alakadarların kanun yolunu tayinde hataları hiç bir vakit hukuklarını kasra sebep olamaz.

Cevat; İlam kabili temyiz değildir, diyorlar. İlamlar müddeilerin, müddeaaleyhlerin haklarına taalluk eder. Bunlar ayrı ayrıdır. Birinin temyizi diğerini takyit etmiyeceği gibi biri hakkındaki nakzın da diğerine şümulü yoktur. Temyizi ve tefriki kabil olunca ayrı ayrı tetkik edilir.

A. Rıza Kiper; Sayın Baş Reisin gösterdikleri esbabı mucibe dairenin adiyen tetkikatı temyiziye icrası suretiyle ittihaz etmiş olduğu evvelki kararının isabetini teyit etmektedir. Bu esbabı mucibeyitekrar edecek değilim. Bunlara ilave edecek değilim. Bunlara ilave edeceğim bazı sebepler vardır.

Temyiz edenlerden birinin istidası her nasılsa görülmeyerek onun itirazı tetkik ve bu taraf hakkında bir karar ittihaz edilmemiş olursa bu ciheti tetkik etmek üzere dosya temyiz dairesine ikinci defa ne suretle gelir? Bu her vakit tevhidi içtihada sevkolunun hadiselerde olduğu gibi bu tarafın vereceği tashihi karar arzuhali mahiyetinde verilmiş bir istida ile sevkolunmaz. Bazan bu taraf hiç müracaat etmez de mahalli mahkemesi muttali olarak bu tarafın istidası üzerine de tetkikatı temyiziye icrası için evrakı gönderir. Veyahut temyiz dairesi evrakını mahalline iade etmezden evvel muttali olur. Bu suretlerle ıttıla hususunda ne yapmak lazım gelir? Muayyen olan tashih sebeplerinden birisine istinat olunarak verilmiş bir tashihi karar istidası yoktur. Onun için tetkikatı temyiziye ira kılınamazmı demek, oyksa temyiz ilamının bu tarafa tebliği cihetine gidilsin mi demek lazım gelir. Eğer temyiz ilamı ona tebliğ edilsin derse onun temyiz istidası üzerine verilmiş bir temyiz ilamı yoktur ki tashihi karar hakkını istimal etmek maksadıyla ona tebliğ edilsin. Farzı muhal ilam tebliğ edilse de muayyen müddet zarfında tashihi karar istidası vermemiş olsa ve sonra da bu evrakın adiyen tetkikini o taraf musırran talep etse muayyen müddet zarfında tashihi karar istidası vermedin diye onun vaktiyle müddeti zarfında verdiği temyiz arzuhalini ihmal etmek caiz olurmu? İşte bu cihetler de mülahaza olunarak direnin evvelce adiyen tetkikatı temyiziye icrası lazım geleceği yolunda ittihaz ettiği kararı ve bu babtaki eski içtihadı musip olduğu reyindeyim.

Fuat Hulusi; Bu işin mukarriri olan Bay Ali Rızanın notunu okudular. Davayı mütekabilen görülmemesi noktasından verdğiniz ilam noksandır. Tashih ediniz. Haklar bir ilamda birleşince artık tecezzi mevzuubahis olamaz. İlam tecezzi edecekse diğerlerine tebliğ edilip edilmediğini aramağa niçin lüzum görüyorsunuz? demeleriyle neticede:

Bir hükmün temyizen tetkiki taraflar canibinden ayrı ayrı istidalarla istenildiği halde yalnız bir tarafın istidası görülerek anın üzerine tetkikatı temyiziye icra ve bir karar ittihaz olunduktan sonra diğer temyiz müstedisinin temyiz ilamında isminin mümeyyizler arasında görülmediğinden ve temyiz itirazları meskutunan bırakıldığından bahsile tashihan tetkiki talebini havi verdiği ikinci bir istida üzerine adi temyiz yolu ile mi yoksa tashihi karar tarikiyle mi tetkikatı temyiziye icrası lazım geleceği hususunda vuku bulan ihtilafı içtihat üzerine tevhidi içtihat tarikiyle keyfiyet ittetkik; tashihi karar istidas vermiş olan tarafın itirazatı temyiziyesi evvelce adi temyiz yolu ile tetkik ve o taraf hakkında bir kararittihaz edilmemiş ve binaenaleyh ortada tashihi karar arzuhaline mevzu teşkil edecek bir temyiz kararı mevcut bulunmamış olduğu ve adi temyiz yolu ile dermeyan ettiği temyiz itirazları tetkik olunamamış olan tarafın verdiği ikinci istidası tashihi karar talebi şeklinde de olsa hakikatta evvelce verdiği temyiz arzuhalinin görülüp tetkik v bunun üzerine bir karar itithaz edilmemiş olduğuğunu ihbar ve ifadeden ibaret bulunduğu ve adiyen tetkikatı temyiziye icra edilmeksizin tashihan tetkikat icrası bir tarafın müracaat yollarından birisini kapamayı mucip olacağı ve ayni ilamın bu kabil esbap dolayısıyla başka başka bir defayla tetkikine mani olacak bir hükmü kanun dahi bulunmadığı cihetle adi temyiz yolu ile tetkiki lazım geleceğine ekseriyetle 16.10.1940 gününde karar verildi.

AYKIRI GÖRÜŞ:

Fuat Hulusi demirelli:

Mahkemenin bir mukabil davayı tetkik etmeyip ilamında sükutla geçiştirilmiş olması usul ve kanuna muhalif ve ilamın nakzı sebeblerinden maduddur. Temyiz Mahkemesinin de mukabil bir temyizi tetkikten zühul etmiş olması ayni suretle kanuna muhalefet teşkil ettiğinden Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 440 ncı maddesinin iki numaralı bendinde yazılı tashih sebeplerindendir. Hadisede evvelce dosya içinde mevcut iken tetkik edilmeyen bir temyiz istida ve itirazlarınan dolayı o temyiz istidasının sahibi ibu sebebe istinaden tashihi karar talebinde bulunmaktadır. Kendisi tashihini istediği ilamda mümeyyizünaleyh sıfatında gösterilmiş olduğundan mukabil temyizinin tetkik edilmemesinden dolayı bu talebe salahiyetlidir. Kendisi mümeyyizünaleyh sıfatile tashih istiyor ve mukabil davasının hal ve faslı lazım iken reddedildiğinden dolayı hükmün ve bu noktaya matuf temyizi nazara alınmayarak bu noktadan nakza karar verilmemiş olmasının kanuna muhalif olduğunu iddia etmektedir. "Tashihi kararı ancak temyiz eden taraf yapabilir. Kendisi musahhahünbih ilamda mümeyyiz sıfatında gösterilmemiştir. Binaenaleyh tashih isteyemez" yolundaki fikir ve mütaalada isabet göremem. Çünkü mümeyyizünaleyhin de aleyhindeki bir zuhulün tashihini istiyebilecei şüphesizdir. Burada mümeyyizünaleyhin mukabil temyizi tetkik edilmemekle hukuku ihmal edilmiş bulunmaktadır. Tashih talebi de bundan ileri gelmektedir. Müstedininin talebinin reddile adiyen temyiz tetkikatına lüzum gösterilmesi için kanuni bir mesnet mevcut değildir. Bundan dolayı hadisede ve hadiseye mümasil hallerde tashih talebinin kabulile o yolda tetkikatı tashihiye icrası lazım geleceği reyindeyim.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972